KHK krizinde son nokta

Anayasa Mahkemesi, hükümete birçok kanun hükmünde kararname çıkarmak için dayanak oluşturan Yetki Yasası`nı iptal etti. İptal edilen maddelerin yürürlüğü de durduruldu. Hükümete birçok KHK çıkarmak için dayanak oluşturan Yetki Yasası, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. Yüksek Mahkeme, iptale ilişkin gerekçeli karar Resmi Gazete`de yayınlanıncaya kadar iptal edilen maddelerin yürürlüğünü de durdurdu. Fazilet Partisi`nin başvurusu üzerine alınan karar uyarınca yürürlüğü durdurma kararı Resmi Gazete`de yayınlandıktan sonra hükümet, bu Yetki Yasası`na dayanarak yeni KHK çıkaramayacak. Bakanlar Kurulu, 6 Temmuz 2000`de yürürlüğe giren Yetki Yasası`na dayanarak şimdiye kadar 20 dolayında KHK çıkarmıştı.

Yetki Yasası 6 ay süreyle geçerli olduğu için 6 Ocak 2001`de süresi doluyordu. Yetki Yasası iptal edildiği için bu yasaya dayanılarak çıkarılan KHK`lerin yasal dayanağı da ortadan kalktı. Ancak, yürürlüğe giren KHK`ler için iptal davası açılmazsa, KHK`lerin geçerliliği devam edecek. FP`nin bu Yetki Kanunu`na dayanarak 3 KHK`nin iptali istemiyle açtığı iptal davaları önümüzdeki günlerde karara bağlanacak. Anayasa Mahkemesi daha önceki kararlarında, dayanağı kalmayan yetki yasalarının iptalinin ardından açılan KHK`lerin iptaline ilişkin davalarda, esasa girmeden KHK`leri de iptal etmişti.Başbakan Bülent Ecevit, hükümetin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen ve yürürlüğü durdurulan Yetki Yasası çerçevesinde 20 KHK çıkardığını belirterek, "Yetki Kanunu`nun yürürlüğü durdurularak iptal edilmesi yürürlüğe konulmuş bulunan 20 KHK`nin yürürlüğünü etkilemez" dedi.

"Ekonomik Programı nasıl etkiler? "
Yetki Yasası`nın iptal edilmesine ilişkin kararın ilk etkileneceği ekonomik beklenti, Vakıfbank özelleştirmesine ilişkin olacak. FP, bu özelleştirmeye ilişkin KHK`ya da iptal davası açtığı için, Yüksek Mahkeme esasa girmeden bu KHK`yı iptal edecek. Vakıfbank özelleştirmesi, Dünya Bankası`nın vereceği FSAL Kredisi açısından ön şartlardan birisi niteliğini taşıyordu. FSAL - 1 kredisi, 20 milyon dolarlık BDDK kredisi de dahil olmak üzere 778 milyon dolar olarak açılacak. Kredinin ilk dilimi 389 milyon dolar olarak verilecek. DB, Türkiye`ye FSAL - 1`in ardından yine finans sektörüne yönelik 2 dilim halinde toplam 750 milyon dolarlık FSAL - 2 kredisi açacak. DB ayrıca, kamu bankalarının özerkleştirilme ve özelleştirilme sürecinde kullanılmak üzere 500 milyon dolarlık da proje kredisi kullandıracak. Böylece DB`nin finans sektörüne yönelik toplam mali desteği 2 milyar 28 milyon dolar dolayında olacak. Hükümetin FSAL kredisini alabilmek için 3 kamu bankasının özerkleştirilerek özelleştirilmesine ilişkin kanunun yanısıra, Vakıfbank özelleştirmesine ilişkin bir başka kanunu daha çıkarması gerekecek.

