Petrol Umut Vaadediyor
Eylül ayında 35 doların da üzerine çıkarak tüm dünyada durgunluk ve enflasyon tehdidini artıran petrol fiyatları son iki haftadır sürekli değer yitirerek 27 doların altını gördü. Petrol piyasası uzmanları, fiyatlara 27 doların altını gösteren düşüşe ABD ekonomisinin yavaşlamasının yanı sıra, özellikle Avrupa`da kışın ılıman geçmesinin ve gelişmiş ülkelerin ham petrol stoklarının yükselmesinin etkili olduğunu belirtiyor. Uluslararası Enerji Ajansı`ndan dün yapılan açıklamaya göre, aralarında Türkiye`nin de olduğu OECD ülkelerinin petrol stokları ekim ayında günlük 250 bin varil artırarak toplam 2.56 milyar varile ulaştı. OECD`nin hazırladığı rapora göre büyük bir kısmı spekülatif olan artış 2001 yılı başından itibaren yerini düşüşe bırakacak ve petrol fiyatları nisan ayında varil başına 22 dolara kadar gerileyecek.
OPEC KAYGILI;
Petrol fiyatlarında düşüş, petrol karteli OPEC üyelerini de endişeye sevketti. Kuveyt Petrol Bakanı Şeyh Suud Nasır el Sabah, Rai el-Aam gazetesine yaptığı açıklamada, OPEC ilkbahar ve yaz aylarını göz önüne alarak gerekirse üretimde günlük 1 milyon varillik kesintiye gidebilir dedi. Suudi Arabistan Petrol Bakanlığı`ndan Reuters haber ajansına yapılan açıklamadaysa ülkemiz petrol fiyatlarının hızla düşmesinden kaygı duymakla birlikte, OPEC`in arzuladığı 22-28 dolarlık hedef aralığında olmasından memnuniyet duymaktadır denildi. Suudi yetkili OPEC`in üretimi kısmak için görüşmeler başlatması için henüz erken denildi. OPEC üyeleri 17 Ocak`ta Viyana`da biraraya gelerek 2001 için üretim seviyesini belirleyecek.Bu açıklamaların ardından Londra Borsası`nda Brent tipi petrolün varil fiyatı 30 cent artarak 26.86 dolara, ABD petrolü ise New York Borsası`nda 26 cent yükselerek 28.70 cent`e yükseldi. Piyasa uzmanları son yükselişte ABD`nin kuzeyinde kışın sertleşmesin de etkili olduğun belirtiyor. ABD dünyanın en büyük fuel oil tüketicisi konumunda.
IRAK BM İLE ANLAŞTI;
Petrol piyasalarını rahatlatan bir haber de Irak`tan geldi. Birleşmiş Milletler ile petrol satışı konusunda düştüğü anlaşmazlık nedeniyle ihracatını önceki hafta durduran Irak`ın, gıda karşılığı petrol anlaşmasının 6 aylık bir süre için uzatılmasını öngören anlaşmayı onayladı. Böylece gıda karşılığı petrol anlaşması yürürlüğe girdiği 1996 yılından beri 9. kez uzatılmış oldu. Dünyanın en büyük ikinci petrol rezervlerine sahip olan Irak, 1 Aralık`ta günlük 2.3 milyon varil olan üretimini durduğunu açıklamıştı. Irak`lı bir yetkili havalar düzelir düzelmez petrol sevkıyatına yeniden başlanacağını kaydetti.
PETROL İKİNCİ YARIDA VURDU;
Petrol fiyatları 2000 yılı başında oldukça makul seviyelerdeydi. Ağustos ayında 25 dolara gerileyen petrol, Eylül ayının sonlarına doğru son 10 yılın en yüksek sevisi olan 38 dolara kadar çıktı. ABD`nin stratejik rezervlerini açma kararının ardından uzun süre 30-35 dolar aralığında dalgalanan petrol fiyatları, Ortadoğu gerginliğinin sona ermesinin ardından düşüş trendine girdi. Kasım ortalarında başlayan, aralık ayı ile birlikte hızlanan düşüşle petrol fiyatları 27 dolar seviyesine indi.
ABD FRENİ EURO`YA YARADI;
Yürürlüğe girdiği 1 Ocak 1999`dan beri ABD doları karşısında yüzde 40`a yakın değer yitiren Euro, sayısız müdahaleye rağmen yönünü yukarıya doğru çeviremiyordu. Ancak ABD`nin yılın üçüncü çeyreğinde hız kestiğini açıklaması ve süren başkanlık seçimleri karmaşası euro`ya yaradı. Kasım sonundan beri euro, dolar karşısında yüzde 6`dan fazla değer kazandı. Uzmanlara göre bu yükseliş gelecek yıl da devam edecek. Ancak kimse euro`nun dolar karşısında ilk değeri olan 1.20`ye çıkmasını beklemiyor.
EURO`YU BUSH KORKUSU SARDI;
ABD ekonomisinin hız kesmeye başlamasıyla yeniden değer kaybetmeye başlayan euro, bu kez George W. Bush`tan darbe yedi. Haftalardır süren ABD başkanlık yarışında sona yaklaşılması euro`ya yaramadı. Son bir ayda dolar karşısında yüzde 6`ya yakın değer kazanan euro, Bush`un başkanlığa yakınlaştığı haberleri üzerine inişe geçti. Bush`un piyasaları güçlendirecek bir ekonomi politikası yürüteceği yönündeki tahminler üzerine geçen perşembe günü 0.89 dolarla son üç ayın en yüksek seviyesine ulaşan euro dün yüzde 1.1 değer yitirerek 0.88`in altına indi.Ancak döviz piyasası uzmanları orta vadede euro`nun yeniden yükselişe geçebileceği yorumları yapıyor. Uzmanlara göre ABD Merkez Bankası`nın faiz indirimine gidebileceği yönündeki sinyaller euro`ya yeniden ivme kazandırabilecek nitelikte. Faizlerin düşmesi halinde ABD`li yatırımcıların Avrupa ve gelişmekte olan ülke piyasalarına da yönelebileceğini belirten uzmanlar, euro`nun ilkbahara kadar 0.90 seviyesini geçmesinin mümkün olduğunu belirtiyor. ABD Merkez Bankası Başkanı Alan Greenspan geçen hafta ABD ekonomisinin `yumuşak iniş`
yapması için önlemler alınabileceğini belirtmiş, bu konuşmanın ardından Nasdaq endeksi yüzde 8, Dow Jones endeksi ise yüzde 2.4 yükselmişti. (YENİ BİNYIL)