Önce ABD ve Çin, sonra Dünya...

New York Borsası... Çin`e ihracat... Manisa`yı Avrupa`nın elektronik üssü yapmak... Yepyeni bir cep telefonu. Yüngül Vestel`i anlatıyor.

İkinci televizyon fabrikası kurma kararı alan Vestel, bulaşık makinesi ve cep telefonu üretimi konusunda da çalışmalara başladı. Amerika ve Çin pazarlarına da 2001`den itibaren girecek...

Vestel`de yeniden yapılanmayla grubun CEO`su Metin Çağlar`ın ardından göreve getirilen Ömer Yüngül ilk kez Para`ya konuştu. Asil Nadir`in sahibi olduğu Vestel`de 1989 yılında göreve başlayan Yüngül, 1994`te Vestel`in İtalyanlarla ortak olarak kurduğu beyaz eşya grubunda yer aldı. Yeni yapılanmayla, 2000 yılında icra kurulu başkanlığına getirildi. Grup bu yeni yapılanmayla 12 olan icra kurulunu beşe indirdi. Kurul üyelerinin sorumluluk alanları genişledi, karar alma süreci hızlandı.

İki ay önce başlayan bu yapılanmanın meyveleri henüz alınmaya başlanmadı ancak grup son yatırımlarını, hedeflerini belirledi ve bunları gerçekleştirmek için kolları sıvadı.

Geleceğe ilişkin planlar içinde neler mi var? İkinci televizyon fabrikası, cep telefonu üretimi, bulaşık makinesi fabrikası, ihracatta Çin`e kadar gitmek, dünya elektronik pazarında ilk üçe girmek...

Malum, Vestel`in önünde, şu anda tatsız bir antidamping davası var. Avrupa`daki televizyon üreticilerinin Türkiye`den Avrupa`ya ihracatının sübvansiyonlu ve düşük fiyatla olduğu gerekçesiyle açılan soruşturma sürüyor. Eylül ayında açılan soruşturma kapsamında istenen soruları Vestel yanıtlayarak raporu Avrupa Komisyonu`na teslim etmiş. Rapor şu anda incelemede. Bu incelemenin sonucunun ocak ayında alınacağını belirten Yüngül, davanın haksız yere açıldığını iddia ediyor.

Yüngün sonuçtan da son derece umutlu: Zaten rapora gelen ilk tepkiler oldukça iyi ve haklı olduğumuz yönünde. Avrupa`ya televizyonu zararına sattığımız, bu zararı da iç pazara ise yüksek fiyattan televizyon vererek sübvanse ettiğimiz iddia ediliyor. Ancak biz televizyon üretimimizin yüzde 93`ünü ihraç ediyoruz. Bu durumda nasıl sübvanse edersiniz. İkincisi diyelim ki böyle yaptık, Türkiye büyük bir pazar o zaman gelsin yabancılar da bu kolay pazarda satış yapsınlar. Demek ki Türkiye çok karlı ve kolay bir pazar değil.

Grup, sonuç olarak bu davadan olumsuz bir sonuç çıkmayacağını düşünerek planlarında da değişiklik yapmamış.

NEW YORK BORSASINDAKİ İKİNCİ ŞİRKET

Turkcell`in ardından New York Borsası`na açılan ikinci Türk firması olmayı hedefleyen Vestel, şu anda Amerika`daki varlığını güçlendirme çalışmalarında. İyi bir yatırımcı kitlesine sahip olmak için öncelikle Amerika`da da ses getirecek internet kullanımına yönelik ürünler çıkarılacak. Amerika`da Silikon vadisinde bulunan Ar-Ge bölümünde Amerikalı şirketlerle ortak projeler yürütülüyor. Bu projeler sonucunda internet kullanımını hızlandıran ve değişik şekillerde sunan ev ve büro tipi cihazlar belirlenerek piyasaya sürülecek. Şu anda gizli tutulan bu ürünler ilk olarak Amerika`da satışa sunulacak. Bu sayede Vestel`in Amerika`da çok tanınacağına inanan Yüngül, iyi bir adım atmış olacaklarını söylüyor. Bunun ardından da Nasdaq için düğmeye basılacak.

