Holdingleri Yarışa Sokan Projeler

Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün özel sektöre açtığı işletmelere büyük ilgi gösteren holdingler , şimdi yeni projeler için yarışıyor.


Tarıma dayalı sanayi kollarındaki hareketlilik, hem gıda sektöründeki firmaların, yeni yatırımlarında , hem de yabancıların Türkiye’ye olan ilgisini açığa çıkartıyor. Tarım işletmeleri Genel Müdürlüğü(TİGEM) arazilerinin özel sektöre açılmasına yönelik bu yıl başlarında alınan Yüksek Planlama Kurulu (YPK) kararı da sektördeki gelişmişlere ivme kazandırmış durumda. İlk etapta 10 işletmesini özel sektöre açmakiçin girişimlerde bulunan TİGEM, gelen taleplerin yoğunluğu karşısında 10 işletmesini daha bu proje kapsamına aldı.TİGEM Genel Müdür Mehmet Ali Ünal, yeniden yapılanma çerçevesinde DTP ve diğer devlet kurumlarından da gelen değerlendirmelersonucunda TİGEM’in özel sektöre açılmasına olanak tanıyan projenin ortaya çıktığını hatırlatıyor. Ünal sözlerini şöyle sürdürüyor;


“Bu proje devlet kurumları kadar özel sektöre açılacak arazileri incelemek için ek süre talep etti.Sonuçta bizde bu süreyi 15 Kasım’a kadar uzattık, süre sonunda 30 kadar firmadan TİGEM arazilerine yönelik projeler geldi. Bu arada talebin yoğun olması nedeniyle TİGEM’in 10 arazisinin daha özel sektöre açılmasına karar verildi. Bunun için de 15 Mart’ta kadar talep toplayacağız.” Özel sektörden gelen projeleri değerlendirmeye başladıklarını belirten Ali Ünal, “Bunlar arasında şartnameye uygun olarak projeye sunan özel sektör firmalarıyla da ortaklık içinde görüşmelere başlayacağız” diyor. TİGEM arazilerine en uygun projeyi belirtmek içinçalıştıklarını da hatırlatan Ali Ünal, ne zaman sonuçlanacağını konusuna ise kesin bir cevap veremiyor.


GIDANIN DEVLERİ ARAZİLERİN PEŞİNDE;

Öte yandan TİGEM’in arazilerini özel sektöre açma kararı tarıma dayalı sanayi kollarında faaliyet gösterenhemen hemen tüm şirketleri harekete geçirdi. Geçen aylarda Ata Şirketler Grubu ile Urfa’da besi çiftçiliği kuran Koç Holdıng de TİGEM’in arazilerine talip olanlardan. Hayvancılık konusunda sektörün liderlerinden Yaşar Grubu da üç projesiyle TİGEM’in üç çiftliğine talip olmuş bir diğer kuruluş. Yaşar HoldıngGıda ve İçecek Grubu Başkan Yardımcısı Olgun Ergüz, TİGEM’inözel sektöre açılması fikrini ilk ortaya atanlardan olması dolaysıyla da bu projeye özel bir ilgi gösteriyor. 10 çiftliğin tamamını dolaşıp Yaşar Grubu olarak üç proje ürettiklerini hatırlatanErgüz sözlerini şöyle sürdürüyor; “Süt sığırcılığı, damızlık et besiciliği ve tarımın diğer kolları. En iyi örnek olmak istiyoruz. Hollandalılarla ortaklık ta kurabiliriz. 3 proje de kabul görürse , her yıl artarak gidecekve dolaylı olarak10 bin civarında bağlı üreticiyle çalışılabilir bir hale geleceğiz. Biz en son teknolojiyi getirmekle kalmayıp, Tigem çiftliklerin civarında köylülerin gelişmesi için de proje üretiyoruz. Yapmak istediğimiz bu çiftliklerin okul olması. Çok heyecan verici ve sürprizlerle dolu projemiz var.” TİGEM’le ortaklık için başvuruda bulunan diğer şirketler arasında ise Doğuş Grubu, Ata Şirketler grubu, Ekinciler, Nestle, Tikveşli, Süzer Şirketler Grubu bulunuyor.


TİGEM’LE ORTAKLIK KOLAY DEĞİL;

Şimdi 30 kadar firma Tigem’in kararını bekliyor. Bu arada projeler Tigem yetkilileri tarafından büyük bir titizlikle inceleniyor, kısaca ortaklık için belirlenen şartların tek tek yerine geitirilmesi gerekiyor. İşte TİGEM’le ortaklık kurmak için yarışanholdınglerin projelerinin kabul edilmesi için yerine getirmesi gereken şartlar;

“TİGEM’le iştirakte bulunacak şirketin anonim şirket olması gerekiyor ve TİGEM’in şirketteki ortaklık oranı da yüzde 10 ile 50 arasında değişiyor.Şirket , tarımsal üretim ve verimliliği arttırmaküzere TİGEM’in amaç ve faaliyet konularında üretim yapması gerekiyor.Ayrıca üretimin gerektirdiği işletme tesislerini kurmak ve pazarlama faaliyetlerinde bulunmak da yine özel skeötr şirketine ait. Ortaklıkta TİGEM’e ait tesis ve varlıkları aynı sermaye olarak konulmaksızıniştirak edilmek suretiyle kurulacak şirkete kiralanıyor ve elde edilecek kira bedeli de TİGEM’in sermaye katkısı olarak kabul ediliyor. Kira süresi en az 10 yıl olarak sınırlandırılmış durumda. Kurulacak her iştirak için ayrıca Yüksek Planlama Kurulu’na (YPK) müracaat edilmesi gerekiyor.


YPK’nın kabul ettiği projeler de DTP tarafından inceleniyor.” Tabii bu esasları yerine getirmek de yeterli olmuyor ve bu esasları yerine getiren firmaların projeleri ile fizibilite raporları da şu kriterler göz önünde bulundurularak inceleniyor” “Yatırım miktarı, yeni teknoloji kullanımı ve transferi, projelendirilen yatırımın işletme uygulanabilirliği , projelerin gerçekleştirilmesi için gerekli kaynakların ne şekilde temin edileceği ve en fazla yatırım ve istihdam sağlanma..” Bu sınavda geçen firmalar “ortaklık adayı” olarak kabul ediliyor. Ardından da seçilen adaylar , ortaklık projelerinde ve fizibilite raporlarındagerçekleştirmeyi düşündükleri yatırım miktarının yüzde 1’ini geçici teminat olarak yatırıyorlar. Şeçilen ortaklık adayı veya adaylar ile ortaklık şartları müzakere ediliyor. En uygun görülen aday belirlenerek, kurulacak anonim şirket esas sözleşmesi hazırlanıyor, proje ve fizibilite raporları Yüksek Planlama Karulu’na sunuluyor. YPK kararı üzerine de 10 gün içinde ortaklık işlemleri başlıyor.(PARA)