İsdemir`de Son Perde
İsdemir`in Erdemir`e devrinde son perdeye gelindi. Zarardan kurtarılan dev kurum, acaba hakettiği değeri bulacak mı? Gözler fiyatlandırmada...
12 Ekim tarihinde Özelleştirmeden Sorumlu Devlet Bakanı Yüksel Yalova başkanlığında yapılan toplantıdan ise İsdemir`in incelenmesi kararı çıktı. Şu anda Erdemir`den 10 kişilik bir grup İsdemir`in mali yapısını inceliyor. Bu hafta tamamlanması beklenen incelemeler sonunda eğer Erdemir, İsdemir`i beğenirse evet diyecek ve evlilik çalışmaları başlayacak. Şimdi gerek sendika, gerek İsdemir gerekse ÖYK merakla Erdemir`in incelemelerinin sonuçlarını bekliyor. Erdemir yetkilileri incelemelerden bir pürüz çıkmayacağını düşünürken, İsdemir yetkilileri ise kimse çöpsüz üzüm aramasın diyor. Öz Çelik-İş Sendikası yetkilileri ise Karar çıksın biz tavrımızı o zaman koyacağız. Gerekirse hakkımızı yasal zeminde arayacağız diyor.
YATIRIM ŞART;
Türkiye`nin ikinci büyük entegre tesisi olan ve uzun çelik üretimi yapan İsdemir`in özelleştirilmesi durumunda beş yıl içinde 1 milyar dolarlık yatırım yapılacak ve yassı çelik üretimine geçilecek. Peki neden yassı çelik? Şu anda Türkiye`nin en büyük yassı çelik üreticisi Erdemir. Erdemir`in yıllık üretimi ise 3 milyon ton. Ancak Türkiye`nin yassı çelik tüketimi otomotiv ve beyaz eşya sektöründeki talep artışından dolayı sürekli artıyor. Bu nedenle ihtiyacın yüzde 50`ye yakın kısmı ithalat yoluyla karşılanıyor. Buna karşılık uzun çelik üretiminde ise 5.5 milyon ton fazlalık var. Bu yılın ilk altı ayında yassı ürün ithalatının yüzde 80 oranında artarak 2 milyon 207 bin tona ulaştığını söyleyen Demir Çelik Üreticileri Birliği Genel Sekreteri Veysel Yayan, Bir taraftan ihtiyaç fazlası uzun ürünün son derece yoğun rekabet şartları altında ihraç edilmesi, diğer taraftan ise yaklaşık 3 milyon 160 bin ton yassı ürün ithal etmek mecburiyetindeyiz. Bu da sektörde olumsuz sonuçlar doğuruyor diyor. Bu modeli destekleyen Yayan, İsdemir`in bir an önce özelleştirilerek yassı ürüne dönüştürülmesi gerektiğini vurguluyor.
ERDEMİR İÇİN BİÇİLMİŞ KAFTAN;
İsdemir`in yassı çelik üretimine geçmesi ithalatta bir düşme yaratacak ancak çok fazla etkilemeyecek. Çünkü ihale şartları çerçevesinde yatırımın tamamlanma süresi dört yıl. Üstelik öngörülen üretim miktarı ise 1 milyon ton. Dolayısıyla bu miktar üretim açığını gidermek bir yana yıllık yüzde 10 civarında olan talep artışını karşılamakta bile yetersiz kalacak.Ancak Erdemir`e katkıları büyük olacak. Bu tesisle birlikte Erdemir üretim kapasitesini genişletmiş olacak. Avrupa`nın ilk 10 tesisi arasına girmek isteyen Erdemir`in bu hedefi için İsdemir biçilmiş kaftan. Yıllık üretim kapasitesini 6-7 milyona çıkarmak isteyen şirket, bir süredir yaptığı girişimlerin meyvelerini almak üzere. İncelemelerde bir pürüz çıkmayacağını düşünen Erdemir yetkilileri mevcut durumu da gözden kaçırmıyor: İsdemir`de işçilik maliyetleri yüzde 40`larda. Erdemir`de ise yüzde 17. Biz enerjimizi kendimiz üretiyoruz ve en son teknolojiyle çalışıyoruz. Oysa İsdemir`de uzun zamandır yatırım yapılmadı. Zaten kurulduğunda da teknolojisi eskiydi. Erdemir`de 6 bin kişi çalışıyor, İsdemir`de ise 10 bin. Bir pürüz çıkması durumunda görüşmelerde şartlarını ortaya koyacaklarını da dile getiren yetkililer, bu işin bir an önce sonuçlanmasını istiyorlar. Romanya`daki demir-çelik tesisleriyle ilgilenen Erdemir, bu ülkede 500 bin dolar sermayeli bir şirket kurdu. Romanya`daki girişimler konusunda yabancı firmalardan ortaklık teklifi geldiğine dikkat çeken yetkililer, devir konusunda problem çıkması durumunda bu teklifleri değerlendireceklerini belirtiyorlar.
