"yumurta Sektörü Krizde

Yumurta üretiminde dünya 14`üncüsü olan Türkiye tüketimde 88`inci sıraya gerilerken talep dikkate alınmadan verilen teşvikler arz fazlasına yol açıyor. Yumurta üretiminde dünya 14`üncüsü olan Türkiye`nin, tüketimde 88`inci sıraya gerilediği, talep dikkate alınmadan verilen teşviklerin arz fazlasına yol açtığı bildirildi. Konya Ticaret Borsası (KTB) ile yumurta üreticileri tarafından hazırlanan ``Yumurta Tavukçuluğunun Sorunları ve Çözüm Önerileri`` başlıklı ortak raporda, son 15 yılda yatırım teşvikleri ile Ziraat Bankası`nın ucuz işletme kredisi sayesinde büyük gelişme gösteren tavukçuluk sektörünün, oluşan ``arz fazlası`` nedeniyle ciddi bir krizin içine düştüğü belirtildi. Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) sisteminin uygulanması nedeniyle kapasite ve üretim artarken, arz fazlasının gündeme geldiği vurgulanan raporda, ``Bu, yumurta fiyatlarının üretim maliyetlerinin altında kalmasına ve sektörün krize girmesine yol açmıştır. Üretici, 1998 yılının Mart ayından bu yana zararına yumurta satmaktadır. Çok sayıda üreticinin çiftliğine, ev ve arabasına borçlarını ödeyememesi nedeniyle icra yoluyla el konulmuştur`` denildi.Protein açısından son derece zengin bir besin maddesi olan yumurtanın aynı zamanda çok ucuz olduğu, ancak buna rağmen tüketimde öngörülen hedeflere varılamadığına dikkat çekilen raporda, "Gelişmiş ülkelerde kişi başına yıllık yumurta tüketimi 250-300 adet arasında değişirken, Türkiye`de bu rakam 100-120 seviyesinde kalmaktadır`` hatırlatmasında bulunuldu. "Stoklar korkutuyor." Türkiye`deki 3 bini aşkın firmanın yıllık üretim fazlasının 1.5-2 milyar yumurta dolayında olduğu kaydedildi. Yüksek üretim maliyetlerinden dolayı ihracat olanaklarının tükendiği ve çok sayıda firmanın zararına çalıştığı belirtilen raporda, "Firmaların bir bölümü yüzde 25-30 düşük kapasite ile çalışırken, bir kısmı kapandı`` denildi. "Planlama şart." Sektörde üretim planlaması yapılmasının ön koşulunun, envanterlerinin çıkarılmasına bağlı olduğu hatırlatılan raporda, şu önerilere yer verildi: "Arz fazlasından dolayı sektör, 3-4 yılda bir krizle karşı karşıya kalmaktadır. Bu nedenle Türkiye genelinde verilen teşvikler acilen durdurulmalıdır. Krediler yeni yatırımlara değil, atıl kapasiteyle çalışan işletmelere, işletme sermayesi olarak yönlendirilmeli, damızlık civciv ithalatı kesinlikle kontrol altına alınmalı ve ihtiyaca göre belirlenmelidir. Yeni üretim çiftliklerinin kuruluş, açılış ve çalışma usüllerini gösterir yönetmelikler çıkarılmalı, kapasite artırımı sınırlandırılmalıdır. Yumurtaya uygulanan KDV oranları ile maliyetin düşürülmesine yönelik tedbirler zaman geçirilmeden alınmalı ve mutlaka ihracat olanakları araştırılmalıdır.`` (FİNANSAL FORUM)