Yatırımlarda reel artış

Teşvik belgesine bağlanan yatırım tutarı 2000 yılında oldukça hızlı bir artış gösterdi.

ANKA`nın Hazine Müsteşarlığı`ndan edindiği bilgiye göre geçen yıl teşvik belgesi alınan yatırımların tutarı önceki yıla göre yüzde 88.7 artarak 8 katrilyon 761.4 trilyon liraya ulaştı. 2000 yılında yüzde 32.7 olarak gerçekleşen toptan eşya fiyat artışından arındırıldığında, teşvikli yatırımlardaki reel artış yüzde 42.2 olarak bulundu.

Büyük bölümü imalat sanayiine

Geçen yıl teşvik kapsamına alınan yatırımlarda en büyük payı 3 katrilyon 474.7 trilyon lira ile imalat sanayii aldı. İmalat sanayii yatırımları geçen yıla göre reel olarak yüzde 29.6 artış kaydetti. İmalat sanayiinde dokuma ve giyim 627.6 trilyon, gıda ve içki 486.5 trilyon, taşıt araçları 337.1 trilyon, demir çelik 306.6 trilyon, çimento 299.9 trilyon, kimya 264.9 trilyon, madeni eşya 212.7 trilyon, orman ürünleri 182.6 trilyon lira ile yatırımlardan en fazla payı alan alt sektörler olarak belirlendi.

Hizmetler sektörü

Hizmetler, 2 katrilyon 965.2 trilyon lira ile teşvikli yatırılmarda en büyük payı alan ikinci ana sektör oldu. Ancak önceki yıla göre cari olarak yüzde 30.6 artan hizmetler yatırımlarının reel anlamda ise yüzde 1.6 gerilediği belirlendi.

Hizmetlere yönelik yatırımlarının 1 katrilyon 390.4 trilyon liraısnı, büyük bölümü kamuya ait ulaştırma yatırımları oluşturdu. Hizmetler sektörü yatırımlarının 323.3 trilyonunun da turizme yönelik olduğu belirlendi. Ayrıca 219.7 trilyonluk sağlık ve 147.3 trilyonluk eğitim yatırımı da teşvik belgesine bağlandı.

Enerji yatırımlarında hızlı artış

Teşvik belgesi alınan enerji yatırımlarının tutarında ise rekor düzeyde artış yaşandı. Geçen yıl enerji yatırımları, yaklaşık 10 katlık artışla 2 katrilyon 110.8 trilyona ulaştı. Söz konusu yatırımlardaki reel artış yüzde 689`a geldi. Bunun 1.3 katrilyon liralık bölümünü, TEAŞ`ın Afşin Elbistan`da gerçekleştireceği santral yatırımı oluşturdu.

Enerji yatırımlarının toplam teşvik belgelerinde 1999 yılında yüzde 4.4 olan payı 2000`de yüzde 24.1`e çıktı.

Geçen yıl tarım yatırımları yüzde 3.1`lik reel artışla 129.4 trilyona, madencilik yatırımları da yüzde 11.3`lük reel artışla 81.2 trilyona ulaştı.

3.2 katrilyonu Marmara`ya

Geçen yıl teşvki belgesine bağlanan yatırımlarda Marmara Bölgesi 3 katrilyon 222 trilyon lira ile en büyük payı aldı. Marmara`yı, 1 katrilyon 865.9 trilyon lira ile Akdeniz bölgesi izledi. 1.3 katrilyon liralık santral yatırımının gerçekleştirileceği Afşin-Elbistan`ın Akdeniz Bölgesi`nde yer alması bunda etkili oldu.

2000 yılında İç Anadolu Bölgesi`ne yönelik 787 trilyon, Karadeniz Bölgesi`ne yönelik 732.5 trilyon, Ege Bölgesi`ne yönelik 661.1 trilyon, Güneydoğu`ya yönelik 312.6 trilyon, Doğu`ya yönelik 208.5 trilyon liralık yatırım teşvik belgesine bağlandı.

Çok bölgeli yatırımların tutarı da 971.9 trilyon lira olarak gerçekleşti.

2000 yılında teşvik belgesi alan yatırımcıların işletme sermayeleri toplamı 255.5 milyar lirayı buluyor. Toplam 7.3 milyar dolar döviz kullandırılacak yatırımlar kapsamında 188 bin 840 kişilik istihdam öngörülüyor.