İSDEMİR`E HERKES SAHİP OLMAK İSTER;
Bu ay içinde Erdemir incelemelerini tamamlayarak taraflar tekrar Yalova`nın başkanlığında toplanacaklar. Bu toplantıda İsdemir`in kaderi belli olacak. Sürekli zarar ettiği için bu model üzerinde çalışılan İsdemir`in geçen yılki zararı 135 milyon dolar. Bu yılki öngörüler ise 77 trilyon zarar yönünde. Peki İsdemir neden zarar ediyor? Koşulların hep aleyhte işlediği için İsdemir`in zarar ettiğini söyleyen genel müdür Necip Ebegil şunları söylüyor: 1998-1999`da yaşanan kriz dönemine rağmen 1999`u 135 milyon dolar zararla kapattık. Oysa ülkede veya dünyada kriz yaşanmadığı ve çelik fiyatlarının bugünkü fiyatlarından yüzde 40 daha pahalı olduğu yıllarda bile İsdemir`in 450 milyon dolarlara varan zararları oldu. Biz aldığımız tedbirlerle bu zararları düşürmeyi başardık. Koşullar tamamen aleyhimize gelişti.
İsdemir gibi eli kolu bağlı olmayan bir yığın çelik firmaları bile bu dönemde karanlık günler geçirdi.Zarar etmesine rağmen İsdemir, Türkiye`deki diğer tesislerden daha avantajlı bir konuma sahip. Öncelikle coğrafi konumu nedeniyle Türkiye`nin en iyi yerinde. Demir-çelik sektöründe faaliyet gösteren her kuruluşun sahip olmak isteyeceği bir tesis olduğuna dikkat çeken Ebegil, Hem altyapı, hem arazi, hem liman açısından İsdemir avantajlı bir tesis. Liman sayesinde hammadde ithalatı ve mamul ihracatında diğer tesislerden daha büyük bir avantaja sahip. Bu nedenle en ideal yerlerden biri. Bu konuda Erdemir`den daha avantajlı konumdayız. Çünkü biz Akdeniz`e açılan pencereyiz. Erdemir Bulgaristan`daki tesisi almak için büyük bir uğraş vermişti bunu neden istemesin diyor. İsdemir`in sorunsuz olmadığını ancak avantajlarının da bulunduğunu sözlerine ekleyen
Ebegil, Kimse çöpsüz üzüm aramasın. Dört dörtlük olsaydı devri düşünülmezdi diyor.
