IMF`ye 4 söz daha

IMF`ye verilen ek niyet mektubunda, para politikası, tütün sektörü reformu, vergi kimlik numarasının yaygınlaştırılması ve bankacılık konularında güncelleştirme yapılacağı sözü verildi.


IMF`ye verilen 4`üncü Ek Niyet Mektubu açıklandı. 30 Ocak tarihli ve Devlet Bakanı Recep Önal ile Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel`in imzalarını taşıyan mektup, IMF İcra Direktörü Horst Köhler`e hitaben yazıldı. Mektup üzerine IMF İcra Kurulu önceki gün toplanarak 300 milyon doları stand - by, 1.1 milyar doları da SRF kredisi olmak üzere toplam 1.4 milyar dolarlık krediyi serbest bıraktı. Böylece Türkiye, şu ana kadar 7.6 milyar dolar SRF kredisi ve 3.8 milyar dolarlık Stand - By kredisinden oluşan toplam 11.4 milyar dolarlık paketin 3.7 milyar dolarını kullanmış oldu. 5 madde ve 3 ek tablodan oluşan mektupta, 18 Aralık tarihli Niyet Mektubu`nun esas kaldığı ancak 4 konuda güncelleştirme yapıldığı belirtildi. Bu konuları, mevcut çerçeve dahilinde uygulanacak para politikası, tütün sektörü reformu, vergi kimlik numarasının yaygınlaştırılması ve bankacılık oluşturdu. Mektubun ilk maddesinde, 2000 sonlarında meydana gelen finansal çalkantıdan sonra 18 Aralık tarihli Niyet Mektubu`ndaki tedbirlerin sıkı sıkıya uygulanması ve uluslararası mali camianın desteğiyle piyasa güveninin hızla yeniden tesis edildiği kaydedilerek, çizilen stratejiyi tam olarak uygulamak konusundaki kararlılığın sürdüğü anlatıldı.


Döviz fazlalılığı korkusu:

Mektubun 2`nci maddesinde, para politikası kapsamında önceden ilan edilmiş döviz kuru yolunun, programın temel parasal çıpası olmaya devam edeceği belirtildi. Bu maddede Merkez Bankası`nın Fon uzmanları ile yakın istişare içinde para tabanındaki gelişmeleri takip etmeyi sürdüreceği kaydedilerek, beklenenden daha yüksek sermaye girişi olması halinde, para arzında aşırı artış olmasına engel olmak amacıyla Net İç Varlıklar`ın (NİV) düşürüleceği vurgulandı. Bu maddeye göre ayrıca, NİV seviyesi için konulmuş bulunan üst limitle Ocak sonu itibariyle oluşan NİV seviyesi arasındaki büyük fark dikkate alınarak, önümüzdeki aylara NİV üst limitleri de aşağıya çekildi.


Fon bankalarına likidite sağlanacak:

Mektupta, önemli miktarda mevduat çekişi olması halinde ise Hazine, TMSF ve MB arasında imzalanan protokol doğrultusunda MB`nin, etkilenen TMSF bünyesindeki bankaya garantinin uygulanabilmesi için ihtiyaç duyulması halinde likidite sağlama kararlılığında olduğu kaydedildi. Bu durumun NİV üst limitlerinin aşılmasına yol açacak olması halinde MB`nin Fon uzmanları ile istişare ederek, söz konusu aşıma yol açan faktörleri değerlendireceği de belirtilen mektupta, MB, NİV`in bundan hemen sonra açık piyasa işlemleri ile üst limitin altına çekilmesi hususunda kararlılık gösterecektir denildi.


Tütün Kanunu şubatta çıkacak:

Mektupta, tütün sektörü için reform stratejisi ile TEKEL`in yeniden yapılandırılması hususlarının, bir önceki Niyet Mektubu`ndaki ifadelere göre daha da güçlendirildiği belirtildi. Mektubun konuya ilişkin 3`üncü maddesinde sadece tütün işleme ünitelerinin değil, TEKEL`in tamamının ÖİB`ye devredileceği kaydedildi. Diğer unsurların yanı sıra tütün sektörünü yeniden yapılandıran ve tütün destekleme alımlarını kademeli olarak kaldıran bir kanunun da Şubat sonuna kadar yürürlüğe alınacağı ifade edildi.


Vergi numarası yaygınlaştırılacak:

Mektubun vergi kimlik numarasına ilişkin 4`üncü maddesinde, daha önceki mektupta da belirtildiği üzere vergi sisteminin etkinliğini ve adil işleyişini geliştirmek amacıyla vergi idaresinin güçlendirilmesinin şart olduğu belirtildi. 1999 sonu itibariyle 13 milyon düzeyinde olan vergi kimlik numarası sayısının 2000 sonu itibariyle 15.2 milyona yükseltildiği belirtilen bu maddede, 2002 sonuna kadar, 2000 yılı sonundaki vergi kimlik numarası sayısını yüzde 50 artırmaya niyetliyiz denildi. IMF`ye verilen son niyet mektubunun ekinde yer alan takvimde fonların tasfiyesi konusunda da bazı tarihlere yer verildi. Buna göre hükümet, Şubat ayı ortasına kadar 21 bütçe ve 4 bütçe dışı fonun kapatılmasına ilişkin kanunu çıkaracak. Hükümet ayrıca Mayıs 2001 sonuna kadar ise DFİF hariç tüm bütçe fonları ve 1 bütçe dışı fonun kapatılmasını taahhüt etti.


Mektubun 5`inci maddede ise, el konulan bankaların durumlarına değinilerek, ruhsatları iptal edilecek olan 5 banka ile diğerlerinin satış sürecinin ayrıntılarına yer verildi. Ayrıca banka düzenlemelerine ilişkin olarak, AB standartlarını karşılayan ve dolaylı kredilendirme konusunda doğrudan ve dolaylı sahiplik ilişkilerini tanımlayan yeni bir düzenlemenin bankacılık kesimi ile halen görüşülmekte olduğu da belirtildi.


Türkiye`ye güven tazeleniyor:

IMF İcra Direktörü Horst Köhler, İcra Kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamada hükümetin Ekonomik Program`ı uygulamakta şimdiye kadar gösterdiği kararlılığın, Kasım sonunda ortaya çıkan sıkıntının ardından piyasalarda güvenin tamamen tazelenmesine katkıda bulunacağını bildirdi. Köhler, IMF İcra Kurulu`nun son toplantısından bu yana, Türk hükümetinin politika uygulamalarının son derece cesaret verici olduğunu belirterek, Özellikle Merkez Bankası, Aralık 2000 tarihli ek niyet mektubunda belirtilen parasal politika çerçevesini sıkı bir şekilde uygulamış ve Ocak ayı boyunca yapısal alanlarda da önemli adımlar atılmıştır. Parasal politika anlamında, Merkez Bankası piyasalardaki güvenin yeniden sağlanmasına katkıda bulunmuş ve bu durum faiz oranlarındaki düşüşle ve döviz rezervlerindeki artışla gözlenmiştir. Bankacılık alanında ise, halen devlet kontrolündeki bankalarla ilgili durumun takvime bağlı şekilde çözüme kavuşturulması yönünde yakın zamanda alınan karar, bankacılık sistemine olan güvenin sağlanmasına katkıda bulunacaktır diye konuştu.

EPK sözü, kriter bozdu
Köhler, diğer yapısal alanlarda da ilerleme sağlandığını belirterek, Buna telekomünikasyon, ulaştırma ve enerji sektörlerinde özelleştirmenin hızlandırılmasını amaçlayan programda öngörülen kilit adımların atılması dahildir dedi.