2001`DE 7.5 MİLYON TV

Gelelim grubun amiral gemisi Vestel Elektronik`e... Televizyon ve monitör üretimi yapan şirket, ilk dokuz ayda, geçen yılın aynı dönemine göre dolar bazında yüzde 40 ihracat artışı gerçekleştirdi. 1 milyar dolar olan ihracat hedefi kurlardan kaynaklanan sapmalardan dolayı 700 milyon dolar olarak gerçekleşecek. Sapmaya rağmen bu rakamın önemli olduğunu vurguluyor Yüngül ve ekliyor: 1998 yılında Türkiye genelinde ihracat şampiyonu olduk. Ürünlerimiz kaliteli, hizmet kaliteli ve ürün maliyetimiz düşük. Bunlar ihracatımızı geliştirici faktörler oldu. İngiliz Alba firmasi, üç yılda, Vestel`den aldığı televizyon adedini 30 binden 750 bine çıkardı. 1999`da ikinci olduk. 2000 yılını da birinci kapatacağız. Toplam 6 milyon adet tv satışıyla yılsonu itibariyle toplam ciro ise 1 milyar dolar olarak gerçekleşecek.

Toplam 104 ülkeye ihracat yapan Vestel`in en çok ihracat yaptığı ülkeler Almanya, İngiltere, Fransa, İspanya, İtalya... Şirket, kısa bir süre önce Tayvan`a da ihracata başlamış. Afrika ülkelerine ihracat konusunda da çalışmalar sürüyor. Bir yıldır üzerinde çalışılan Amerikan pazarı ise 2001 yılı başından itibaren portföye katılacak. Önümüzdeki yıl Amerika`ya 500 bin adet televizyon satışının gerçekleşeceğini söyleyen Yüngül, Bu pazara girmek çok zor. 5-10 binlik partiler halinde deneme siparişleri başladı. Dağıtıcı firmalar aracılığıyla pazarda bulunacağız. Başka da Türk şirketi yok diyor.

Şirketin en önemli pazar hedeflerinden biri ise Çin. Büyük rekabetin yaşandığı ülkeye ihracatı `doğrudan satış` olarak düşünen şirket şu anda görüşmelerini sürdürüyor. Bu pazarda en çok fiyatta zorlandıklarını söyleyen Yüngül, önümüzdeki yılın ikinci yarısında, miktar az olsa da ihracata başlayacaklarını belirtiyor.

Gelelim iç piyasaya... Yüngül, Beko ve Profilo ile rekabet ettiklerini, 1999 yılını yüzde 35-40`lık pazar payıyla lider olarak bitirdiklerini söylüyor. Şirket, 2000 yılında da benzer bir başarı bekliyor. 2001 yılında televizyonda yeni tasarımlarla, internet ve enformasyon teknolojisini kapsayacak hale getirilecek.

Günde 20 bin adet televizyon üreten şirket, ikinci bir televizyon fabrikası kurmayı planlıyor. Dünyada aynı çatı altında bu kadar üretim yapan başka fabrikanın olmadığına değinen Yüngül, bu yatırımın yurtdışında da olabileceğini belirtiyor. Üç alternatif var: Türkiye, Orta Amerika ya da doğrudan Amerika Birleşik Devletleri`ne yakın bir bölge. Vestel yöneticileri, şu an karar verme aşamasında. Karar verildikten bir yıl sonra fabrika üretime geçecek. 2001 yılında 7.5 milyon adet televizyon satışı hedefleyen şirket, bu yıl 500 bin olan monitör üretimini de 1 milyon adede çıkaracak.

SIRADA BULAŞIK MAKİNESİ VAR

Televizyonda hayli iddialı olan grup, bir yandan da beyaz eşya serisini de tamamlamaya çalışıyor. Yıllık 1 milyon 200 bin adet üretim kapasitesinin olduğu buzdolabında bu yılı 300 bin adet satışla kapatacak. Hedef, ise şu anda üçüncü sıradaki yerini 2001`de ikinciliğe çıkarmak. Bunun için 350 bin - 400 bini iç piyasada olmak üzere toplam satış hedefi ise 600 bin adet. Yani iki kat.