İsdemir`de bir de çalışanların ne olacağı konusunda soru işaretleri var. 6 bin 367`si memur ve kadrolu işçi olan İsdemir`de toplam 11 bin 167 kişi çalışıyor. Çalışanların şirkete ortak olmasını isteyen bu nedenle de yeniden ihale açılmasını isteyen Öz Çelik-İş Sendikası bir konsorsiyum oluşturmuş. İskenderun`daki demokratik örgütlerin bu konsorsiyumda olduğunu söyleyen İskenderun Şube Başkanı Nihat Kıymacı , Biz çalışanların ortak olmasını, üretimin sürdürülmesini, yönetimde temsil hakkı, toplu iş sözleşmesi düzeninin devam etmesini istiyoruz. Aksi takdirde yeniden ihale açılsın diyor. İnceleme tamamlandıktan sonra yapılacak toplantıda tavırlarını koyacaklarını vurgulayan Kıymacı, bu şartların kabul edilmemesi durumunda ise yasal mücadelede bulunacaklarını belirtiyor.
İSDEMİR`DE DÜNDEN BUGÜNE ;
Evet, İsdemir`de son bir kaç haftadır taraflar konuşuyor, modeller açıklanıyor, incelemeler yapılıyor, kısacası yoğun bir trafik yaşanıyor. Şu anda zarardan kurtulmak için bir an önce devir işlemlerini tamamlamak istiyor. Oysa İsdemir 1960`lı yılların ikinci yarısında uzun çelik tüketiminin artmasıyla bu ihtiyacı kapatmak için yapılması planlanmıştı. Gelin dünden bugüne İsdemir`in geçirdiği evrelere şöyle bir göz atalım... Karar alındıktan sonra tesis için yabancı pazarlara ulaşılması kolay olduğu için İskenderun seçilerek, yatırım için gerekli kredi SSCB`den temin edilir ve tesis de Sovyet teknolojisi ile kurulur. İsdemir`in 1 milyon ton blum kapasitesi ile kurulması için teknolojik malzeme temin edilmesi, fizibilite etüdü ve mühendislik hizmetlerini kapsayan inşaatın birinci safhası için kredi anlaşması 25 Mart 1967 tarihinde imzalanır. Entegre tesislerin İskenderun`a 17 kilometre uzaklıktaki Payas yöresinde kurulmasına 1970 yılında başlanır. İnşaat ve montaj çalışmalarının bitmesinden sonra üretim üniteleri 1975 yılından itibaren kademeli olarak işletmeye alınır.
Tesislerin 1.1 milyon ton kapasiteye göre yapım faaliyetleri sürerken kapasiteyi 2.2 milyon tona çıkarmak için çalışmalara başlanır. 1986 yılında da çelik üretim kapasitesini yıllık 2.7 milyon tona çıkartmak için bir fizibilite çalışması hazırlanır ve bunun için bir anlaşma imzalanır. Ancak Devlet Planlama Enstitüsü böyle bir yapılmadan önce bir master plan hazırlanmasını ister. Hazırlanan master planında İsdemir`in yıllık çelik üretim kapasitesinin 3 milyon 250 bin tona çıkarılması tavsiye edilir ancak bu genişleme planı hiçbir zaman gerçekleşmez.1991-1994 döneminde çubuk haddehanesi modernizasyonu ve çelikhane kazanları modernizasyonu yapılır. 1997 yılında ise kuvvet santralına yeni bir grup buharlaştırıcı yapılır.1994 yılına kadar Türkiye Demir Çelik İşletmeleri (TDÇİ)`ne bağlı bir müessese olarak faaliyetini sürdürür. Ancak 28 Kasım`da TDÇİ`nin bir bağlı ortaklığı şeklinde İskenderun Demir Çelik adı altında bir anonim şirket haline getirilir. 1998 yılında da özelleştirme kapsam ve programına alınır. Ve İsdemir hisseleri ÖİB`e devredilir. ÖİB`e devredildikten sonra blok satış için ihale açıldı. Bu ihale için yedi firma şartname aldı. İsdemir`le ilgilenenler Avusturyalı demir-çelik devi Voest Alpe, Alman Georgsmarienhütt Holding, İçdaş A.Ş-Çukurova Ortak Girişim Grubu, Mitsui Dış Ticaret, Ekinciler Ortak Girişim Grubu, Özkardeşler Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret ve Erdemir oldu. 30 Haziran 2000 olan son teklif verme tarihinde ise Erdemir dışında talip çıkmadı. (PARA)
12 Ekim tarihinde Özelleştirmeden Sorumlu Devlet Bakanı Yüksel Yalova başkanlığında yapılan toplantıdan ise İsdemir`in incelenmesi kararı çıktı. Şu anda Erdemir`den 10 kişilik bir grup İsdemir`in mali yapısını inceliyor. Bu hafta tamamlanması beklenen incelemeler sonunda eğer Erdemir, İsdemir`i beğenirse evet diyecek ve evlilik çalışmaları başlayacak. Şimdi gerek sendika, gerek İsdemir gerekse ÖYK merakla Erdemir`in incelemelerinin sonuçlarını bekliyor. Erdemir yetkilileri incelemelerden bir pürüz çıkmayacağını düşünürken, İsdemir yetkilileri ise kimse çöpsüz üzüm aramasın diyor. Öz Çelik-İş Sendikası yetkilileri ise Karar çıksın biz tavrımızı o zaman koyacağız. Gerekirse hakkımızı yasal zeminde arayacağız diyor.
