Üreticide Kara Çarşamba Endişesi

Zeytinyağı üreticisi kara çarşambanın piyasalar üzerine etkisini atlatmak istiyor. Faizlerin yüzde bin 900`a ulaştığı şu günlerde zeytinyağı fiyatından memnun olmayan üretici ürünü nakde dönüştürmek için uğraş veriyor.


Zeytinyağı piyasasının açılmasından bu yana 20 günü geçmesine rağmen fiyat istikrarı kurulamadı. Ramazan ayının gelmesiyle ürün toplamakta ağır davranan üretici şimdi de kara çarşambanın piyasalar üzerine etkisini atlatmak istiyor. Faizlerin yüzde bin 900`a ulaştığı şu günlerde zeytinyağı fiyatından memnun olmayan üretici ürünü nakde dönüştürmek için uğraş veriyor. Öte yandan alımlarda ürün bedellerinin yarısını peşin ödeyen Tariş`in beklediği 8 trilyonluk DFİF kredisinin gecikmesi halinde ise zeytinyağı piyasasında düşüş dalgasına neden olabileceği öne sürülürken Tariş Zeytinyağı Birlik Başkanı Cahit Çetin, kredinin bir an önce serbest bırakılmasını istedi. Var yılı yaşanan zeytinde üretici ne yapacağını şaşırdı. 200 bin tonluk rokelte beklenen zeytinyağında bir hareketlilik gözlenmezken, tüccarın Körfez yöresi olarak adlandırılan Ayvalık, Edremit ve Altınoluk`ta yoğnu alımlarda bulunduğu ve dizyem yağların 1 milyon 20 bine düştüğü ve bu düşüşe para piyasalarında yaşanan belirsizliğin neden olduğu öne sürülüyor. Körfez yöresinde büyük alıcı grupları olarak Lio, Verde, Komili, Kristal gösterilirken Datça yöresinde zeytinyağı işleme tesis kuran yabancı sermayeli Rosenberger firmasının da yoğun alımlar yaptığı ifade ediliyor. Tariş`in fiyat açıklamasının üzerinden 15 gün geçmesine rağmen piyasada belirsizliğin ve fiyat istikranının ise Ramazan Bayramı`nın ardından son bulacağı kaydedildi.


ÜRETİCİ İKİLEMDE;

Bu arada piyasada oluşan 1 milyon 100 bin lira seviyesindeki fiyatın 1998 yılı fiyatlarına eşdeğer olduğuna dikkat çekilerek üreticinin kaybına dikkat çekildi. Piyasadaki likidite sıkışıklığına bağlı olarak Türk Lirası`na olan talebin artması ve faizlerin yükselmesinin ise zeytinyağında fiyat oluşmasını bekleyen üreticiyi ikileme düşürdüğü ve satışa zorladığı ifade ediliyor. Piyasalarda yaşanan bu durumdan en fazla etkilenen kurum ise Tariş oldu. Bugüne kadar yaptığı alımlarda kendi kaynaklarını kullanan Tariş`in Hazine`den alacağı 8 trilyonluk DFİF kredisinin gecikmesi halinde fiyat düşüşleri yaşanacağı belirtildi. Tariş Zeytinyağı Birlik Başkanı Cahit Çetin, Tariş`in piyasaya girmesinin ardından tüccarın fiyat konusunda bir toparlanma içine girdiğini söyledi. Piyasanın 800 bin lira seviyesinden 1 milyon liraya geldiğini ifade eden Çetin, Önemli olan bu istikrarın sürmesi. Zeytinyağı ise yılbaşından sonra, şubatın ikinci yarısında gerçek değerini bulur dedi. Tariş`in ödeme yapabilme gücü olduğunu sözlerine ekleyen Çetin, yüzde 50 enflasyon yaşanmasına rağmen enflasyonun altında fiyat açıklamanın burukluğunu yaşadıklarını kaydetti. Hazine`den alacakları 8 trilyon liralık Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kredisinde yaşanan gecikmenin sona ermesini isteyen Çetin şunları söyledi, Tariş Zeytinyağı Birliği`ne verileceği söylenen 8 trilyon lira intikal etmedi. Bu kredinin bir an önce verilmesi lazım. Kredideki bu gecikmenin özel sebebi olduğunu zannetmiyorum. Devletin kolu herkese eşit uzaklıkta olmalı.


PİYASA ARALIKTA AÇILACAK;

İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanvekili Ayhan Baran da son yağışların zeytin gelimini geciktirdiğini söyledi. Piyasaların aralık sonunda açılmasını beklediklerini kaydeden Baran, ürünün bollaşmasıyla piyasada daha etkin olacakları bilgisini verdi. Zeytinyağı Üreticileri Dayanışma Derneği Başkanı Ulvi Şenol, üreticinin masraflarını karşılamak için mahsülünü satmak zorunda kaldığını öne sürdü. Bu seneki mahsülde hastalık olmadığını ve kaliteli bir sezon yaşanması beklediklerini ifade eden Şenol, Aydın ve çevresinde zeytin hasadına yeni başlandığı bilgisini verdi. Şenol, Şu an işlenip piyasaya sunulacak kadar yağ oluşmadı. Piyasa Ramazan sonrası oluşacak. Son yağmurlarda kuraklıktan etkilenen ve yağ oranı düşen zeytini olumlu etrkiledi dedi. Şenol 1 milyon 100 bin lira seviyesinden alıcı bulan dizyem yağların gerçek değerinin bulmadığını belirterek şunları söyledi, 1 milyon 400 bin lira seviyesinin bile çok gerisinde. Bu fiyat üreticinin sıkışıklığını ifad eediyor. İhracatçı Birlikleri Yönetim Kurulu Üyesi Ali Nedim Güreli ise bu sene mahsülde büyük bir verim olduğuna dikkat çekti. Zeytinin hala dalında olduğunu belirten Güreli, bayram tatilinin ardından hasad çalışmalarının hızlanacağını kaydetti. Aralık ayı ihracatının 2 bin tonu bulunduğunu ifade eden Güreli, Bu yıl zeytinyağı ihracatımız 70-80 bin ton civarında olacak. İhracatçı gelecek sene ihracatı için bir miktar yağ ayırırsa iyi olur. Zeytinyağı fiyatları dünya piyasalarında yaşanan gelişmelere bağlı olarak nisan ayından itibaren artacak. Yağ stoklyaan daha iyi fiyat mal satacak dedi. Güreli ayrıca prim konusunda yaşanan belirsizlik ve Tariş`in kaynaklarının piyasada endişe yarattığını söyledi. güreli son olarak paya piyasalarında yaşanan gelişmelere bağlı olarak ürününü yılbaşından sonra elden çıkarmak isteyen üreticinin yükselen faizler karşısında satışa yönelmesinin beklendiğini ifade etti. (FİNANSAL FORUM)