Balkan Sendromu kabus oluyor

NATO`nun Bosna ve Kosova`daki operasyonlarında zayıflatılmış uranyumlu silah ve bombalar kullanılması ve bölgeye gönderilen askerlerde kanser başta olmak üzere radyasyona bağlı şikayetlerden ölümlerin meydana geldiğinin ortaya atılmasıyla, Avurpa ülkelerinde başlayan `Balkan Sendromu` tartışmaları gündemdeki yerini koruyor.


Tartışılan ülkeleri panik sardı:

-Türk birliği: Kosova`da görev yapan Türk birliği de KFOR kararına uyumlu olarak Kosova`da üretilen yiyecek maddelerini kullanmıyor ve ihtiyaçlarını Türkiye`den karşılıyor. Türk birliğinde görev yapan askerlerde bugüne kadar radyoaktivite izine rastlanmadı.

-İtalya: 8 ölümün tespit edildiği İtalya, Balkan Sendromu`ndan etkilenen ülkeler arasında birinci sırada yer alıyor. Konuyu araştırmak üzere Savunma Bakanlığı bünyesinde oluşturulan özel sağlık komisyonu, 8`i ölü, 18 `şüpheli vaka` üzerindeki çalışmaları devam ediyor. İtalyan basını ise bu vakaların sayısının 30 olduğunu ileri sürüyor. İtalya, 1995`ten bu yana bölgeye 60 bin asker ve 15 bin sivil görevli göndermişti.

-Belçika: Bölgede görev yapan 5 askerin kanserden öldüğü, 4`ünün kansere yakalandığı Belçika`da, Savunma Bakanlığı yetkililerinin başlattığı araştırmada henüz kesin sonuç alınmamakla birlikte ölümlerin `Balkan Sendromu`yla ilgili olabileceği gözardı edilmiyor. Balkanlar`da 1992-1999 arasında görev yapan 12 bin Belçikalı askere bir anket formu gönderildiği, anketten elde edilen sonuçların bu yılın ilk aylarında alınabileceği sanılıyor.

-İspanya: İspanyol basınında yer alan haberlere göre, `Balkan Sendromu`na bağlı olarak kanserden 2 kişi öldü. El Munda Gazetesi, biri sivil toplum örgütü mensubu 6`sı asker toplam 7 kişinin kansere yakalandığını ileri sürerken, Savunma Bakanlığı bu ölümlerin `Balkan Sendromu`yla ilgisini inkar ediyor. 90`lı yılların başından beri bölgede görev yapan 32 bin İspanyol askeri tıbbi muayeneden geçirilirken, hükümet bugüne kadar yapılan testlerde 5 bin kişinin temiz çıktığını belirtiyor.

-Hollanda: Şu ana kadar, Bosna`da görev yapan Hollandalı askerlerden ikisinin öldüğü teyit edildi.

-İsviçre: 1996`da Bosna`da görev yapan bir İsviçreli askerin 1998`de kanserden ölmesi üzerine resmi bir soruşturma başlatıldı. İsviçre ordusuna göre, söz kosunu askerin ölümünün Balkan Sendromu`yla bir ilgisi yok.

-Portekiz: Portekiz basını, biri ölü 4 askerin şüpheli vakalarını görünüm getirdi. Bu askerlerin `Balkan Sendromu`na bağlı olarak rahatsızlandıkları resmi ağızlardan doğrulanmadı. 90`lı yılların başında beri bölgede görev alan 10 bin Portekiz askeri tıbbi muayeneden geçirilecek. Portekiz Başbakanı Antonio Guterres, Balkan Sendromu tartışmalarının alevlendiği şu günlerde, bundan böyle NATO`nun hazırladığı raporlara güvenmeyeceğini açıkladı. Portekiz`in bölgeye kendi uzmanlarından oluşan bir heyet gönderiyor.

-Fransa: Savunma Bakanlığı, bölgede görev yapan 4 askerin kan kanseri teşhisiyle hastaneye kaldırıldığını açıkladı. Bakanlık, kanser vakalarının Balkan Sendromu`yla bağlantısının araştırıldığını duyurdu, ancak kanser vakalarının zayıflatılmış uranyumdan kaynaklanan radyasyona bağlı olmadıklarının sanıldığı açıklandı. Fransa Dışişleri Bakanlığı da yarın Belçika`nın başkenti Brüksel`de yapılacak toplantıda NATO`ya, söz konusu silahlarla ilgili bilgi vereceğini açıkladı.