YATIRIM ŞART;
Türkiye`nin ikinci büyük entegre tesisi olan ve uzun çelik üretimi yapan İsdemir`in özelleştirilmesi durumunda beş yıl içinde 1 milyar dolarlık yatırım yapılacak ve yassı çelik üretimine geçilecek. Peki neden yassı çelik? Şu anda Türkiye`nin en büyük yassı çelik üreticisi Erdemir. Erdemir`in yıllık üretimi ise 3 milyon ton. Ancak Türkiye`nin yassı çelik tüketimi otomotiv ve beyaz eşya sektöründeki talep artışından dolayı sürekli artıyor. Bu nedenle ihtiyacın yüzde 50`ye yakın kısmı ithalat yoluyla karşılanıyor. Buna karşılık uzun çelik üretiminde ise 5.5 milyon ton fazlalık var. Bu yılın ilk altı ayında yassı ürün ithalatının yüzde 80 oranında artarak 2 milyon 207 bin tona ulaştığını söyleyen Demir Çelik Üreticileri Birliği Genel Sekreteri Veysel Yayan, Bir taraftan ihtiyaç fazlası uzun ürünün son derece yoğun rekabet şartları altında ihraç edilmesi, diğer taraftan ise yaklaşık 3 milyon 160 bin ton yassı ürün ithal etmek mecburiyetindeyiz. Bu da sektörde olumsuz sonuçlar doğuruyor diyor. Bu modeli destekleyen Yayan, İsdemir`in bir an önce özelleştirilerek yassı ürüne dönüştürülmesi gerektiğini vurguluyor.
ERDEMİR İÇİN BİÇİLMİŞ KAFTAN;
İsdemir`in yassı çelik üretimine geçmesi ithalatta bir düşme yaratacak ancak çok fazla etkilemeyecek. Çünkü ihale şartları çerçevesinde yatırımın tamamlanma süresi dört yıl. Üstelik öngörülen üretim miktarı ise 1 milyon ton. Dolayısıyla bu miktar üretim açığını gidermek bir yana yıllık yüzde 10 civarında olan talep artışını karşılamakta bile yetersiz kalacak.Ancak Erdemir`e katkıları büyük olacak. Bu tesisle birlikte Erdemir üretim kapasitesini genişletmiş olacak. Avrupa`nın ilk 10 tesisi arasına girmek isteyen Erdemir`in bu hedefi için İsdemir biçilmiş kaftan. Yıllık üretim kapasitesini 6-7 milyona çıkarmak isteyen şirket, bir süredir yaptığı girişimlerin meyvelerini almak üzere. İncelemelerde bir pürüz çıkmayacağını düşünen Erdemir yetkilileri mevcut durumu da gözden kaçırmıyor: İsdemir`de işçilik maliyetleri yüzde 40`larda. Erdemir`de ise yüzde 17. Biz enerjimizi kendimiz üretiyoruz ve en son teknolojiyle çalışıyoruz. Oysa İsdemir`de uzun zamandır yatırım yapılmadı. Zaten kurulduğunda da teknolojisi eskiydi. Erdemir`de 6 bin kişi çalışıyor, İsdemir`de ise 10 bin. Bir pürüz çıkması durumunda görüşmelerde şartlarını ortaya koyacaklarını da dile getiren yetkililer, bu işin bir an önce sonuçlanmasını istiyorlar. Romanya`daki demir-çelik tesisleriyle ilgilenen Erdemir, bu ülkede 500 bin dolar sermayeli bir şirket kurdu. Romanya`daki girişimler konusunda yabancı firmalardan ortaklık teklifi geldiğine dikkat çeken yetkililer, devir konusunda problem çıkması durumunda bu teklifleri değerlendireceklerini belirtiyorlar.
