Sayıştay`ın yetkileri Maliye`ye geçiyor

Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde, Sayıştay’ın tüm devlet harcamalarını denetleyen binin üzerindeki birimi Maliye Bakanlığı’na bağlanıyor


Sayıştay`ın devlet harcamalarını kontrol eden bütün kurumların yetkileri, Maliye Bakanlığı`nda toplanıyor. Mali kontrol sistemi, kamu hesaplarında muhasebe tekniği değiştiriliyor. Nakit esasından, tahakkuk esasına, bütçeden bilançoya geçiliyor. Yeni sistemde tüm harcamalar tek hesaptan incelenecek. Maliye Bakanlığı, Bakan Sümer Oral`ın talimatıyla, AB`nin ilgili birimleri ile temaslı olarak yürütülen çalışmada, kamu muhasebe sistemi, ihale mevzuatı, yeni bütçe kod sistemi ve harcama kontrolü ile ilgili mevcut uygulamalar ve mevzuat tepeden tırnağa değiştiriliyor.


Denetim Oral’da:

Kamu harcamalarında, harcama sonrası kontrol yetkisi, halen harcama denetimi yapan bütün kuruluşlardan alınarak Maliye Bakanlığı`na bağlı tek bir denetim ünitesine veriliyor. Bu ünite, AB fonları, dış kaynakla finanse edilen tüm faaliyetler dahil, bütün kamu kuruluşlarının harcamalarını denetleyecek. Bu kapsamda parlamento adına denetim yapan Sayıştay`dan vize ve tescil yetkileri de alınacak.

Tüm harcamalar tek kalemde:

Bu çalışma sonucunda klasik gelirler ve harcamaları kapsayan bütçeler yerine, devletin genel bilançosu çıkarılacak. Bu bilançoda tahakkuk etmiş alacaklar, nakitler, araziler, arsalar, binalar, işletmeler gibi devletin bütün maddi duran varlıkları da değerleri güncellenerek muhasebe hesaplarda gösterilecek. Böylece örneğin özelleştirme yoluyla elden çıkarılan varlıklar veya yeni edinilmiş varlıklar devlet bilançosunda görünecek. Devlet alacakları dahil bütün varlıkları ve borçları ile bilançoya yansıtılacak. Çalışma Maliye Bakanlığı personeli ve AB`nin teknik - mali katkılarıyla sonuçlandırılacak. Böylece Hazine`nin, Dünya Bankası ile aynı konular için görüşmelerini sürdürdüğü yapısal uyum kredisine gerek kalmayabilecek.


1658 saymanlık Maliye’nin olacak:

Bu sistemin altyapısı için ihale yapıldı. Bu kapsamda genel ve katma bütçeli kurumlardaki toplam 1658 saymanlık, tam otomasyona geçecek ve bağlı oldukları kurumlardan alınarak Maliye Bakanlığı`na bağlanacak. Böylece bütçe uygulama sonuçları merkezden günlük olarak izlenebilecek. Kamu açık ve borç istatistiklerini kamuoyuna açıklayan bir ünite kurulacak. Sistemin en önemli yararı ise kamu muhasebe kayıtlarından daha kolay ve anlaşılır bilgi üretilebilmesi olacak. Türkiye`nin kamu hesaplarından da AB üyesi ülkelerle aynı bilgiler üretilebilecek ve gerçekçi kıyaslamalar yapılabilecek.

Çalışmaların 2001 sonuna kadar tamamlanması amaçlanıyor. Ancak 1658 saymanlığın otomasyonunu, bütün kontrol birimlerinin yeniden organize edilmesini, yeni hesaplama standartlarına geçilmesi ve personelin intibakını kapsayan bu çalışma için uzman yetersizliği sorunu yaşanıyor. Bakanlık, bünyesindeki kapasitenin süratle artırılmasını istiyor.