Franchising Fırtınası
Toplam iş hacmiyse yıllık 1.4 trilyon dolara çıktı. Franchising sözcüğü genellikle McDonald`s ve Burger King gibi firmalarla özdeşleşmiştir. Ama günümüzde franchising hazır yiyecek endüstrisinden çok daha farklı alanlara kaymış durumda. Çocuğunuzun ana okulundan nine ve dedenizin bakımına, posta hizmetlerinden büro temizliğine kadar bir çok alanda faaliyet gösteren firmalar geliştirdikleri standartları franchising uygulamasını tüm ülkeye ve bazen de ülke dışına aktarıyor.
Uluslararası Franchise Birliği`nin verilerine göre dünyada 75 sektörden 15 bini aşkın firmanın verdiği isim hakkı ve işletme lisansı 1.2 milyonu aşmış durumda. Franchising alan firmaların satış cirosu da yıllık 1.4 trilyon dolara erişti.Franchising uygulamasının en yaygın olduğu ABD`de 3000 firma franchising verirken bunlardan 400 kadarı yurtdışındaki yatırımcılara da franchising lisansı tanıyor. ABD franchising firmalarının satış rakamı 700 milyar doları buldu. Ancak giderek doyuma oluşan ABD franchising piyasasının büyüme hızı yıllık yüzde 5-10`a gerilemiş durumda. Bu oran Avrupa`daysa yüzde 15`e çıkıyor.
Gelişen teknolojiler genişleyen hizmet yelpazesi franchising`i dünyadaki büyümesini bir patlamaya dönüştürdü. Gelişmiş Batılı ülkelerde yaşlanan nüfus, yeni bir hizmet türünü ortaya çıkarırken bu sektörde standardı tutturmuş firmalar da franching vermeye başladı. Özel huzuevleri ile bakımevleri işleten ve evde özel hizmet veren firmaların sayısı ciddi biçimde artıyor. Artan rekabetin yol açtığı yoğun iş temposu da firmalara özel hizmetlerin çeşitlenmesine yol açtı. Ofis temizlik şirketleri, alkolsüz içecek terminalleri işletmecileri, posta ve kargo hizmetleri hızla büyüyen ve franchising`e işletmeciliğinin başladığı alanlar.
Ancak franchising`de asıl patlamayı yaratan internet oldu. Birçok internet sunucusu ve portalı franchising vermeye başlarken, franchising firmaları da internet olanaklarından ziyadesiyle yararlanıyor. Örneğin Yahoo! ABD dışındaki hizmetlerin için franchising yoluna başvuruyor. Ama internet bazen sorun da yaratıyor. Satışlarını artırmak isteyen franchising firması ana şirketin strateji ve hedeflerine uymayan kampanyalara girişebiliyor. (YENİ BİNYIL)