“Dünya ile rekabette girişimcileri desteklemek gerekiyor”
Dünyanın en büyük tesettür giyim sitesi Modanisa.com’un Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Türe, Youtube’dan beş yıl önce benzer bir internet girişimini yıllık 120 bin doları karşılayamadığı için kapatmak zorunda kalmış. “O parayı birileri vermeli ve kaybolmasından da canı yanmamalı” diyen Türe, Özel Pazar’ın dünya ile rekabette önemli bir görevi yerine getireceği görüşünde.
Borsa İstanbul Özel Pazar’daki ilk ortaklık anlaşması, Pazar üyelerinden Modanisa ve STC Ventures arasında 25 Şubat 2015’te gerçekleşti. Reuters’in Dinar Standard Grubu ile birlikte hazırladığı “Islamic Economic Report” araştırmasına göre e-ticaret alanında dünyanın en büyük İslami moda giyim sitesi olan Modanisa’ya, Saudi Telecom Grubu’nun girişim sermayesi fonu olan STC Ventures, 5,5 milyon dolar yatırımla ortak oldu. Kadınlara özel giyim, aksesuar ve moda alışveriş sitesi olan Modanisa’da, modern muhafazakar giyim tarzını benimsemiş, tesettür giyim ve kapalı giyimi tercih eden kadınlar ve genç kızlar, kendi giyim tarzlarına uygun modelleri bulabiliyor. Modanisa Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Türe ile Türkiye’de girişimciliği, Modanisa’yı ve Özel Pazar’a uzanan süreci konuştuk.
Öncelikle sizi bir girişimci olarak tanıyabilir miyiz? Girişimcilik serüveniniz nasıl başladı?
Ben ortaokuldan bu yana girişimciyim diyebilirim. İlk olarak okuduğum çizgi romanları satarak başladım. Marmara Üniversitesi’nde okurken okulun öğrenci servisini organize ettim. O zaman için de güzel para kazandık. Ardından iletişim üzerine master yapmak için ABD’nin Boston kentine gittim. Türkiye’ye döndüğümde yaklaşık 3,5 yıl Show TV’de çalıştım. Sonra başka bir yerde çalışmanın pek bana göre olmadığını, kendi işimi kurmayı tercih edeceğimi fark ettim. Vestel Grubu ile birlikte Sanal.net adlı bir şirket kurduk ve neokanal.com adında bir site yaptık. Neokanal bir internet video sitesiydi, Youtube’un benzerini beş yıl önce yapmış olduk. 2000 yılında Türkiye’nin en iyi internet sitesi seçildi. Ama her şeyin bir zamanı var. Bu sermaye o yıl benim elimde olsaydı, ben bambaşka bir şey yapardım. İşi kapatma sebebimiz yıllık 120 bin dolar paraya ihtiyaç duymamızdı.
Neokanal’dan sonra birçok iş yaptık. En son Kampüs Medya diye bir şirketimiz vardı, onu yurt içi ve yurt dışı ortaklı büyük bir firmaya sattık. Birikmiş bir paramız oldu. Etohum’da irili ufaklı yedi sekiz şirkete yatırım yaptık. Üç dört tanesi battı, iki üç tanesi çok güzel ilerliyor. Ben aslında girişimciyim, melek yatırımcılık, bir sonraki nesli yanınıza çekip onların da başarılı olmasını sağlamak için yaptığım bir şey. Ama benim kanımda girişimcilik var. O yüzden ben duramadım ve ortaklarımla birlikte Modanisa.com’u kurduk.
Modanisa’yı kurmaya nasıl karar verdiniz? Giyim veya moda üzerine deneyiminiz var mıydı?
Bizde konfeksiyon dede mesleği… Ben bu kadar teknolojiye yönelmişken, master yapmışken bu işi yapacağımı düşünmezdim. Ama 2011 yılında piyasaya baktığımızda kapalı giyinen hanımların seçenek azlığını fark ettik. Bunun yanında yaş gruplarına göre de farklı ürünlerin bulunmadığını gördük. Mesela 25 yaşında bir kadın 50 yaşındaki annesi ile neredeyse aynı kıyafetleri giyiyordu. Hizmet verilmesi gereken kocaman bir kitle vardı ve Batı modası buna arkasını dönmüştü.
