Özelleştirmede ilk adım

Kamu bankalarının özelleştirme sürecini hazırlayacak olan Yeniden Yapılanma Kurulları`nın ilk toplantısı yapılırken,öncelik bu bankaların verimli çalışır hale getirilmesine verilecek.


Kamu bankalarının özerkleştirilerek özelleştirilmeleri için ilk adım atıldı. Bankaların özelleştirme sürecine hazırlayacak olan Yeniden Yapılanma Kurulları ilk toplantılarını salı günü yaptı. Yeniden yapılanmanın genel çerçevesini çizip, makro düzeydeki stratejiyi belirleyecek, kısa ve orta vadeli tedbirleri belirli periyodlarda denetleyecek olan Kurullar, ilk etapta bankaların şube ve personel sayılarının rantabl hale getirilerek, verimliliklerinin artırılmasını sağlayacak. Daha sonraki değerleme ve tespit işlemleri aşamasında ise dışarıdan danışmanlık hizmeti alınması da gündeme gelebilecek. Yeniden yapılanmanın 1 yıl süreceği, Ziraat için sürenin biraz daha uzun olacağı düşünülüyor. Özelleştirme sürecine geçiş öncesinde, görev zarar stoklarının nakten olmasa da, kağıt olarak tasfiyesi tamamlanmış olacak.


FF`nin edindiği bilgiye göre, Hazine Müsteşar Yardımcısı Hakan Özyıldız`ın başkanlığını yürüttüğü YYK`lar ilk toplantısını Salı günü yaptı. Tanışma amaçlı ilk toplantıda çalışma usul ve esasları ele alınarak, daha sonraki görüşme ve bilgi akışına ilişkin yöntem ve periyodlar görüşüldü. Bankaların sorunları ve yapılanma sürecine ilişkin konular ise gelecek toplantılarda ele alınacak. YYK`lar, yapılanma ve özerkleştirme hedeflerinin tespiti, sektörler için kredi oran hedeflerinin saptanması, görev zarar stoku ödeme kriterlerinin belirlenmesi ve dışarıdan danışmanlık hizmeti alımı gibi konularda kararlar alabilecek. Bankaların rutin faaliyetleri ise mevcut yönetimleri tarafından yürütülmeye devam edilecek. Banka genel müdürlerinin de içinde yer alması dolayısıyla, YYK kararlarında banka yönetimleri de söz sahibi olacak.


İlk hedef verimlilik:

Yeniden yapılandırma sürecinde ilk etabı, bu bankaların verimli çalışır hale getirilmesi oluşturacak. Bu amaçla şube ve personel sayıları rantabl hale getirilecek. Bu kapsamdaki verimlilik hesaplarının, özel sektörde geçerli rasyolar baz alınarak bankaların mevcut yönetimlerince yapılabileceği düşünülüyor. 25 Kasım`da yayımlanan Kanun çerçevesinde, bankaların ana sözleşmeleri, 3 ay içinde (Şubat sonuna kadar) yapılacak ilk genel kurullarının onayıyla yürürlüğe girecek. Mevcut yönetim kurulu üyelerinin görevleri, genel kurulda yenileri seçilinceye kadar sürecek.

Kanun, bankaların mevcut çalışanları için bazı kolaylıklar da getirdi. Mevcut personeli mevcut kadro ve pozisyonuna atayan Kanun, Emekli Sandığı`na tabi personelden emeklilik hakkını kazanana 6 ay, 2002 sonuna kadar kazanacak olana da kazandığı tarihten itibaren 3 ay içinde emeklilik başvurusunda bulunması halinde, emekli ikramiyesinde yüzde 30 artış imkanı tanıdı. Bu kapsamda emekli olan personel, emekli olduğu tarihten itibaren 3 yıl içinde bu bankalarda yeniden istihdam edilemeyecek. Ayrıca, bankaların mevcut personeli, yeniden yapılandırma süresince isteği halinde, gerekli ödeme ilgili bankaca karşılanmak üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilebilecek.


Danışman desteği alınabilecek:

İlerideki aşamalarda gündeme gelecek olmasına rağmen, aktif ve gayrimenkul değerlemesi, piyasa değeri hesaplaması, mali hesapların kontrol edilerek kötü kredilerin tespiti, uzun vadeli makro senaryoların yapılması ve şeffaflığın sağlanması gibi konuların ise bağımsız bir danışmana devredilmesi ihtimali bulunuyor. Yeniden yapılanmada tahmini süre 1 yıl olarak saptandı. Ancak, Ziraat`te kamu hesaplarının olması ve gelecekte doğrudan gelir desteği ödemelerinin de Ziraat şubeleriyle yapılacak olmasından dolayı, bu bankanın yeniden yapılanmasının daha fazla zaman alacağı düşünülüyor.


Görev zararı stokuna tasfiye:

Görev zarar stoklarının Hazine kağıtlarıyla ödenmesi de yapılanmadaki aşama ve sürate bağlı olacak. İleride aktarılacak kağıt miktarı ve dönemleri, ihtiyaç ve yapılanma düzeyine göre YYK`larca belirlenecek. Sadece özelleştirme sürecinin 6 ay ile 1 yıl arasında zaman alacağı düşünülüyor. Özelleştirme için ilana çıkmadan önce, zarar stoklarının nakten olmasa da kağıt olarak tasfiye edilmesi gerekecek. Dolayısıyla, özelleştirme öncesinde bu bankalarla devletin hesabı, tahakkuk bazında olmasa da taahhüt bazında kapanacak. 14 katrilyonluk görev zarar stokunun nakden tasfiyesi 5 - 10 yılı bulabilecek. Bankaların özelleştirme süreci 1.5 yıl uzatılabilecek şekilde 3 yıl olarak öngörülmüştü.