Arjantin`in Aşil Topuğu
Ekonomik zorluk dönemlerinde Arjantin`in Aşil topuğu olan bankacılık sektörü, mevcut durumda ülkenin en güçlü noktalarından birisi haline geldi. Daha sıkı düzenlemeler, yabancı alım dalgası ve banka kapatmaları Arjantin`in bankacılık sistemini sağlamlaştırarak, hükümetin kredi sorununun, Arjantin halkı arasında paniğe yol açmasını önlemede yardımcı oldu. Arjantin`de başgösteren çözülmenin verdiği rahatsızlıkla, IMF vadesi önümüzdeki yıl dolan bir borca ilişkin ülkeye yardımcı olmak üzere devreye giriyor.
J.P. Morgan`ın Arjantin şef ekonomisti Vladimir Werning, `Bankacılık sisteminin sağlam olduğu gerçeği, Arjantin`in çok daha sert bir aşağı düşüş yaşamasını engelledi,` dedi. Bankacılar, sistemin fırtınayı etkilemesinden hoşnut. Halen yerli ellerde bulunan Arjantin`in en büyük bankalarından birisi olan Banco Galicia SA başkanı Eduardo Escasany, `Mevcut durumda ekonominin en güçlü taraflarından birisinin bankacılık sistemi olduğunu düşünüyorum. Sistem çok sağlam,` dedi. Meksika`nın garip devalüasyonunun bölgesel bir yaraya dönüşerek, Arjantin`i vurduğu beş yıl önce, durum böyle değildi. Meksika pezosunun düşüşünü takip eden üç ay içinde, mevduat sahipleri paralarının yaklaşık yüzde 20`sini Arjantin bankalarından çekerek, düzinelerce bankanın batışını başlattılar. Hükümetin sermaye kaçışını önleme çabası sonucu, faiz oranları tırmandı. Mevcut durumda, Arjantin hükümetinin ciddi borç müşgüliyetine karşılık, bankacılık sistemi bundan pek de etkilenmiyor. Mevduatlar geçen iki ay içinde, yalnızca toplamın küçük bir oranı olan net 700 milyon dolar azalma gösterdi. Geçen ay krizin pik noktasında yüzde 20 fırlayan faiz oranları, o zamandan bu yana yaklaşık yüzde 12`ye düştü.
Banka şubelerinin üzerlerinde, İspanya`dan Banco Santander Central Hispano ve HSCB gibi yabancı adların olması, daha önceleri ilk sorun belirtisinde paralarını yurtdışına gönderen ya da emniyet kasalarına kilitleyen Arjantinlileri, biraz olsun rahatlatmışa benziyor.
Birçok Arjantin`li aynı banka ile çalışmaya devam ederken, birikimlerini dolar güdümlü hesaplara aktardı. Arjantin pezosunu ABD dolarına sabitleyen Arjantin konvertibilite kanunu, hesapların her iki para biriminde de olmasına da izin veriyor. Arjantin, 20 ya da 30 milyar dolar toplamında olabilecek IMF paketinin kilidini açmak için hareketleniyor. Geçen hafta sonlarında, Senato henüz son onaydan geçmesi için alt meclise gönderilmesi gereken, ülkenin 2001 yılı bütçesini geçirdi. Bütçenin geçmesi, hükümete önümüzdeki yıl vadesi gelen 21 milyar dolarlık borcu karşılamasına yardımcı olacağından, beklenen yardımın bir koşulu. Yerli bankaların da, bono alarak destek vermesi bekleniyor. Bunlar, bankaların iki yıllık resesyonun ortasında gelen krizin yakıcılığını, hiç hissetmediği anlamına gelmiyor. Analistler, kredi büyümesinin durduğunu söylüyorlar. Arjantin ekonomisinin önümüzdeki yıl büyüme kaydedip kaydetmeyeceğine ilişkin karamsar yaklaşımlar, New York`da işlem gören, İspanya`dan Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA kontrolündeki, Banco Galicia and Banco Frances SA hisselerinin durgunluğuna yol açıyor.
Dresdner Kleinwort Benson`da Latin banka analisti Stephen Dreskin, önemli bankalardaki vadesi geçmiş kredilerin de sürekli arttığını söylüyor. Banco Galicia`dan Escasany ise, müşterilerinin bir çoğunun kredilerinde daha lehte koşullara ilişkin görüşmeler yapmayı denediğini belirterek, ekonomik büyümenin önümüzdeki yıl artmadığı koşulda, vadesi geçmiş kredilerin daha da artacağı düşüncesini vurguluyor. Ancak, yine de Arjantin`in şüpheli kredi düzeyinin, bankaların ekonomik sorunların daha da şiddetlenmesine neden olduğu Türkiye ve Tayvan`ın şüpheli kredi düzeyinin oldukça altında. Citibank Arjantin ofisinin tüketici bankacılık bölümü başkanı Carlos Perez, `İnsanların finansal sisteme güveni oldukça iyi durumda,` diyor. (FİNANSAL FORUM - THE WALL STREET JOURNAL)