Ithalatında Önceki Yıllara Göre Önemli Artış

İthalatinda Önceki Yillara Göre Önemli Artiş Kaydedilen Mallar Takibe Alindi -Bu Mallarin İthalatinin, Yerli Üreticilere Olumsuz Etkileri Araştiriliyor -Yerli Üreticilerin Şikayetlerine Göre, Damping Mevzuati Kapsaminda İnceleme Yapiliyor.


ANKARA (A.A) - 28.11.2000- Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM), dış ticaret açığındaki hızlı artış nedeniyle ithalatı yakın incelemeye aldı. A.A muhabirinin edindiği bilgiye göre, söz konusu inceleme kapsamında özellikle ithalatı önceki yıllara göre önemli ölçüde artan mallar izleniyor. İthalatında önemli artış belirlenen malların yerli üreticileri ile veya bunların dernek ve birliklerine ulaşılarak, bu ithalattan mağdur olup olmadıkları soruluyor. Yerli üreticilerle kurulan temas doğrultusunda, yerli üreticilerin şikayetleri doğrultusunda, mevzuat çerçevesinde söz konusu malın ithalatına korunma veya gözetim önlemleri uygulanması yönünde çalışma başlatılıyor. DTM, bu çalışmalar doğrultusunda, yerli üreticilerin şikayetleri üzerine, son 2 ayda, özellikle Uzak Doğu menşeli mensucat ürünleri konusunda iki damping soruşturması açtı. Eylül ayında Çin Halk Cumhuriyeti menşeli sentetik veya suni devamsız liflerden dokunmuş mensucat ile Ekim ayında Güney Kore, Çin, Malezya, Tayland ve Tayvan menşeli sentetik flamentten mensucat ithalatı hakkında damping soruşturması açıldı. Yerli üreticilerden gelen şikayet üzerine, birkaç malda daha damping soruşturması konusunda ön inceleme yapılıyor.


1998`E GÖRE İTHALATTAKİ ARTIŞ YÜZDE 8.3;

Temmuz ayı verileri itibariyle, ithalattaki artışın büyük bölümün ham pertol faturasının yükselmesi ile otomotiv sektörü ithalatındaki artıştan kaynaklandığını belirten yetkililer, petrol faturasındaki artış bir yana bırakılırsa, diğer sektörlerdeki artışların, 1998`e göre normal sayılabileceğine işaret ediyorlar. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerine göre, Ocak-Temmuz itibariyle 1998`de 27 milyar 512 milyon dolar, 1999`da 22 milyar 23 milyon dolar, bu yıl ise 29 milyar 799 milyon dolarlık ithalat yapıldı. Verilere göre, Ocak-Temmuz dönemindeki ithalat, 1999`a göre yüzde 35.3 artarken, 1998`de göre artış yüzde 8.31`te kalıyor. İthalatta önemli yer tutan sentetik suni lif ve flamentler, demir-çelik, kazan-makina-cihaz, hava taşıtları, optik aletler gibi mal gruplarında bu yılın Ocak-Temmuz dönemindeki ithalat 1998`e göre düşüş kaydederken, kara taşıtları, aksam ve parçalarındaki ithalat artışı 537 milyon dolar oldu.


MAKRO EKONOMİK ÖNLEMLER ÖNEMLİ;

Kota ve gözetim uygulanabilecek mallara da teker teker baktıklarını anlatan uzmanlar, buna karşın, ithalattaki artışın makro ekonomik politikalara ve döviz kuru uygulamalarına da bağlı olduğuna işaret ediyorlar. Talebin kısılması ve ekonominin soğutulması için önce 1601-2000 cc arasındaki otomobiller için KDV`nin yüzde 40`a çıkarıldığını, ardından tüketici kredilerindeki kaynak kullanımı destekleme fonu (KKDF) kesintilerinin yüzde 10`a, yurtdışından sağlanan krediler ile kabul kredili vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekillerine göre yapılan ithalattaki KKDF`nin yüzde 3`ten yüzde 6`ya yükseltildiği hatırlatılırken, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı`nın da otomotivle ilgili bakım, onarım, servis, garanti ve yeterlilik belgeleri konusunda çalıştığı kaydediliyor. Kota, gözetim sistemi, damping soruşturmalarının ithalattaki artışı engelleme açısıdan çok fazla fonksiyonu olan araçlar olmadığını vurgulayan uzmanlar, Mikro bazda alınabilecek ne tedbir varsa, sisteme ve uluslararası kurlalara uyun bir çerçevede alınabiliyor. Bunlar ithalatı önemli ölçüde kısabilecek tedbirler değil.


Makro ekonomik politikalar önemli. Tüketici kredilerindeki kaynak kullanımı destekleme fonu kesintisinin artırılması, talebin daraltılmasını sağlayacak dediler. Bu arada, özellikle tekstil ve konfeksiyon sektöründeki bazı üretici firmaların, gümrüklerde beyan edilenden daha fazla miktarda, daha düşük kalitede veya daha düşük fiyattan malın yurda girişinin önlenmesi için, ithalatta uluslararası gözetim şirketlerinin devreye sokulmasını istediği belirtiliyor. Uluslararası gözetim şirketleri, ticareti konu malın, ticaet anlaşmasında öngörüldüğü miktar, kalite ve nitelikte olup olmadığını denetliyor. Bu firmalar, ithalatçı veya ihracatçı firmanın isteğine bağlı olarak çalışıyor. Ticarete konu mal üzerinde taraflar arasında anlaşmazlık olursa, bu firmanın raporu geçerli oluyor. Tekstil sektörü, halen gönüllü olarak uygulanan bu sistemin tekstil ve konfeksiyon ürünleri ithalatında yoğun olarak uygulanmasını istiyor. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerine göre, Ocak-Temmuz dönemleri itibariyle, toplam ithalat içinde önemli yer tutan ve ithalatında artış kaydeden mal gruplarının, 1998, 1999 ve 2000 yılı ithalat rakamları, bin dolar olarak şöyle:



ÜRÜN 1998 19992000
-------- -------- ------- --------
Mineral yakıtlar 2.676.274 2.588.567 4.790.825
ham petrol1.225.198 1.412.242 2.197.788
Organik kimyasallar 1.008.574 919.892 1.212.014
Eczacılık ürünleri431.284 479.693 594.531
Plastik ve mamulleri1.195.339 978.047 1.244.578
Kağıt ve karton429.674 416.030 515.625
Pamuk-iplik-mensucat 711.452 390.699 709.504
Sentetik-suni flament493.703 356.815 403.699
Sentetik-suni lifler396.308 311.595 374.891
Demir ve çelik 1.789.791 1.108.238 1.605.790
Demir-çelikten eşya414.557 270.784 421.741
Bakır-bakırdan eşya204.519 155.347 254.798
Alüminyum-eşya 309.145 246.495 318.932
Kazan-makina-cihaz 5.373.825 3.522.737 4.185.243
Elektrik manika-cihaz 2.337.174 2.713.917 3.485.545
Kara taşıt-aksamları 2.175.940 1.500.173 2.712.688
Hava taşıtları687.183 418.770 581.550
Optik alet-cihazlar 655.272 573.946 653.580