Bölgeler Arası Gelişmişlik Makası Açılıyor

Yatırımların başta İstanbul, Kocaeli gibi iller olmak üzere Markara Bölgesi`nde yoğunlaşması, bölgeler arası gelişmişlik farklarını giderek daha da büyütüyor.

Yılın ilk on ayında teşvik belgesine bağlanan yatırımlarda Marmara Bölgesi, genel nüfus içindeki payının yaklaşık iki katı düzeyinde pay alırken, İç Anadolu, Eğe, Akdeniz, Doğu ve Güneydoğu`nun yatırımlardan aldığı pay ise nüfustaki paylarına göre düşük kaldı.

Ocak-ekim döneminde ülke genelinde toplam 5 katrilyon 822.3 trilyon liralık yatırım teşvik belgesine bağlandı. 830.5 trilyonluk çok belgeli yatırımlar dışında tutulduğunda 4 katrilyon 991.8 trilyon lira olan yatırım tutarının yüzde 46.8 oranındaki 2 katrilyon 335.4 trilyonunun Marmara`ya yönelik olduğu belirlendi. Ülke nüfusunun yüzde 25.7 dolayındaki bölümünün yaşadığı Marmara Bölgesi`nin yatırımların yarıya yakınını alması, bölgeler arası gelişmişlik makasının giderek açıldığını ortaya koydu.

Genel nüfustaki payı yüzde 12.5 dolayında bulunan Karadeniz Bölgesi`nin toplam yatırım tutarında aldığı payın da bazı büyük baraj ve santral projelerinin etkisiyle yüksek çıktığı gözlendi. Karadeniz Bölgesi on aylık teşvikli yatırım tutarında yüzde 13.7 pay aldı.

Nüfusun yüzde 16.8`inin yaşadığı İç Anadolu`nun yatırımlardaki payı yüzde 13.9, nüfustaki payı yüzde 13.4 Ege`nin yatırımlardaki payı yüzde 10`da kaldı. Toplam nüfustaki ağırlığı yüzde 12.8 düzeyinde bulunan Akdeniz bölgesi`nin, yatırımlardaki payı ise yüzde 7.3 ile bunun çok altında gerçekleşti. Toplam nüfusun yüzde 9.7`sinin yaşadığı Güneydoğu ile yüzde 8.9`unun yaşadığı Doğu Anadolu`nun yatırımlardaki payları da sırasıyla yüzde 5.2 ve yüzde 3.2 ile oldukça düşük çıktı.

İş yaratma maliyeti

Ocak-ekim döneminde teşvik belgesine bağlanan toplam 5 katrilyon 822.3 trilyon liralık yatırım kapsamında 154 bin 467 kişilik istihdam öngörülüyor. Buna göre yaratılacak her bir kişilik istihdama düşen yatırım tutarı 37.7 milyar liraya geliyor.

Bir kişilik iş yaratmanın maliyeti de bölgeler arasında farklılık gösteriyor. Enerji yoğun nitelikteki büyük yatırımlar dolayısıyla karadeniz Bölgesi`nde 53.5 milyar liraya gelen söz konusu maliyet, Marmara`da 37 milyar, Güneydoğu`da 31.8 milyar, İç Anadolu`da 31.4 milyar, doğu`da 28.1 milyar, Akdeniz`de 27.1 milyar, Ege`de 23.9 milyar lira düzeyinde bulunuyor.

Bir kişilik istihdam yaratmak için gerekli ortalama yatırım tutarı çok bölgeli yatırımlarda da bunların daha çok enerji yoğun nitelikte olması nedeniyle 100 milyar doları buluyor. (ANKA)