Savaşta iç talep kurtarıcıdır

Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sakıp Sabancı, ekonomi ve sanayinin eski canlılığa erişmesi için bir süre bekleneceğini belirterek, ‘‘Bu işin sihirli formülü maalesef yok. Olsa başka ülkeler uygulardı’’ dedi. İSO Dergisi’nin Ekim ayı sayısında iç talepteki daralmaya dikkat çeken Sabancı, Türkiye’nin sadece ihracata dayalı bir ekonomik canlanma içine girmesinin imkansız olduğunu ifade ederek, ‘‘Zaten sınırlı olan iç talep kriz etkisinde büyük ölçüde daralmıştır’’ dedi. Hem rakam olarak hem de talep edilen mal ve hizmet bakımından Türkiye’de iç talebin güçlü bir sanayi yapısını ayakta tutacak büyüklükte olmadığını kaydeden Sabancı, şöyle dedi: ‘‘Milli gelir artacak ki ülkenin iç pazardaki talebi büyüsün. Ama
milli gelirin artması, yatırım ve üretimin artmasına bağlı. İç talep büyümeden yatırım ve üretim artmıyor. İşte burada yumurta ve tavuk ilişkisi ortaya çıkıyor. Kamu sektörü belki çılgınca davranabilir ama özel sektör talebi
olmayan, satamayacağı bir üretim için yatırım yapamaz. Stoka çalışamaz. Demek ki Türk ekonomisinin canlanması, piyasadaki talebin bir şekilde uyanmasına bağlı.’’
Sabancı, piyasadaki talebin, firmaların batması, işverenin durumunun bozulması, çalışanların işten çıkarılması, parası olanların harcamayı kısması ve kamu kesimi denk bütçe arayışında para harcamanın kısılması, iç borcu döndürmek için piyasadan giderek daha fazla para çekmeye başlanması nedenleriyle daraldığını ifade etti. Bu durumda iç talebin yok olduğunu dile getiren Sabancı, ‘‘Dünyadaki ekonomik durgunluğa rağmen ihracattaki artış üretimin sürmesine imkan veriyor ama, tek başına ihracat ile ekonomiyi canlandırmak imkansız’’ dedi. Sabancı, kısa sürede ekonomi ve sanayinin canlanmasının zor olduğunu ifade ederek, ‘‘Ancak suni bir canlanma olabilir. Onun da yolu para musluklarını açarak enflasyonu yukarıya tırmandırmaktır’’ dedi. Sabancı, yeniden yapılanmanın sonuçlarının önümüzdeki yıl ortaya
çıkmaya başlayacağını bildirdi. Ekonomi ve sanayinin eski canlılığa erişmesi için bir süre beklenileceğini kaydeden Sabancı, ‘‘Bu işin sihirli formülü maalesef yok. Olsa başka ülkeler uygulardı. Biz de onlardan örnek alır, durgunluktan kurtulurduk’’ dedi.