TL`nin hazin çöküşü

Türk Lirası, kurun baskı altına alındığı 2000 yılında bile 6 ülkenin parası hariç dünyadaki tüm paralar karşısında değer kaybetti. 1999 sonunda 1 Lira olan Belarus Rublesi, 2000 sonunda 554 liraya yükseldi.

Türk Lirası, uygulanan para ve kur programı gereğince kurun baskı altına alındığı 2000 yılında da altı ülkenin parası dışındaki tüm Dünya paraları karşısında değer kaybetti. 1999 sonunda 1 lira olan 1 Belarus Rublesi`nin değeri 2000 sonunda 554 liraya yükseldi. Yıllardır ekonomik ambargo uygulanan, iç savaş yaşanan ve piyasa ekonomisine geçmeye çalışan bir çok ülkenin paraszı bile Türk Lirası`ndan daha istikrarlı bir seyir izledi. Maliye Bakanlığı`nın Vergi Usul Kanunu uyarınca, yabancı paralarla olan senetli veya senetsiz alacaklarla borçların değerlenmesinde 2000 yılı için kullanılacak kurlara ilişkin Tebliği, Türk Lirası`nın içler acısı halini bir kez daha gözler önüne serdi.


Belarus Rublesi 554 kat arttı:

Toplam 112 ülkenin parasının Türk Lirası karşısındaki değerine yer verilen Tebliğ`deki kurlara göre, 1 Türk Lirası`nın 1 para birimine eşit olduğu hiç bir ülke parası bulunmuyor. Tüm ülkelerin parasının Türk Lirası karşılığı 1 liranın üzerinde seyrediyor. 1999 sonunda 1 liraya eşit olan 1 Belarus Rublesi`nin TL karşılığı 2000 sonunda 554 liraya yükseldi. TL geçen yıl sadece Rumen Leyi ve Ekvador Sukresi karşısında yüzde 13 oranında değer kazandı. 1999 yılında 30 lira olan 1 Rumen Leyinin TL karşılığı geçen yıl 26 liraya geriledi. Ekvador Sukresi`nin Türk Lirası karşılığı ise 29 liradan 27 liraya indi. TL, ayrıca Endonezya Rupahı, Guatemala Quetzali, ve Suriye Lirası ve Zambiya Kvaçası karşısında değer kazandı.
Yıllardır ekonomik ambargo altında kıvranan Irak`ın dinarının Türk Lirası karşılığı geçen yıl yüzde 23.7 artarak 2 milyon 160 bin 704 liraya yükseldi. Irak Dinarı, 2 milyon 181 bin 282 lira olan Kuveyt Dinarı`ndan sonra Türk Lirası karşılığı en yüksek ikinci para oldu. Yıllardır iç savaş yaşayan ve Afganistan`ın afganisinin Türk Lirası karşılığı geçen yıl yüzde 22.4 oranında artarak 142 liraya çıktı. Piyasa ekonomisine geçişte bir çok ekonomik sorunla karşılaşan eski sosyalist ülkelerin paraları bile Türk Lirası`ndan daha istikrarlı gözüktü.


Arnavutluk Leki`nin Türk Lirası karşılığı 2000 yılında yüzde 16.7, Azerbaycan Manatı`nın karşılığı yüzde 21.8, Kazakistan Tengesi`nin karşılığı yüzde 18, Bulgar Levası`nın karşılığı yüzde 18.1 arttı. Macar Forinti, Makedonya Deları, Moldova Leyi, Slovakya Korunası ve Rus Rublesi gibi paraların Türk Lirası karşılığı çeşitli oranlarda arttı. Maliye Bakanlığı, Türkiye`nin resmen tanımadığı Kıbrıs Rum Kesimi`nin parası olan 1 Kıbrıs Lirası`nın Türk Lirası karşılığını ise 1 milyon 103 bin 669 lira olarak açıkladı. Kıbrıs Lirası`nın Türk Lirası karşılığı 2000 yılında yüzde 15.8 oranında arttı.