Emekli maaşınızı etkilemez
Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan sorularınızı yanıtlıyor.
Soru: 1967 doğumluyum. 1985 SSK başlangıcım var. 2018’de yurtdışı borçlanması yaparak emekli oldum. Maaşım 2019 Şubat ayında bağlandı. 1993-1999 yılları arası toplam 1500 gün asgariden borçlandım. 1500 gün aralıksız çalışma değil, 6 yıl içinde aralıklarla 1500 gün borçlanmaya uygun bulundu. Eğer tavandan borçlansaydım, emekli maaşıma etkisi ne kadar olurdu? Ali Rıza Yılankıran
Cevap: 26 yıl öncesinde tavandan borçlansaydınız da bugünkü emekli maaşınıza çok fazla katkısı olmazdı.
MEMURLUKTAN EMEKLİ OLACAKSINIZ
Soru: 47 yaşındayım, farklı sosyal güvenlik statülerinde uzun yıllar çalıştım. Bağ-Kurlu olarak 1993-1998 yılları arasında kesintisiz 5 yıl, SSK’lı olarak 1998-2012 yılları arasında kesintisiz 15 yıl (primler tavandan ödendi), Emekli Sandığında 2012 girdim halen çalışıyorum. Memurlukta kalırsam düşük bir derece ile ve düşük bir maaşla mı emekli olurum? SSK’lı olarak tavandan prim ödeyerek emekli olursam emekli maaşım daha mı yüksek olur? Hakan Mısır
Cevap: Özetle, emekli aylığını belirlemede ortalama aylık kazancınız ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucu bulunan rakam emekli aylığınız oluyor. Prime esas kazanç yüksekse emekli aylığınız da o oranda yüksek oluyor. Statüye gelince de son 7 yılda hangi sosyal güvenlik sisteminde hizmetiniz varsa onun üzerinde emekli oluyorsunuz. Sizin durumunuzda emekli sandığından emekli olacaksınız. Bu durumda da emekli ikramiyesi alacaksınız. Sizin durumunuzda emekli maaşınızı etkileyecek fazla bir durum yok. Memurluktan emekli olabilirsiniz.
BABANIZDAN MAAŞ ALABİLİRSİNİZ
Soru: Annem dedemden aylık alıyor, babamdan da maaş alması için askerlik borçlanması yatırdık. Ardından bize yazı geldi dedem üzerinden aldığı maaştan feragat etmesi şartıyla babam üzerinden maaş bağlanabilir yazıyordu. Babam da dedem de 2008 öncesi vefat etti. Anneme çift maaş bağlanması gerekmez mi? İsa Cansız
Cevap: Her iki sigortalının vefatı Eylül 2008 öncesi ise her ikisi de SSK’lı ya da Bağ-Kurlu ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın yarısı bağlanır. Ölümler Eylül 2008 sonrası ise ve her ikisi de SSK’lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir. İkisi de Bağ-Kurlu ise yüksek olan maaş bağlanır. Bu şartlarda babanız ve dedeniz SSK’lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenmesi gerekir. Bağ-Kurlu ise babanızdan bağlanan maaşı alır.
ÇİFT MAAŞ HAKKINIZ VAR
Soru: 1998 yılında eşim vefat etti. 2001 yılında Bağ-Kurdan dul maaşına bağlandım. Babam SSK emeklisi, 2019 yılında vefat etti. Eşimden aldığım dul maaşının haricinde bir gelirim, çift maaş alabilir miyim? Figen Kılıç
Cevap: Eş ya da babanı Eylül 2008’den önce vefatı, eş ya da babanın bu tarihten sonra vefatı halinde farklı sigortalı statüleri olması halinde çift maaş alabilirsiniz. Bu şartlarda eşiniz 2008’den önce vefat ettiği, babanız da bu geçen sene vefat ettiği için çift maaş alma hakkınız bulunuyor.
AYLIK 1.103 LİRA ÖDEYECEKSİNİZ
Soru: Eşim 2009 yılına kadar sigortası var. Ondan sonra çalışmadı. Kalan pirim boşluğunu doldurmak için ev hizmetlerinden yararlanmak istiyoruz. Evde çocuk bakmak istiyor bunun sigortası nasıl olur, prim ne kadar ödenir. 20 gün bakım yapacak çocuğa yani hafta içi veya 30 gün olursa fiyat farkı var mı? Ocak Kalıp
Cevap: Eşinizi, bakıcı olarak çalıştıranlar, ev hizmetlerinde çalışanlara uygulanan sigorta ile sigortalatması gerekiyor. Bunun için de günlük asgari ücretin yüzde 37.5’i oranında prim ödenecek. Bu primin içinde yüzde 34.5’i emeklilik ve genel sağlık sigortası, yüzde 3’ü de işsizlik sigortası primi var. Bugün için günlük ödenecek prim tutarı 36.78 lira. Eğer eşiniz 20 gün çalışacaksa 735.6 lira, 30 gün çalışacaksa 1.103 lira prim ödenecek.
PRİMİNİZİ TOPLU ALABİLİRSİNİZ
Soru: Benim 3 senelik SSK çalışmışlığım var. Primlerimi geri alabilir miyim? Ayşegül Yıldız
Cevap: Yaş şartı yerine getirilse bile ödenen primler emekli olmaya imkan sağlamıyorsa, bu durumda prim iadesi alınabilir. Bu durumda SGK size toplu ödeme yapabilir. SSK’lı olanlar kendi adlarına yatırılan işçi payını iade alabilirler. Siz de primlerinizi iade alabilirsiniz ancak emekli yaşınıza gelmiş olmanız gerekiyor.
KIDEM TAZMİNATI ALAMAZSINIZ
Soru: Özel bir şirkette 2011 yılından beri özel güvenlik görevlisi olarak çalışmaktayım. 27.03.2019 çıkışım ve 28.03.2019 tarihinde girişim yapılmış, Kod 22’den. Özel güvenlik mali sigortasının güncellemesinde ismimim görünmediğini ve bu yüzden çıkış ve giriş yaptıklarını söylediler. Ne yapmam gerekiyor? Erdem Canbakış
Cevap: İşten çıkarılışınızın kodunun karşılığı, diğer nedenlerden dolayı işten çıkarmayı kapsıyor. Yani, sizi diğer nedenlerden dolayı işten çıkarmışlar ve bu durumda da tazminata hak kazanmıyorsunuz. Bir anlamda size işe giriş-çıkış yapmışlar. Bunun bir nedeni vardır. Şirketinizin muhasebesi ile daha detaylı konuşmanız gerekiyor.
Etiketler
- BIST
- DOLAR
- EURO
- ALTIN