Geçen yıl Türkiye`nin ilk klima fabrikasını açan grup, bu yıl 50 bin adet cihaz sattı. Ürünlerin bir kısmını Ortadoğu, Kuzey Afrika ülkeleri ve Güney Afrika`ya satarak da Türkiye`den ilk klima ihracatını da gerçekleştirmiş oldu. Üretim kapasitesini 400 bin adede çıkarmayı hedeflediklerini söyleyen Yüngül, bunun için 25 milyon dolarlık ek yatırım yapılacağını belirtiyor.

Yatırımlara ara vermeyen Vestel`in şu anda devam etmekte olan bir de çamaşır makinesi fabrikası var. Mayıs ayından itibaren deneme üretimine başlanan tesisin yıllık kapasitesi 600 bin adet olacak. Yatırım miktarı ise 50 milyon dolar. Üretimin satış sorununun olmayacağını söylüyor Yüngül. Çünkü müşteri portföyü geniş ve ihracat kaçınılmaz.

Bu yatırımın ardından sırada bulaşık makinesi yatırımı var. 2001`den sonra düşünülen yatırım için öncelikle çamaşır makinesi tesisinin tamamlanması gerekiyor. İthal edilen küçük ev aletlerinde ise üretim düşünülmüyor.

KOMÜNİKASYONDA GENİŞLEYECEK

Grubun komünikasyon alanında faaliyet gösteren şirketi Vestel Komünikasyon`da ise, iç piyasa ve yurtdışı için PC üretimi yapılıyor. Ayrıca, her türlü uzaktan kumanda cihazı ve internet erişim cihazı üretiliyor. Şirket DVD player üretimini de gerçekleştiriyor ve bunun yüzde 95`ini ihraç ediyor. 2001`de 1 milyon adet DVD player ihracatı planlanıyor. Öte yandan, uydu alıcısı cihazlar, bazı firmaların elektronik tasarımları için parçalar da üretim portföyü içinde yer alıyor. İhracat ağırlıklı çalışan şirketin bu yılki hedefi 100 milyon doları geçmek.

Şirket, telekomünikasyona yönelik üretime de geçecek. Yüngül, Cep telefonunda sürekli bir değişim var. Yeni ürün için dikkatli olmalıyız. Yapmış olmak için yapamayız. Mutlaka ilklere imza atmamız gerekiyor diyor.

MANİSA ELEKTRONİK ÜSSÜ OLACAK

İnternette Veezy ve Funky kampanyalarıyla bu yıl adından sıkça sözedilen grup bu alanda da hayli iddialı. Yüngül, Bu kampanyalarımız çok tuttu. Buna benzer kampanyalarımız devam edecek diyor ve ekliyor: Bu sayede 100 bin olan üye sayısının artıracağız.

Önümüzdeki yıl 80 milyon dolarlık yatırım yapacak olan grubun bu yılki elektronik yatırım miktarı ise 50 milyon dolar tutarında.

Burada genişlemedeki temel hedef ise Türkiye`yi Avrupa`nın elektronik üssü haline getirmek...

Peki ama bu nasıl gerçekleştirilecek? Türkiye`de yılda 10 milyon adet televizyon üretiliyor. Yüngül, Bunun yüzde 60`ını Vestel üretiyor. Hedefimiz elektronik yan sanayiyi tamamen Türkiye`ye çekmek. Bununla ilgili olarak bir çok firmayla temas halindeyiz diyor. 2001 yılından itibaren dünyanın dört bir yanından -ABD, Çin, Japonya, Tayvan- elektonikte yan sanayideki büyük firmaları Manisa`ya getirme iddiasında olan Yüngül, Onlardan parça alacağız. Lojistik olarak onları yanımıza çekmiş olacağız ve iş garantisi vereceğiz. Organize sanayide üçüncü bölgede çok boş yer var. Onlara iş garantisi vererek getireceğiz diyor. Vestel şu anda bu konuda gelen talepleri değerlendiriyor. (PARA)