Borsada Pazar Tartışması
Banka operasyonlarının çok yönlü boyutlarından biri de, yönetimine el konulan bankaların hissedarlarının durumunun belirsizliği. Son operasyonla birlikte Dinç Bilgin`in halka açık şirketleri Medya Holding, Sabah Yayıncılık ve Sabah Pazarlama hisselerinin durumu da belirsizlik kazanınca, işleme kapatılan hisse senedi sayısı 19`yi buldu. 300`den fazla hisse senedinin işlem gördüğü İstanbul Menkul Kıymetler Borsası`nda 19 hissenin tahtasının kapalı olması, sadece yatırımcılarında değil piyasada da sıkıntı yaratıyor.
Mevduata devlet güvencesi olması nedeniyle yapılan banka operasyonlarında, bankaya para yatıranlar hiçbir kayba uğramamakla birlikte, o bankanın hisse senetlerine yatırım yapanlar için durum böyle olmadı. Onlar güvencesi olmayan riskli bir pazara yatırım yapmasının acısını, şimdi işlem yapamadıkları hisse senetlerine bakarak çekiyor. Durum bu yönüyle İMKB`-de yatırım yapan bütün yatırımcıların dikkatini çekiyor. Son haftalarda İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında gerçekleşen iki bin puandan fazla düşüşü bu tedirginliğe bağlayanlar da mevcut. Piyasadaki kötü gidişi dikkate alan aracılar ise çözüm arayışında. Bu arayışlardan biri de sözkonusu 17 hisse senedinin kendi aralarında işlem görebileceği bir pazarın yaratılmasına dair. Başını Aracı Kurum Yöneticileri Derneği Başkanı Bedii Ensari`nin çektiği bu grup, yatırımcıların son günlerde aldıkları hisse senedinin kapatılma tedirginliğini yoğun bir şekilde yaşadığının ve bunun da piyasayı cansızlaştırdığının altını çizerek, tıpkı yurtdışı borsalarda olduğu gibi bunlar için yeni bir Pazar oluşturulmasını istiyor.
Bedii Ensari Finansal Forum`a yaptığı açıklamada, son zamanlarda borsada işlem hacminin öldüğüne dikkat çekerek, mevcut durumun bir çok açıdan sıkıntı yarattığını dile getirdi. Borsa yönetiminin, kamunun aydınlanması gereken eksik bilgiler olduğu gerekçesiyle bu tahtaları kapalı tuttuğunu ancak bu karar nedeniyle hem söz konusu tahtaların yatırımcısının elindeki hisselerin pul olduğunu hem de aracı kurumlarla müşteriler arasındaki ilişkilerin gerildiğini söyledi. Medya Holding`de bilgilendirme için Borsa Yönetiminin şirkete 15 Aralık`a kadar süre vermesini olumlu karşılayan Ensari, bunun gibi söz konusu hisse senetlerindeki bilgilendirme sürecinin kısaltılması gerektiğini dile getirdi. Borsa yatırımcısının üvey evlat muamelesi görmesinden şikayet eden Bedii Ensari, Türkiye`de banka mudilerinin korunduğunu ama ülke ekonomisinin gelişimine katkıda bulunan sermaye piyasası yatırımcısını koruyan bir düzenlemenin olmadığını söyledi. Bugüne kadar Türkiye`de piyasadan 30 aracı kurumun çekidiğini, bunların toplam zararının 25 milyon dolar olduğunu ifade eden Ensari, Oysa 10 banka 12 milyar dolar götürdü. Zaten dört kamu bankasının görev zararının da 25 milyar dolar olduğu biliniyor dedi.
Kapatılan hisseler için Amerika`daki gibi bir pazarda işlem görmesini öneren Aracı Kurum Yöneticileri Derneği Başkanı Ensari, İstanbul Borsası`nda da bunun yapılabileceğini, fiyat belirlenmeden alıcı ile satıcının karşı karşıya gelebileceğini, böylece benim hissem ne zaman işleme açılacak hisselerim pul oldu diye düşünenlerin en az zararla bu durumdan çıkabileceklerini açıkladı. Ensari, kurulması istenen Riskli Hisseler Pazarının, Borsa Yönetim Kurulu`nun karar almasının ardından 48 saat gibi kısa bir sürede oluşturulmasının mümkün olduğunu da sözlerine ekledi. Sıkıntı yalnızca yatırımcıya ait değil, aracı kurumlar da sıkıntılı. Özellikle son operasyonda el konulan şirketlerin hisselerinin İMKB`de Ulusal 30 endeksi kapsamında olması nedeniyle aracı kurumların zamanında müşterilerine bu hisseler için kredi kullandırdığı ve şimdi bu kredilerin tahsilatında, hissesini elinden çıkaramayan müşteri ile parasını almaya çalışan aracı kurumu arasında ciddi sorunların çıktığı kulislerde konuşulanlar arasında. İMKB Yönetiminin verdiği bilgiye göre, son üç operasyonun ardından borsadaki 74 bin 777 yatırımcı mağdur oldu. Takasbank`ta Medya Holding`in 111 milyon 700 bin dolar, Sabah 98 milyon 200 bin dolar, Sabah Pazarlama`nın 13 milyon 200 bin dolarlık hissesi bulunuyor.
Üç şirketin işleme kapatıldıkları 27 Ekim tarihindeki piyasa değerleri ise 225 milyon dolar seviyesindeydi. Toplam 19 hissenin piyasa değeri ise 793 trilyon 500 milyar lira seviyesinde.
SİGORTA ŞİRKETLERİ DE FONDA;
Öte yandan operasyonlarla birlikte Fon`a devredilen sigorta şirketlerinin sayısı da dörde yükseldi. Son olarak Bank Kapital`in fona devredilmesi ile birlikte Kapital Sigorta`nın yüzde 45.5 hissesi fona geçti. Böylece Türk Nippon, Batı Sigorta, Ege Sigorta ve Kapital Sigorta, TMSF`na bağlı birer sigorta şirketi oldular. Söz konusu sigorta şirketleri halka açık şirketler olmadığı için onların devrinin borsacıları o kadar ilgilendirmediği görülüyor. Ancak makro ekonomi bazında bakıldığında, borsayı dolaylı etkileyen bir yanı var. O da bu sigorta şirketlerine de kaynak aktarılıyor olması ve bu kaynağı aktaracak olanın da yine Fon yönetimi olması. Fonun yeni devredilen Kapital Sigorta hakkında henüz tutumunu netleştirmediği, öte yandan diğer sigorta şirketlerine 6 trilyon liradana fazla kaynak aktardığı gelen bilgiler arasında. Madalyonun diğer yüzünde ise ihtimaller var. Eğer bu sigorta şirketleri de halka açık olsalardı, belki de tahtası kapanan şirket sayısı 23`e çıkacaktı. Dolayısıyla şirketlerin iştiraklerinin de gelişmelerden etkilendiği hesaba katılarak, gelecek dönemde olası operasyonlar yada gelişmeler öncesinde tedbir alınması gerektiğini dile getiren aracı kurum yöneticileri, önemli tahtalarda sıkışan paranın İMKB için ciddi tehdit oluşturabileceğinden endişe ediyor ve bir an önce çözüm bulunmasını bekliyor. (FİNANSAL FORUM)