Vatandaş türk lirasını sevmiyor

Merkez Bankası`nın sepet bazında döviz kurunu baskı altına almasına ve bu nedenle Türk lirası mevduatın döviz mevduatına göre daha yüksek oranda getiri sağlamasına rağmen vatandaşlar, mevduatlarını döviz mevduatı olarak değerlendirmekten vazgeçmedi. Gerçek kişi olarak isimlendirilen vatandaşların mevduatlarının yüzde 41`ini Türk Lirası, yüzde 59`unu da yabancı para mevduatlar oluşturdu.

Merkez Bankası`nın verilerine göre Ekim 2000 sonu itibariyle Türkiye`deki bankalarda toplam 61.3 katrilyon liralık Türk Lirası ve yabancı para mevduat bulunuyor. Bu mevduatın 2.7 katrilyonunu kamu kurum ve kuruluşlarının, 8.5 katrilyonunu bankalar ve bankalar dışındaki mali kuruluşların, 496 trilyonunu KİT`lerin, 303 trilyonunu yerel yönetimlerin mevduatı oluşturuyor.

Gerçek kişi olarak isimlendirilen vatandaşların ise toplam 37.8 katrilyon liralık mevduatı bulunuyor. Geri kalan 10.4 katrilyon liralık mevduat ise ticari kuruluşlar, kooperatifler, vakıflar, sendikalar, elçilik ve konsolosluklar, yurt dışında yerleşik şirket ve gerçek kişilerin mevduatından meydana geliyor.

Vatandaş dövizden vazgeçmiyor

Merkez Bankası verileri, vatandaşların Türk Lirası Mevduat yerine, giderek artan bir biçimde döviz cinsinden mevduat tutmayı tercih ettiklerini gösteriyor. Ekim 2000 sonu itibariyle 37.8 katrilyon lira olan vatandaşlara ait mevduatın 22.2 katrilyonunu döviz hesaplarında tutulan mevduatlar, 15.5 katrilyonunu ise Türk Lirası olarak tutulan mevduatlar meydana getiriyor. 2000 yılının ilk 10 ayında Türk Lirası mevduatlar 1999 sonuna göre yüzde 17 oranında artarken, döviz mevduatlarının Türk Lirası karşılığındaki artış yüzde 46`yı buluyor.

1999 sonunda 28.6 katrilyon lira olan vatandaşlara ait mevduatların yüzde 56.7`sini döviz hesapları yüzde 43.3`ünü Türk Lirası mevduatlar oluşturuyordu. Ekim 2000 sonunda Türk Lirası mevduatların payı yüzde 41`e gerilerken, yabancı para mevduatların payı yüzde 59`a kadar tırmandı.

Türk Lirası daha fazla kazanırdı

Vatandaşların mevduat olarak değerlendirdikleri tasarruflarını ağırlıklı olarak kaydırdıkları döviz mevduatlarının geçen yıl sağladığı getiri Türk Lirası mevduatların olukça altında kaldı. Örneğin geçen yıl doların Türk Lirası karşılığı yüzde 24, markınki yüzde 14 oranında arttı. Yüzde 7/8 civarında seyreden döviz mevduatlarına ödenen yıllık faizde dikkate alındığında bu dolar cinsinden hesapların kur artışıyla birlikte ortalama getirisi yüzde 33-34, mark cinsinden hesaplarınki ise yüzde 23-24 civarında kaldı. Buna karşılık bir yıl vadeli Türk Lirası mevduatın net getirisi yüzde 40`ın üzerinde gerçekleşti. (ANKA)