"Giderayak 5 kararname onaylandı " Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Yetki Yasası`nın iptalinden 1 gün önce 5 KHK`yi onayladı. Anayasa Mahkemesi kararıyla aynı gün mükerrer Resmi Gazete`de yayımlanan kararnamelerden 4`ü sosyal güvenlikle, 1`i de İnsan Hakları Başkanlığı`nın kuruluşuna ilişkindi. Başbakan Bülent Ecevit`in dün Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer`le görüşmesinden çıkarken verdiği bilgilere göre hükümet, bu Yetki Yasası`na dayanarak 20 KHK çıkardı. Bunlardan 6 tanesinin Ekonomik Program`la ilgili olduğunu ifade eden Ecevit, dün yayımlanarak yürürlüğe giren 4 sosyal güvenlik KHK`sının yanısıra, Vakıfbank`ın özelleştirilmesine ilişkin ve enerji yatırımlarının hızlandırılmasına yönelik çıkarılan 1`er KHK bulunduğunu bildirdi. Öte yandan FP, Anayasa Mahkemesi`nce Yetki Yasası için verilen iptal kararının geriye doğru çıkarılan KHK`leri kapsamaması nedeniyle, 25 Eylül`de çıkarılan ve Emniyet Teşkilatına TSK`daki Yüksek Askeri Şura (YAŞ) modelinde olduğu gibi Yüksek Değerlendirme Kurulu (YDK) uygulaması getiren KHK`nin iptali için de Anayasa Mahkemesi`ne gidecek. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Yasası`nın Bazı Maddelerinde Değişiklik yapılmasına dair KHK (20.7.2000), Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı Yasası`nda değişiklik yapılmasına ilişkin KHK (26.7.2000), Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Yasası`nda değişiklik yapılmasına ilişkin KHK (4.8.2000), İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Yasada değişiklik yapılmasına ilişkin KHK (23.8.2000), Gençlik ve Spor Genel müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Yasa, Devlet Memurları Yasası ve 190 Sayılı KHK`da değişiklik yapılmasına ilişkin KHK (25.8.2000), Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Yasası`nda değişiklik yapılmasına ilişkin KHK (12.9.2000), Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında KHK`da değişiklik yapılmasına ilişkin KHK (15.9.2000), Emniyet Teşkilatı Yasası`nda değişiklik yapılması hakkında KHK (25.9.2000), Hakimler ve Savcılar Yasası`nda değişiklik yapılmasına ilişkin KHK (28.9.2000) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kuruluşu ve Görevleri hakkında KHK (29.9.2000) Polis Yüksek Öğretim Kurumları Hakkında KHK (4.10.2000), Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt, İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı`nın kuruluşu ve görevleri hakkında KHK (4.10.2000),
Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı`nın kurulması ve bazı KHK`larda değişiklik yapılması hakkında KHK (4.10.2000), Türkiye İş Kurumu`nun kurulması ile bazı yasa ve KHK`larda değişiklik yapılması hakkındaki KHK (4.10.2000), Sosyal Güvenlik Kurumu Teşkilatının kurulması ile bazı yasa ve KHK`larda değişiklik yapılması hakkında KHK Bağkur Yasası ile tarımda kendi adına ve hesabına çalışanlar Yasası ile bazı yasa ve KHK`larda değişiklik yapılması hakkında KHK (4.10.2000), Emekli Sandığı Yasası ile Nakdi Tazminat ve aylık bağlanması hakkındaki yasada değişiklik yapılmasına ilişkin KHK (4.10.2000).Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında KHK"

"İş alemi nasıl karşıladı? "

ATO Başkanı Sinan Aygün: KHK`ler ülkedeki acil durumlarda, mücbir sebep olduğunda çıkartılabilir. 15 yıldır kamu bankalarının özelleştirilmesini konuşuyoruz ve bekliyoruz. Hükümetin bunun kanunla çıkarması daha uygun oldu. Meclis`in açılmasına 4 gün kala KHK çıkarmak, toplumda tepki topluyor. Yasa ile olması daha iyi. Kamu bankalarının özelleştirilmesi için 15 yıl bekledik, bir 15 yıl daha bekleriz.

ASO Başkanı Zafer Çağlayan: Hükümetin kanun çıkarmak için Meclis`te sayısal ağırlığı var. KHK acil durumlarda, eğer Meclis tatilde ise çıkartılır. Artık TBMM çalışma usul ve esasları değiştirilmek zorunda. Hükümetin 3 kamu bankasının özelleştirilmesi için kanun çıkarması gerekirdi. Cumhurbaşkanının bu konudaki KHK`yi veto etmesi de gayet normal.

"İktisat Bankası Genel Müdürü Tanju Oğuz "Kamu bankalarının özelleştirilmesiyle ilgili KHK`yı Cumhurbaşkanı Sezer imzalamamıştı. İmzalasaydı da, geçersiz olacaktı bu kararla. Bu beklenen bir gelişmeydi. Türkiye`de uzun zamandan beri özelleştirmeyle ilgili konuşuyoruz ama ne yazık ki hukuki altyapısını oluşturmak için çaba da göremedik. Umarım bundan böyle TBMM bu konuya eğilir ve kanunlarla birtakım düzenlemelere giderler.

"Etibank Genel Müdürü İsmail Hakkı Karakaya " Bu karar kamu bankalarının özelleştirilmesini değil ancak Vakıflar Bankası`nı etkiler. Zira Vakıflar`ın özelleştirilmesiyle ilgili kararname bu yasaya istinaden çıkarılmıştı. Şimdi Yetki Yasası`na istinaden alınan kararlar başvuru halinde iptal edilebilir. FP`nin Vakıflar Bankası`na ilişkin bir de başvurusu var. Hükümet, yılbaşında IMF`le imzaladığı stand-by anlaşmasının gereğini yerine getirmeye çalışıyor ve KHK işlemleri hızlandırıyordu. Japonya ve DB`den yapılacak mali uyum kredilere de kasım ayında bekleniyordu. Cumhurbaşkanı da kamu bankalarının özelleştirilmesiyle ilgili KHK`yı imzalamadığı için bu yardım gecikecek ve gelmesi aralık ayını bulacak galiba. (FİNANSAL FORUM)