Bütçe 10 Ayda 11 Katrilyon Açık Verdi

Konsolide bütçe bu yılın ilk 10 ayında 11 katrilyon lira açık verdi.

Maliye Bakanı Sümer Oral`ın yaptığı açıklamaya göre ocak-ekim dönemindeki bütçe gelirleri geçen yılın eş dönemine göre yüzde 94.5 oranında artarak 27 katrilyon 908 trilyon liraya ulaştı. Gelirlerin 22 katrilyon 58 trilyonunu vergi gelirleri oluşturdu. Vergi gelirleri geçen yılın eş dönemine görey üzde 96.7 oranında artış kaydetti.

Aynı dönemde 38 katrilyon 918 trilyon liralık harcama yapıldı. Harcamaların 19 katrilyon 6 trilyonunu iç ve dış borç faiz ödemeleri, 19 katrilyon 912 trilyon lirasını da faiz dışı harcamalar meydana getirdi. Konsolide bütçenin 11 katrilyon 10 trilyon lira açık verdiği bu dönemde, faiz dışı bütçe fazlası ise 7 katrilyon 10 trilyon lira açık verdiği bu dönemde, faiz dışı bütçe fazlası ise 7 katrilyon 996 trilyon liraya yükseldi. Ocak-ekim döneminde bütçe harcamaları yüzde 70.6 oranında arttı. Artış hızı faiz dışı harcamalarda yüzde 51.1`de kalırken, faiz harcamalırnda yüzde 96.4 oldu. Bütçe açığındaki artış ise yüzde 30`da kaldı.

Maliye Bakanı Sümer Oral, bu yıl sonu itibariyle bütçe açığının 14.1 katrilyon, faiz dışı fazlanın da 7 katrliyon lira olmasının hedeflendiğini hatırlatarak, Ekim sonu itibariyle elde edilen veriler 2000 sonunda bütçe hedeflerinin tutacağını, hadda aşılabileceğini göstermektedir. Bu sonuçlar uygulanan ekonomik programın mali uyum ve politikalar boyutunda olumlu gelişmeler kaydedildiğini ortaya koymaktadır dedi. Oral, bütçenin faiz üreten bir yapıdan çıkarak faiz eriten bir niteliğe dönüşmeye başladığını, uygulamaların gelecek aylarda da ödünsüz ve kararlılık içerisinde sürdürüleceğini belritti.

Bütçede arslan payı faize gitti

Bütçeden arslan payı faiz ödemelerine gitti. Bu yılın ilk 10 ayında bütçeden yaptığı harcamaların 19 katrilyon lira ile en büyük bölümünü faiz ödemelerinin oluşturduğu Devlet, diğer tüm yükümlülük ve hizmetleri için ancak 19.9 katrilyon lira ayırabildi.

Maliye Bakanlığı`nın verilerine göre, bu yılın ocak-ekim dönemindeki 38.9 katrilyon liralık bütçe harcamasının, 17.7 katrilyonunu iç borç faiz ödemeleri 1.6 katrilyonunu ise dış borç faiz ödemeleri oluşturdu. İç borç faiz ödemeleri geçen yıla göre yüzde 97.9 oranında büyürken, dış borç faiz ödemelerindeki büyüme yüzde 77.1 olarak gerçekleşti. Faiz ödemeleri toplamında yaşanan yüzde 96.4 oranındaki artış, diğer kalemlerde yapılan tasarrufa rağmen toplam bütçe giderlerinin yüzde 70.6 oranında büyümesine yol açtı.

Faiz ödemeleri bu haliyle aynı dönemdeki toplam bütçe harcamalarının yüzde 48.8`ini oluşturdu. Vergi gelirlerinin yüzde 86`sını faiz ödemeleri alıp götürdü. Vergi gelirleri toplamının ise yüzde 68`ine ulaşan faiz ödemeleri, bütçenin tüm esnekliğini yitirmesine neden oldu.

Bu yıl bütçeden yapılan ödemeler içerisinde hızla büyüyen bir başka kalem ise son aylarda hayali ihracat vurgunlarıyla birlikte yeniden sorgulanmaya başlanan ihracatta KDV iadeleri oluşturdu. Emeklilere vergi iadesinin sadece yüzde 15, diğer vergi iadelerinin ise yüzde 5.6 oranında arttığı ocak-eylül döneminde ihracata yapılan KDV iadeleri yüzde 97.5 oranında artarak 642 trilyon liraya çıktı.

Devlet faiz dışındaki yükümlülük ve hizmetleri içinse 19.9 katrilyon lira ayırabildi. Bunun da 8.1 katrilyonunu tek başına personel giderleri, 2.9 katrilyonunu ise sosyal güvenlik kuruluşlarına yapılan aktarmalar meydana getirdi. Yatırım harcamalırına sadece 1.6 katrilyon lira ayılabilen bu yılın ocak-eylül döneminde, büyük bölümünü Silahlı Kuvvetler ve Emniyet`in harcamalarının meydana getirdiği diğer cariler için de 2.2 katrilyon lira harcandı.

Bütçe harcamalarının yüzde 70`in üzerinde arttığı bu dönemde personel giderleri, 2.9 katrilyonunu ise sosyal güvenlik kuruluşlarına yapılan aktarmalar meydana getirdi. Yatırım harcamalarına sadece 1.6 katrilyon lira ayıraliben bu yılın ocak-eylül döneminde, büyük bölümünü Silahlı Kuvvetler ve Emniyet`in harcamalarının meydana getirdiği diğer cariler için de 2.2 katrilyon lira harcandı.

Bütçe harcamalarının yüzde 70`in üzerinde arttığı bu dönemde personel harcamaları sadece yüzde 45, sosyal güvenlik kuruluşlarına yapılan aktarmalar ise yüzde 21 oranında azaldı. Dolayısıyla bu iki kalemden sağlanan yüksek orandaki harcama tasarrufu bir bakıma faiz ödemelerine gitti. (ANKA)