-İngiltere: Savunma Bakanlığı yetkilileri, Bosna ve Kosova`da görev yapan asker ya da sivillerde rastlanan kanser vakalarının `Balkan Sendromu`na bağlı olduğu yolunda bir bilgiden haberdar olmadıklarını kaydetti. Ancak İngiltere Hükümeti, tehlikenin varlığının 10 yıldır bilinmekte olduğunu itiraf etti. İngiltere`de şimdilik askerlerin tıbbi muayeneden geçirilmesine yönelik bir girişim söz konusu değil.

-Almanya: Almanya Savunma Bakanlığı ise bölgede görev yapan Alman askerlerinde `Balkan Sendromu`na dair bir ize rastlanmadığını bildirdi. Bakanlık açıklamasında, `Askerlerin tıbbi muayenesinde Balkan Sendromu`na ilişkin bir hastalığın izine rastlanmamıştır` denildi. Söz konusu muayenenin 1999`dan beri sürdürüldüğüne dikkat çekilen açıklamada, yapılan bütün incelemelerin bağımsız bilimsel kuruluşların araştırmasına sunulacağı kaydedildi.

-Yunanistan: Bosna`da 1997-1998 yıllarında görev yapan bir astsubayın kan kanserine yakalanması üzerine, askeri yetkililer inceleme başlattı.

-Avusturya: Kosova`ya 483, Bosna`ya 290 asker gönderen Avusturya Savunma Bakanlığı, `Balkan Sendromu`na bağlı herhangi bir vaka tespit edilmediği açıkladı. Kosova`ya gönderilen 50 askere yapılan kan testleri temiz çıktı.

-Macaristan: Yetkililer, Balkan Sendromu`na bağlı ölümlerin varlığını inkar ediyor. Bölgede görev yaptıktan sonra ölen bir askerin karısıysa, kocasının Balkan Sendromu`na bağlı olarak kan kanserine yakalanıp öldüğünü iddia ediyor.

-Bulgaristan: Savunma Bakanlığı`na göre, Bosna ve Kosova`da görev yapan 588 askerin de radyasyona bağlı olduğu ispatlanmış sağlık sorunları bulunmuyor.

-Danimarka, İsveç ve Finlandiya: Bölgeye asker gönderen İskandinav ülkeleri arasında yalnızca bir Danimarkalı asker, Bosna`daki görevinden sonra kan kanserine yakalandı.

-Rusya: Bölgede görev alan Rus askerleri, gelecek haftadan itibaren tıbbi muayeneden geçirilecek.

-Gürcistan: Savunma Bakanlığı, Kosova`da görev yapan 60 askeri arasında `Balkan Sendromu`na bağlı rahatsızlıkların tespit edilmediğini açıkladı.

-Kanada: Bölgeye giden askerlerin sağlık kontrolünden geçirildiği ve şu ana kadar olağanüstü bir duruma rastlanmadığı bildirildi.

-Hırvat-Boşnak Federasyonu: Sağlık Bakanı Bozo Lubiç, geçen yıl ülkede görülen kanser vakalarında artış tespit edildiğini açıkladı. Lubiç, Balkan Sendromu`na bir atıfta bulunmazken, 1998`de 100 bin kişiden 152`sinde kanser vakası görülürken, 1999`da bu rakamın 230`a yükseldiğini belirtti.

-Çek Cumhuriyeti: Çek basınında yer alan haberlerde Çek ordusunun, ilk kurbanını geçen yıl verdiğine dikkat çekiliyor. Haberlerde, Bosna`da SFOR barış gücünde görev yapan Çek tugayı pilotunun kan kanserinden öldüğü kaydedildi.

-Ukrayna: Devlet Başkanı Leonid Kuçma, bölgede 1999`dan beri görev yapan Ukraynalı askerlerin tıbbi kontrollerden geçirilmesi için Kosova`ya doktor gönderdiklerini açıkladı. Ukraynalı yetkililer de, bölgede bulunan Ukraynalı askerlerde şu ana kadar hiçbir şüpheli hastalığa rastlanmadığını kaydetti. (DÜNYA)