İSDEMİR`E HERKES SAHİP OLMAK İSTER;
Bu ay içinde Erdemir incelemelerini tamamlayarak taraflar tekrar Yalova`nın başkanlığında toplanacaklar. Bu toplantıda İsdemir`in kaderi belli olacak. Sürekli zarar ettiği için bu model üzerinde çalışılan İsdemir`in geçen yılki zararı 135 milyon dolar. Bu yılki öngörüler ise 77 trilyon zarar yönünde. Peki İsdemir neden zarar ediyor? Koşulların hep aleyhte işlediği için İsdemir`in zarar ettiğini söyleyen genel müdür Necip Ebegil şunları söylüyor: 1998-1999`da yaşanan kriz dönemine rağmen 1999`u 135 milyon dolar zararla kapattık. Oysa ülkede veya dünyada kriz yaşanmadığı ve çelik fiyatlarının bugünkü fiyatlarından yüzde 40 daha pahalı olduğu yıllarda bile İsdemir`in 450 milyon dolarlara varan zararları oldu. Biz aldığımız tedbirlerle bu zararları düşürmeyi başardık. Koşullar tamamen aleyhimize gelişti.
İsdemir gibi eli kolu bağlı olmayan bir yığın çelik firmaları bile bu dönemde karanlık günler geçirdi.Zarar etmesine rağmen İsdemir, Türkiye`deki diğer tesislerden daha avantajlı bir konuma sahip. Öncelikle coğrafi konumu nedeniyle Türkiye`nin en iyi yerinde. Demir-çelik sektöründe faaliyet gösteren her kuruluşun sahip olmak isteyeceği bir tesis olduğuna dikkat çeken Ebegil, Hem altyapı, hem arazi, hem liman açısından İsdemir avantajlı bir tesis. Liman sayesinde hammadde ithalatı ve mamul ihracatında diğer tesislerden daha büyük bir avantaja sahip. Bu nedenle en ideal yerlerden biri. Bu konuda Erdemir`den daha avantajlı konumdayız. Çünkü biz Akdeniz`e açılan pencereyiz. Erdemir Bulgaristan`daki tesisi almak için büyük bir uğraş vermişti bunu neden istemesin diyor. İsdemir`in sorunsuz olmadığını ancak avantajlarının da bulunduğunu sözlerine ekleyen
Ebegil, Kimse çöpsüz üzüm aramasın. Dört dörtlük olsaydı devri düşünülmezdi diyor.
İsdemir`de bir de çalışanların ne olacağı konusunda soru işaretleri var. 6 bin 367`si memur ve kadrolu işçi olan İsdemir`de toplam 11 bin 167 kişi çalışıyor. Çalışanların şirkete ortak olmasını isteyen bu nedenle de yeniden ihale açılmasını isteyen Öz Çelik-İş Sendikası bir konsorsiyum oluşturmuş. İskenderun`daki demokratik örgütlerin bu konsorsiyumda olduğunu söyleyen İskenderun Şube Başkanı Nihat Kıymacı , Biz çalışanların ortak olmasını, üretimin sürdürülmesini, yönetimde temsil hakkı, toplu iş sözleşmesi düzeninin devam etmesini istiyoruz. Aksi takdirde yeniden ihale açılsın diyor. İnceleme tamamlandıktan sonra yapılacak toplantıda tavırlarını koyacaklarını vurgulayan Kıymacı, bu şartların kabul edilmemesi durumunda ise yasal mücadelede bulunacaklarını belirtiyor.
