Çip krizinde ikinci dalga

Rusya’nın, Ukrayna’ya açtığı savaş, çip, yani yarı iletken krizini yeniden büyütmeye başladı. Krizde yaz aylarına doğru rahatlama bekleyen yerli üreticiler için ilk kötü haber geldi. Başta Çinli şirketler olmak üzere ABD ve Avrupalı yarı iletken üreticileri, Türkiye için planladıkları yarı iletken siparişlerinin 1-2 ay gecikeceğini bildirdi.

Hürriyet gazetesinden Talyan Özgür Dil'in haberine göre; Rusya’nın Ukrayna’yı işgale kalkışmasının otomotiv sektörüne etkileri her geçen gün daha da belirginleşiyor. Pandeminin neden olduğu hammadde, lojistik, yarı iletken sorunu ve yüksek enflasyonun etkisiyle hem son zamanların en pahalı modellerini satışa çıkaran hem de üretim yapmakta zorlanan sektör, yaz aylarına doğru en azından yarı iletken tedarikinde rahatlama bekliyordu. Ancak, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş tüm dengeleri yeniden alt üst etti. Avrupa’daki birçok üretici tedarik edemediği parçalar yüzünden üretimlerini askıya alırken, Türkiye’deki otomotiv üreticilerini üzecek haberlerden ilki yarı iletken üreticilerinden geldi. ABD, Avrupa ve Uzakdoğu’da bulunan üreticiler, geçen hafta şirketlere gönderdikleri yazılarda teslimatların planlandığı gibi yapılamayacağını bildirdi.

‘TAM RAYINA OTURMUŞTU’

Bu yazılardan birisi de Türkiye ve Avrupa’daki otomotiv üreticilerine elektronik parçalar sağlayan Daiichi’nin Genel Müdürü Ömer Tunç Akdeniz’e ulaştı. Aynı zamanda Türk Elektronik Sanayicileri Derneği (TESİD) Yönetim Kurulu Üyesi de olan Akdeniz, Hürriyet’e yaptığı açıklamada, “Rusya’nın açtığı savaştan önce Qualcoom, NXP, Microchip Technology gibi yarı iletken tedarikçileriyle haftalık toplantılar yapıyorduk. Yaza doğru bir rahatlama ihtimali vardı. En azından işler rayına oturmuştu. Fakat geçtiğimiz hafta başta Çin olmak üzere Avrupa ve ABD’li tedarikçilerden bizlere yeni yazılar gelmeye başladı. Bu yazılarda daha önce planlamaya koyduğumuz yarı iletken temininde yeni gecikmeler olacağı yazıyordu. Yani yarı iletken tedarikinde sarkmalar yaşanacağı bizlerle paylaşıldı” bilgisini verdi.

1-2 AYLIK GECİKME VAR

Ömer Tunç Akdeniz sözlerine şöyle devam etti: “Bizden bir örnek vermek gerekirse, nisan ayında planlanan sevkiyatlardan bazıları haziran hatta temmuz aylarına kaydırıldı. Bu şekilde yani 1-2 aylık gecikmeler olduğu tarafımızla paylaşıldı. Tabi ki, bu şu an için bir felaket senaryosuna işaret etmiyor ancak yarı iletkenle ilgili süreçlerin uzayacağı bir gerçek. Şimdi yeniden başlıyoruz. Biz ve diğer tüm üreticiler artık daha deneyimli bir şekilde süreci en iyi şekilde yöneteceğiz. Her şeyden önce insani açıdan savaşın bir an evvel sona ermesi en büyük temennimiz. Sektör ise her geçen gün savaşın getirdiği yeni etkilerle karşılacak gibi duruyor.”

UKRAYNA ÜRETİMLERİ DURDURDU

OTOMOTİV üreticilerinin ihtiyaç duyduğu yarı iletken üretiminde de kullanılan değerli metallerin önemli bir bölümü Rusya ve Ukrayna’dan temin ediliyor. Dolayısıyla savaşın etkisiyle hammaddeye ulaşmanın zorlaşması çip yani yarı iletken tedarikini otomotiv üreticileri için yeniden zora sokuyor. Örneğin, C4F6 ve neon gazının en önemli tedarikçileri arasında Ukrayna bulunuyor. Neon gazının yüzde 70’i Ukrayna’dan çıkarılıyor. Yaşanan gelişmeler nedeniyle geçtiğimiz günlerde Ingas ve Cryoin isimli iki Ukraynalı şirket, yarı iletken üretiminde kullanılan yüksek saflıkta neon gazı sevkiyatlarını durdurdu.

YARI İLETKEN NEDEN ÖNEMLİ?

SEKTÖRÜN üretimde ihtiyaç duyduğu çipler ‘yarı iletken’ olarak adlandırılan maddelerden meydana geliyor. Bu maddeler, elektrikli aletler için adeta küçük beyinler olarak kullanılabiliyor. Örneğin, otomobilin cam düğmelerinden multimedya sistemlerine kadar birçok noktasında yarı iletken maddeler bulunuyor. Standart bir otomobilde 1000’in üzerinde çip yani yarı iletken bulunuyor. Kısacası, otomotiv üreticilerinin çipe ulaşamaması tüketicilerin son 1.5 yılda olduğu gibi istediği otomobili istediği zaman satın alamayacağı anlamına geliyor.

Etiketler

• otomotiv sektörü
otomotiv sektörü
• otomotiv üreticileri
otomotiv üreticileri
• ÇİP KRİZİ
ÇİP KRİZİ