Kişi başına yılda 1800 adet sigara içiyoruz

Türkiye`nin sigara tüketimi rekora koşuyor. Türkiye`nin, son 15 yılda sigara tüketimi ikiye katlanarak yılda 115 milyar adede yükseldi. Yani, Türk insanının yıllık kişi başına içtiği sigara sayısı 1.800 adede (93 pake) fırladı.


TÜRK halkı giderek sigara tiryakisi oluyor. Türkiye`nin sigara tüketimi son 15 yılda ikiye katlanarak 115 milyar adede ulaştı. Buna göre 1999 yılında Türkiye`de yıllık kişi başına sigara tüketimi 1.800 adede, yani 93 pakete çıktı. .


Tekel`in faaliyetlerine ilişkin olarak hazırlanan bir rapora göre,1985-1999 dönemini içeren 15 yıllık süreçte sigara içenler sayısında tam anlamıyla bir patlama yaşandı. 1985 yılında Türkiye`de tüketilen sigara miktarı 63 milyar düzeyinde bulunuyordu. Söz konusu yıl ülkemizde kişi başına tüketilen sigara miktarı bin 243 adet, bir başkaifadeyle 62 paket olarak belirleniyordu. Takip eden yıllarda nüfusla birlikte sigara tüketimi de artmaya devam etti. Ancak, sigara tüketimindeki artış her yıl nüfus artışını biraz daha geride bıraktı.

1990 yılında ülkemizde içilen sigara miktarı 77 milyar adete çıkarken, kişi başına sigara tüketimi de bin 363 adet olarak gerçekleşti. Toplam tüketim 1995 yılında 95 milyar, kişi başına tüketim de bin 567 adede yükselirken 1996`da toplam tüketim 99 milyar,1997`de 101 milyar, 1998`de 108 milyar, 1999`da da 115 milyar adet oldu.

Bu yıllardaki kişi başına sigara tüketimi de 1996`da 1.609 adet, 1997`de 1.607, 1998`de 1.702, 1999`da ise 1.800 adet (93 paket) şeklinde belirlendi.

Verilere göre, söz konusu dönemde piyasaya da Amerikan harmanlı sigaralar hakim oldu. 1985`de Türkiye`de tüketilen 63 milyar adet sigaranın 59 milyarını yerli, 4 milyarını da Amerikan harmanlı sigaralar oluştururken, her 100 sigara tiryakisinden 94`ü yerli harmanlı sigaralardan içiyordu. 1990 yılında tüketilen 77 milyar adet sigaranın 20 milyarını Amerikan harmanlı sigaralardan meydana gelirken, 1995`de içilen 95 milyar sigaranın 56 milyarını yerli, 39 milyarını da Amerikan harmanlı sigaralar oluşturdu.

1996 yılı Amerikan harmanlı sigaraların yerli harmanlı sigaraları geri bıraktığı bir yıl oldu. Bu yılda tüketilen 99 milyar adet sigara içinde Amerikan harmanlı sigaraların payı 51 milyar adet olarak tesbit edildi. Bundan sonraki yıllarda da Amerikan harmanlı sigara tüketimi, sürekli olarak yerli harmanlı sigaraların önünde yeraldı. 1999`da içilen 115 milyar adet sigaranın da 43 milyarını yerli, 72 milyarını da Amerikan harmanlı sigaralar meydana getirdi.


Stok sorunu:

Bu arada Türkiye`de sigara tüketimi artarken, tütün stokları ise Tekel`in başına dert olmaya devam etti. 1990-99 yılları arasında sigara üretiminde kullanılma ve ihraç imkanı bulunmayan toplam 175 milyon dolar değerinde 124 bin 936 ton tütün imha edilmek zorunda kalındı. Böylece 118 trilyon lira bir yerde toprağa gömüldü. Stok durumu 1990`da 350 bin tonlar düzeyindeyken 1994`de 500 bin tonlara ulaştı. 1997`de 300 bin tonun biraz altına inen tütün stoku, 1998 ve 1999`da yeniden yükseldi ve 450 bin tonlara çıktı. 1990-99 döneminde tütün ihracatı da iniş çıkışlı bir seyir izledi.1990`da 400 milyon doların bir miktar üzerinde tütün dışsatımı gerçekleştirilirken ihracat, 1991`in ardından 1995 ve 1996`da da 600 milyon dolara yaklaştı. 1998`de 500 milyon dolara düşen ihracat, 1999 ve 2000`de önce 500 milyon doların, sonra da 400 milyon doların altına indi. Tahminlere göre tütün ihracatı 2001, 2002 ve 2003`de de 400 milyondoların altında seyredecek.