Hisse Senetlerinde Ne Kadar Çeşitlendirme Gereklidir?
Hepimize çeşitlendirmenin iyi bir şey olduğu anlatılmıştır. Gelir potansiyelinden illa da ödün vermeden riski dağıtır - ve böylece düşürür. Fakat bir hisse senetleri portföyü oluşturuyorsanız, ne kadar çeşitlendirme yapmalısınız?
İyi birşeyin bile çoğu verimlilikte düşmeye yol açabilir. Yüzlerce hisse senedi barındıran kişisel bir portföy hayal edin - hantal, değişmez ve anlamlı bir şekilde yönlendirilmesi zor olurdu. Ve büyük ihtimalle de alım satımları yüzlerce komisyon gerektireceğinden masraflı olurdu.
Diğer yandan, çok az hisse senedi sahibi olmak da sizi tehlikeli bir şekilde çeşitlendirilmemiş kılabilir. küçük bir portföyde birden düşen bir hisse tüm genel gelirinizin önemli ölçüde azalmasına yol açabilir.
Ne kadar hisse senedi tutmalısınız?
Borsa Komisyonu yatırım fonlarının en az 20 değişik menkul kıymetlerden oluşmasunı öngörür, bu bakımdan yirminin, kişisel bir portföy için de mantıklı bir minimum rakam olduğunu söyleyebiliriz.
Fakat eğer 20 minimumsa, maksimum nedir? Lawrence Fischer ve James Lorie tarafından yapılan saygıdeğer bir araştırmada, bir portföydeki hisse senetlerine karşılık hisse senetlerine yatırım yapmanın riski araştırılmış. Araştırmanın bulgularına göre, bir portföye ek hisse senetleri 20 hisse senedi sınırına kadar eklendikçe risk dramatik bir şekilde düşüyor. Bu seviyeye erişildikten sonra portföye yeni hisse senetlerinin eklenmesi riski sadece hafifçe azaltıyor. Yani portföyünüzde 20 kadar hisse senedi olduktan sonra yeni hisse senetlerine yatırım yapmanın risk düşümünden faydalanmak açısından fazla bir öenmi olmuyor.
Hisse senedi portföyünüzü dağıtmak
Ne kadar hisse senedine sahip olmak istediğinize karar verdikten sonraki adım, yatırımlarınızı bu hisseler ve değişik sektör grupları arasında nasıl dağıtacağınız konusuyla ilgilenmektir. Doğru cevap sizin özel ihtiyaçlarınız, amaçlarınız, zaman ufkunuz ve riske karşı olan eğiliminize dayanacaktır, ama yine de bazı temel kurallar şöyledir:
1. Portföyünüzü en az 12 değişik endüstri grubuna dağıtmayı düşünün.
2. Bir endüstride portföyünüzün yüzde 10`undan fazlasına yatırım yapmayın.
3. Herhangi bir hisse senedinde portföyünüzün yüzde 5`inden fazlasına yatırım yapmayın.
İlk iki kural sektörel riski- portföyünüzün bir endüstri sektöründe gelişebilcek ters gelişimlerden zarar görmesi riski - azaltmaya yardımcı olur. Riski en az 12 sektör arasında dağıtarak ve herhangi bir sektördeki ifşayı yüzde 10 veya daha azda tutarak herhangi bir endüstri sektöründeki çöküşün portföyünüze gereğinden çok zarar vermesini önlersiniz.
Endüstri sektörü değişkenliği gerçek bir sorundur. Belli endüstri sektörlerinin piyasanın genelde iyi bir performans gösterdiği yıllarda zayıf bir performans çıkarması görülmeyen bir şey değildir. Fakat, herhangi bir sektörde yüzde 10`dan fazla yatırım yapılmamasıyla, bir sektördeki yüzde 50`lik bir düşüş bile portföy değerini yüzde 5`ten fazla düşüremez.
Sektör seçimleri portföyün çeşitkenliğini etkileyebilir. Bazı sektörler diğerleriyle uyumsuz hareket etme eğilimindedirler. Havayolları ve petrol hisseleri örneğin, negatif korelasyonlu olmaları açısından tanınırlar. Havayolları düşük petrol fiyatlarından faydalanırken, petrol hisseleri yüksek petrol fiyatlarından faydalanır. Her iki sektöre de sahip olmak genel çeşitlendirmenizi anlamlı bir şekilde arttırır. Petrol hisseleri ve petrol hizmetleri hisseleri yüksek korelasyonu olan iki sektördür. Her iki sektöre de sahip olmak size önemli çeşitlendirme amaçları sunmayacaktır.
Piyasalar hareket ettikçe ve sektör yüzdeleri zaman içinde değiştikçe, sektör ağırlıklarınızı düzenli olarak orijinal dengelerine göre yeniden dengelemek isteyebilirsiniz. Eğer bir sektörün değeri kayda değer bir şekilde artarsa örneğin, bunun portföydeki temsili yüzde 10`un oldukça üstüne çıkabilir ve o sektörde yüzde 10`a inen bir kesinti gerektirebilir.
Üçüncü temel kural (herhangi bir hisse senedinde portföyünüzün yüzde 5`inden fazlasına yatırım yapmayın) belirli riskleri- belirli bir şirkete olumsuz yansiyacak bir gelişmenin portföye zarar verebilmesini -azaltmak için tasarlanmıştır.Herhangi bir hisse senediyle olan ilişkiyi yüzde 5 veya daha azında tıutmak, eğer belirli bir hisse yüzde 50`lik bir iniş gösterse de bunun genel portföy değerini yüzde 2.5`tan fazla azaltmamasını sağlar.
Riski dağıtın
Son olarak, riski şirket büyüklüklerine, coğrafik konum ve tiplerine göre dağıtmak çeşitlendirmeyi daha da çok arttırabilir. Büyük ve küçük şirketlerin hisselerinin her zaman uyum içinde hareket etmemesinden dolayı, hem büyük sermayeli hem de küçük sermayeli hisse senetlerini bulundurmak çeşitlendirmenizi güçlendirir. Sadece ulusal hisse senetlerinin olduğu bir portföye yabancı yatırımları da eklemek, piyasalar genellikle uyum içinde hareket etmediği için riski dağıtacaktır.
Hisse senetlerini tiplerine göre çeşitlendirme - hem büyüme hem de değer hisselerine sahip olarak -büyüme ve değer yatırımları bağımsız dönüşler gösterdikleri için riski daha da fazla dağıtmanıza yardımcı olacaktır.
Portföyünüzü nasıl çeşitlendirmeye karar verirseniz verin, seçtiğiniz çeşitlendirme planının genel varlık dağıtımı stratejinizle, yatırım amaçlarınızlar, risk tahammülünüz ve zaman ufkunuzla uyum içinde olduğundan emin olun. Çeşitlendirilmiş bir portföy oluşturmak rocket biliminden daha fazla sağduyulu olsa da yine de fikirlerinizi profosyonel bir mali danışmanla gözden geçirmekte fayda vardır.