Kombassan saadet zinciri gibi

SPK uzmanlarının yaptıkları denetimler sonucu hazırladıkları Kombassan raporunda, ortaklarına veya para yatıran tasarruf sahiplerine mark bazında yılda yüzde 17.75 kâr payı verdiğine dikkat çekildi.


Sermaye Piyasası Kurulu Uzmanlarının, Kombassan İnşaat A.Ş nezdinde yaptıkları denetimler sonucu hazırladıklara rapor, Kombassan`ın tam bir saadet zinciri gibi çalıştığını da ortaya çıkardı. Kombassan`ın, karda ya da zararda olduğuna bakmadan yaptığı kar payı ödemeleri nedeniyle sürekli sıcak para girişine gereksinim duyduğu, bunun da, bağlı ortaklık ve iştirakler zarar ettiği için ancak sisteme yeni girenlerden toplanan paralarla karşılanabileceği vurgulandı.


SICAK PARAYA İHTİYAÇ VAR;

SPK Uzmanları Bahadır Sinan ve Arif Uğur ile Uzman Yardımcısı Nahit Akarsu tarafından yapılan denetimler sonucunda hazırlanan ve SPK`nın Kombassan ve iştiraklerinin tüm malvarlığına ihtiyati tedbir konulmasına esas oluşturan raporda, söz konusu kuruluşla ilgili ilginç tesbitler de yapıldı. Raporda, şirket tarafından mevcut hisse senedine sahip ortaklara ve ya ortak olmak amacıyla kendisine para yatıran tasarruf sahiplerine verilen, şirketin kar yada zarar ediyor olmasından bağımsız kar paylarının yıllık maliyetinin Mark kurundaki değişim ve buna ek olarak yüzde 17.75 puan olduğu vurgulandı. Raporda saadet zinciriyle ilgili olarak şu belirlemelerde bulunuldu:

Kurulan sistemde her gün tasarruf sahiplerinden para toplanıyor ve pay sahipleri her zaman ellerindeki hisseleri Şirket`e iade ederek ana paralarını alabiliyorlar. Dönem sonlarında ise faaliyet sonuçlarından bağımsız olarak belirlenmiş kar paylarının ödenmesi gerekiyor. Dolayısıyla sistem sürekli sıcak para girişlerine ihtiyaç duyuyor. Bu da yeni katılımcılardan elde edilen paralar ya da Şirket bağlı ortaklık ve iştiraklerinin faaliyet sonuçlarından elde edilebilmesi mümkün. Ancak, bu şirketlerin çoğunun faaliyetleri sonucunda önemli tutarlarda zarar ediyorlar. Dolayısıyla dağıtılan anapara ve nakit kar paylarının, ancak bu dönemde sisteme yeni giren katılımcılardan toplanan paralardan karşılanabilmesinin mümkün olduğu tesbit edilmiştir.

SPK uzmanları, Kombassan`ın ortaklarının hak kazandıkları karpayını ne şekilde aldıklarını gösteren kayıtların ancak bir kısmına ulaşabildiler. Ortakların kar payı alma iradelerini ne şekilde kullandıkları ve sisteme yeni katılan kişilerin sayısı tam olarak belirlenemediği için, sisteme yeni giren paranın ne kadarlık kısmının nakit kar payı olarak dağıtıldığı tesbit edilemedi. Ancak Kombassan Holding hisse senetlerinin SPK kaydına alınmasından sonra da kayıt dışı hisse satışına devam ettiği, bu satışlar yoluyla tahsil edilen paranın ise Holding`in bağlı ortaklık ve iştiraklerine sermaye taahhüdü olarak konulmadığı ya da yatırımların ve duran varlık alımlarının finansmanında kullanılmadığı anlaşıldı. Dolayısıyla yeni hisse satışı yoluyla tahsil edilen paranın büyük kısmının Holding kayıtlarına bile alınmadan anapara geri ödemesi ve kar payı dağıtımında kullanılmış olabileceği belirlendi.


880 MİLYON MARKLIK TAAHHÜT;

SPK Uzmanları, Kombassan Holding`den ayrı olarak Kombassan İnşaat`ın yasal kayıtlarına göre şirkete giren toplam paranın 138 trilyon lira olduğunu belirlediler. Ancak hisse senetlerini her an geri alabilme garantisi veren Kombassan İnşaat A.Ş`nin tek başına ortaklarına bu yolla verdiği toplam taahhüdün ise 880 milyon mark olarak tahmin edildiği belirtildi. Bu rakamın da 265 trilyon lirayı bulduğu vurgulandı.

Rapor sonuçlarına göre Kombassan Holding ile aynı yöneticiler tarafından yönetilen Kombassan İnşaat A.Ş, 1997 yılında, Kombassan Holding`in izinsiz hisse satışı nedeniyle malvarlığına SPK tarafından tedbir konulmasından hemen sonra kuruldu. Raporda yer verilen tesbitler, Kombassan İnşaat A.Ş`nin kurulduğu tarihte Holding`in malvarlığı üzerindeki tedbir nedeniyle önemli bir finansman sıkıntısı içinde bulunduğunu ve Kombassan İnşaat A.Ş`yi kurarak izinsiz halka arza devam edip nakit para toplama ihtiyacını karşıladığını gösteriyor. Hatta, Kombassan`ın diğer şirketlerinin, Holding ile İnşaat şirketini ayrı birer tüzel kişilik olarak değil aynı tüzel kişilik olarak algıladıkları, Kombassan İnşaat A.Ş`den kullandıkları fonları, kendi yasal kayıtlarına yanlışlıkla Holding`den kullanmış gibi muhasebeleştirdikleri belirlendi.


İNŞAAT ŞİRKETİ HOLDING FAALİYETİ YAPIYOR;

Rapora göre, Kombassan İnşaat, gayrimenkul ve arsa alımı dışında herhangi bir ticari faaliyette bulunmuyor. Şimdiki haliyle Kombassan Holding A.Ş`nin yerine geçerek faaliyet konusu holdinglere özgü olan bağlı ortaklıklara ve iştiraklere fon kullanımlarını yöneten bir yapı gösteriyor. İnşaat şirketinin grup firmalara kullandırdığı fonlar daha sonra yapılan sermaye artırımlarına mahsip edilerek Kombassan Holding A.Ş`nin grup firmalardaki ortaklık payı 1997 yılının ikinci yarısından itibaren azalırken İnşaat şirketinin payı artıyor.

Kombassan Holding`de hem de Kombassan İnşaat A.Ş`nin 1998 yılında 55 mark olan hisse fiyatının 1999 yılında 67.5 marka, 2000 yılında da 78.25 marka çıkarıldı. Uzmanlar, bunun ilerde Holding hisseleriyle kombassan İnşaat A.Ş hisselerinin değiştirilmek istenmesinden kaynaklanabileceğini saptadılar. Kombassan yetkililerinin iki şirketi birleştirme yönünde irade açıkladıkları vurgulanıyor.


60 BİN ORTAK;

SPK Uzmanları, Kombassan Holding ile Holding`in mal varlığına tedbir konulmasından sonra kurulan Kombassan İnşaat`ın toplam ortak sayısının da 35 bini İnşaat A.Ş`nin 25 bini de Holding`in olmak üzere yaklaşık 60 bin olabileceğini hesapladılar. (FİNANSAL FORUM)