İSDEMİR`DE DÜNDEN BUGÜNE ;
Evet, İsdemir`de son bir kaç haftadır taraflar konuşuyor, modeller açıklanıyor, incelemeler yapılıyor, kısacası yoğun bir trafik yaşanıyor. Şu anda zarardan kurtulmak için bir an önce devir işlemlerini tamamlamak istiyor. Oysa İsdemir 1960`lı yılların ikinci yarısında uzun çelik tüketiminin artmasıyla bu ihtiyacı kapatmak için yapılması planlanmıştı. Gelin dünden bugüne İsdemir`in geçirdiği evrelere şöyle bir göz atalım... Karar alındıktan sonra tesis için yabancı pazarlara ulaşılması kolay olduğu için İskenderun seçilerek, yatırım için gerekli kredi SSCB`den temin edilir ve tesis de Sovyet teknolojisi ile kurulur. İsdemir`in 1 milyon ton blum kapasitesi ile kurulması için teknolojik malzeme temin edilmesi, fizibilite etüdü ve mühendislik hizmetlerini kapsayan inşaatın birinci safhası için kredi anlaşması 25 Mart 1967 tarihinde imzalanır. Entegre tesislerin İskenderun`a 17 kilometre uzaklıktaki Payas yöresinde kurulmasına 1970 yılında başlanır. İnşaat ve montaj çalışmalarının bitmesinden sonra üretim üniteleri 1975 yılından itibaren kademeli olarak işletmeye alınır.
Tesislerin 1.1 milyon ton kapasiteye göre yapım faaliyetleri sürerken kapasiteyi 2.2 milyon tona çıkarmak için çalışmalara başlanır. 1986 yılında da çelik üretim kapasitesini yıllık 2.7 milyon tona çıkartmak için bir fizibilite çalışması hazırlanır ve bunun için bir anlaşma imzalanır. Ancak Devlet Planlama Enstitüsü böyle bir yapılmadan önce bir master plan hazırlanmasını ister. Hazırlanan master planında İsdemir`in yıllık çelik üretim kapasitesinin 3 milyon 250 bin tona çıkarılması tavsiye edilir ancak bu genişleme planı hiçbir zaman gerçekleşmez.1991-1994 döneminde çubuk haddehanesi modernizasyonu ve çelikhane kazanları modernizasyonu yapılır. 1997 yılında ise kuvvet santralına yeni bir grup buharlaştırıcı yapılır.1994 yılına kadar Türkiye Demir Çelik İşletmeleri (TDÇİ)`ne bağlı bir müessese olarak faaliyetini sürdürür. Ancak 28 Kasım`da TDÇİ`nin bir bağlı ortaklığı şeklinde İskenderun Demir Çelik adı altında bir anonim şirket haline getirilir. 1998 yılında da özelleştirme kapsam ve programına alınır. Ve İsdemir hisseleri ÖİB`e devredilir. ÖİB`e devredildikten sonra blok satış için ihale açıldı. Bu ihale için yedi firma şartname aldı. İsdemir`le ilgilenenler Avusturyalı demir-çelik devi Voest Alpe, Alman Georgsmarienhütt Holding, İçdaş A.Ş-Çukurova Ortak Girişim Grubu, Mitsui Dış Ticaret, Ekinciler Ortak Girişim Grubu, Özkardeşler Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret ve Erdemir oldu. 30 Haziran 2000 olan son teklif verme tarihinde ise Erdemir dışında talip çıkmadı. (PARA)
Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
