Borsa şirketlerinde risk arttı
Dünya Bankası 6 Ağustos’ta Hazine’ye sunduğu raporda, borsada işlem gören şirketlerin yüzde 80’inin orta veya yüksek risk grubunda bulunduğunu bildirdi. Dünya Bankası uzmanları tarafından, en doğru ve gerçek zamanlı bilgilerin yer alması nedeniyle İMKB’deki şirketler üzerinde yapılan araştırmada, yılın ilk çeyreğinde, sektörlerin faizlerdeki artış ve devalüasyon nedeniyle riskleri arttığı belirtildi. Çalışmaya göre, 2000’in ilk üç ayına göre, bu yılın aynı döneminde İMKB’de orta riskteki şirketlerin oranı yüzde 63’den yüzde 69’a, yüksek riskteki şirketlerin oranı da yüzde 2’den yüzde 11’e kadar çıktı.
Kredi faizlerindeki artış ve devalüasyonun etkileri üzerinden yapılan araştırmada, faizdeki çıkışın şirketlerin devalüasyonun da bankaların risklerini artırdığı belirtildi.
Önlem uyarısı
Raporda, İMKB’deki bu şirketlerin durumunun reel sektörün tümünde aynı düzeyde olduğu tahmini yapılırken, hükümete reel sektördeki bu risklerin kaldırılması için biran önce önlem alınması uyarısında bulunuldu. Banka uzmanları, bu çerçevede, daha önce Güney Kore, Endonezya ve Tayvan’da uygulanan modelin Türkiye’de de uygulanmasını önerdi. Buna göre, 1. aşamada bir kurum oluşturularak kurtarılabilecek ve tasfiye edilmesi gereken şirketler belirlenecek, kurtarılabilecek şirketler için bir fon oluşturularak bankalarla aralarında anlaşma sağlanacak. Geri kalan şirketlerin batıkları bu kuruma devredilerek uluslararası bir finans kurumu tarafından tasfiyeleri sağlanacak.
Hazine’nin ay ortasında reel sektör temsilcileri ile bankalarla yaptığı toplantıda dile getirdiği ‘Reel Sektörü Kurtarma Fonu’ oluşturulması önerisinin de bu rapor doğrultusunda ortaya çıktığı belirtildi.
Sorunlu krediler
Marmara Üniversitesi İngilizce İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Erhan Arslanoğlu’nun Merkez Bankası’nın açıkladığı bankacılık sistemi kredi hacmi verilerinden yaptığı çalışmaya göre de, Ağustos 2001’de toplam TL ve yabancı para cinsinden kredi hacmi geçen yılın ağustos ayına göre 26.5 katrilyon liradan 38.6 katrliyon liraya çıktı. Aynı dönemde bu kredilerden tasfiye olacaklar kalemine girenlerin oranı ise yüzde 9.9’dan yüzde 17.7 düzeyine kadar yükseldi. Özellikle 17.7 katrilyon lira olan TL kredilerinde, tasfiye olacak alacakların oranı yüzde 33.7 ile üçte bir düzeyine kadar çıktı.