Bir aylık enflasyon düşüşü faiz indirimi getirir mi?
Kasım ayı enflasyon oranı, piyasa beklentilerinin çok üstünde, yüzde 1.44 oranında geriledi. Önce bu düşüşe sevinen piyasa, bir aylık gerilemenin Merkez Bankası’nın faiz indirimini beraberinde getirebileceği endişesiyle bozuldu.
İşte Hürriyet gazetesi yazarı Erdal Sağlam'ın bugünkü yazısı...
Piyasa anketlerine göre kasım ayında tüketici fiyatlarında yüzde 0.60 oranında düşüş bekleniyordu. Dün yapılan Türkiye İstatistik Kurumu açıklamasında kasımda tüketici fiyatlarının yüzde 1.44 oranında düştüğü, yıllık enflasyonun yüzde 21.62’ye gerilediği açıklandı.
Piyasa oyuncuları aralıkta düşüşün devam edeceğini beklerken, sonrasında düşüşün süreceği konusunda ise ciddi endişeler taşıyorlar. Zaten kasımdaki tüketici fiyatlarındaki düşüşün daha çok iki aylığına indirilen vergi oranları ve akaryakıt fiyatlarında yapılan indirimlerden kaynaklandığı görülüyor. Buna karşılık örneğin gıda fiyatları gibi tüketicilerin genelini ilgilendiren kalemlerde, oran küçülse bile, artışların devam ettiği görülüyor.
Kasım ayında ulaştırma sektöründe fiyatların yüzde 6.46 gerilediği bunun genele etkisinin yüzde 1.12 olduğu, otomobil fiyatlarında ÖTV düşüşü nedeniyle yüzde 10 gerileme yaşandığı bunun genele etkisinin 0.66 puan, benzin ve mazot fiyatlarında yüzde 3.8 gerileme yaşandığı, genele etkisinin 0.34 puan olduğu hesaplanıyor. Dolayısıyla tüketici fiyatlarındaki gerilemenin ÖTV indirimleri ve kamunun belirleyiciliğindeki fiyatlardaki düşüşten kaynaklandığı görülüyor.
Aralık ayında fiyat gerilemeleri sürse bile, ocak ayına ait endekslerden başlayarak fiyatlarda yeniden artışın başlaması bekleniyor. Memur ve işçi maaşlarına baz olacak yılsonu enflasyon oranının ise yüzde 21 veya biraz altında gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
FED TOPLANTISI ARDINDAN PPK
Piyasa oyuncuları kendi beklentilerinden fazla gerçekleşen fiyatlardaki düşüşün ancak bir ay daha sürebileceğini, Şubat ayından itibaren yeniden artış görüleceğini düşünseler bile, dünkü olumlu fiyatları hemen satın aldılar. Dolar kurunun 5.15’lere kadar gerilediği görüldü. Ancak bu fiyatlama kısa sürdü ve piyasalarda çıkan “Merkez Bankası bu gerilemeye göre davranıp aralık ayı PPK toplantısında faiz indirim kararı alabilir” endişesi dillendirilmeye başladı. Bu kaygı nedeniyle, kurlar yeniden artışa geçti ve öğlen saatlerinde dolar kuru 5.22 TL’lere kadar çıktı.
12 Aralık’ta yapılacak Fed toplantısının ardından 13 Aralık’ta PPK toplantısı yapılacak. Piyasa oyuncuları Fed toplantısında faiz artışı yapılsa bile, 2019 için beklenen 3 faiz artışı sayısının 2’ye ineceğine ilişkin işaretlerin bu toplantıdan çıkmasını bekliyor. İşte Fed’in böyle bir açıklama yapması halinde, bir gün sonra yapılacak PPK toplantısında, kasım ayı enflasyon verisini de göz önüne alarak, Merkez Bankası’nın faiz indirimi yapabileceği dillendirilmeye başladı.
Halbuki kasım ayındaki fiyat düşüşünde belirleyici olan ÖTV indirimlerinin yılbaşında sona ereceği, dünya petrol fiyatlarının yeniden artışa geçtiği düşünüldüğünde, enflasyondaki düşüşün kalıcı olabilmesi mümkün görülmüyor.
Enflasyondaki bu düşüşün vergi gelirlerinde azalmaya bağlı mali disiplinin tehlikeye atılması, hükümetin istediği yüzde 10 indirim kampanyaları, fiyat artışları üzerine polisiye tedbirlerle gidilmesi, endekslere yansımayan gramaj düşürmeler gibi tartışmalı yöntemler kullanılarak sağlanabildiği unutulmamalı.
Yanı sıra bankalardaki mevduattan yapılan stopaj kesintileri kasım bitimiyle birlikte eski haline döndü, yani dolara yatırım yerine TL mevduat yapmanın cazibesi de ortadan kalktı. Bunlara rağmen Merkez siyasi kaygılarla faiz indirim kararı alır mı, bilinmiyor.
BU VİDEO İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
- BIST
- DOLAR
- EURO
- ALTIN