Üretim açısından baktığınızda, kapalı olmayan bir kadına hizmet veren marka sayısı 800’e ulaşırken, tesettürlü hanımlara geldiğinizde bu sayı iki elin parmaklarını geçmiyordu. Biz de dedik ki bu konuda ne yapabiliriz, neyi bir araya getirip kimle çalışabiliriz? Aklımıza internet geldi ve 2011 yılının mayıs ayında, anneler gününde yola çıktık.
Bu alana üretim yapan çok az firma bulunduğunu söylediniz ama sitenizde çok çeşitli ürün bulunuyor. Bunu nasıl sağlıyorsunuz?
İlk önce üreticileri ikna ettik, “gelin bakın burada bir boşluk var, bu hedef kitle sizin müşteriniz, niye bunlara uygun ürün üretmiyorsunuz” dedik. Yavaş yavaş önce onlar inandılar, sonra kendileri bir şeyler hazırlayıp getirmeye başladılar.
Modanisa üzerinden satış yapan markaların yüzde 70’i daha önce hiç tesettür üretimi yapmamış markalar. Yüzde 30’u eskiden beri vardı. Bizle birlikte yaklaşık 20 yeni tasarımcı çıktı. Tasarımı teşvik etmiş olduk. Tasarımcılar için iyi bir köprü olduk. Onlar zaten tasarım yapıyorlardı. Bir kısmını biz gidip bulduk, bize haber geliyordu, “şu isim var, çok güzel tasarımları var, evde dikiyor” diye… 20-30 kıyafet satan insanlardan şu anda yıllık 1,5-2 milyon dolar ciroya gelenler var.
Özel Pazar ile tanışmanız nasıl oldu?
Özel Pazar bizimle bağlantıya geçti. “Siz bu sistem için çok uygun bir aday olarak görünüyorsunuz” dediler. Biz de tabii, dedik. Bizim istediğimiz bir şey Türkiye’ye sermaye gelmesi. Türkiye’de inanılmaz girişimci bir yetenek var ama para az. Özellikle bu teknoloji ile ilgili işlerde, biraz daha paranın bir kısmını sokağa atman gereken işlerde ya da büyümek için çok para harcamak gereken işlerde finansal destek olmazsa başarı çok zor.
Dünya rekabetine hazır olmamız gerekiyor. Paraya ihtiyaç var, know-how’a ihtiyaç var. Şirketin içine akıllı adamlar koymanız gerekiyor.
Davetten sonraki süreç nasıl ilerledi? STC Ventures hakkında bilgi sahibi miydiniz?
Saudi Telecom’un böyle bir yatırım şirketi olduğunu bilmiyorduk. Aracı kurumumuz Borsa ile temasa geçti, bu sayede STC Ventures ile tanıştık. 5,5 milyon dolarlık bir yatırım geldi. Daha önceki yatırımcımız Hasan Aslanoba da sermaye artışına katıldı. Hasan Aslanoba ile Start-up Turkey’de tanışmıştık, ilk yatırımı o yapmıştı.
Borsa İstanbul dünyada çok saygın bir yerde. Bu saygınlığından yararlanmak, onun akredite ettiği bir şirket olabilmek güzel bir şey, şerefli bir şey. Biz ilk onu düşündük. Bir yatırım gelmese de Borsa İstanbul benim borsam. Girişimcileri desteklemek lazım, onları yüreklendirmek lazım. “Gelin yapın, siz de yapabilirsiniz” demek lazım.
- BIST
- DOLAR
- EURO
- ALTIN
- Şirketler Borsa İstanbul'un sunduğu olanakları kullanarak nasıl fon temin edebilir?
- Pay halka arzı ile borçlanma aracı ihracı arasındaki temel fark nedir?
- Halka açılan şirketler kâr payı dağıtmak zoruda mı?
- Kamuya aydınlatmada şirketler ticari sırlarını koruyabilir mi?
- Halka açılma sonrasında şirket kontrolünün kaybı söz konusu olur mu?
- Şirketlerin kendi isteği ile Borsa kotundan/kaydından çıkması mümkün mü?
- Halka arzda hangi yöntem daha çok uygulanıyor, ortak satışı mı, sermaye artırımı mı?
- Halka arzda tahsisler nasıl yapılıyor?
- Halka Arz Maliyetleri ne kadardır?