29 Fondan Bütçeye Tek Kuruş Gelmedi

Hükümetin, mali disiplini bozması nedeniyle önemli bir bölümünün tasfiye sürecini başlattığı fon sisteminde, verimli çalışan yalnızca bir kaç fon kaldı. Yılın ilk dokuz ayında 29 fondan bütçeye tek kuruş gelir sağlanamazken, 15 fon ise bütçeye verdiğinden daha fazla aldığı için negatif katkı yaptı.

ANKA`nın Hazine Müsteşarlığı`ndan edindiği verilere göre ocak-eylül döneminde 1 katrilyon 426.4 trilyonu bütçe içi, 98 trilyonu da bütçe dışı fonlardan olmak üzere sistemden bütçeye toplam 1 katrilyon 524.4 trilyon lira gelir sağlandı. Aynı dönemde bütçe içi fonlara yapılan 1 katrilyon 109.8 trilyon liralık aktarma düşüldüğünde sistemin bütçeye net katkısı 314.6 trilyon lira düzeyinde oluştu. Sistemin bütçeye net katkısının pozitif çıkması, verimli çalışan birkaç fondan kaynaklandı.

29 fon tek kuruş gelmedi

Anılan dönemde, bütçe içi 60 fondan 20`si bütçe dışı 13 fondan 9`u olmak üzere 29 fondan bütçeye tek kuruş gelir gelmedi. Sözkonusu fonların büyük bölümünü tasfiye sürecindekiler oluşturdu.

Ocak-eylül döneminde bütçe içi 15 fonun ise hiç vermeden aldığı ya da sağladığı gelirden daha fazla aldığı için bütçeye net katkısının negatif olduğu dikkati çekti.

Bütçeye yükü fazla olan fonların başında DFİF geldi. Dokuz ayda bütçeden DFİF`e net 371.5 trilyon lira aktarıldı. Anılan dönemde bütçeye yalnızca 7.4 trilyon liarlık bir aktarma yapan bu fona bütçeden 364.1 trilyon liralık ödenek kullandırıldı. Ayrıca, Afetler Fonu net 251.3 trilyon, Elektrik Enerjisi Fonu 64.4 trilyon, Kamu Ortaklığı Fonu 46.2 trilyon, Geliştirme ve Destekleme Fonu 37.2 trilyon, Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Siteleri Fonu da net 26.5 trilyon lira ile bütçeye yükü en fazla olan fonlar arasında yer aldı.

En verimlisi Belediyeler Fonu

Bu dönemde verimli çalışanların başında ise bütçe içi fonlardan Belediyeler Fonu geldi. Belediyeler Fonu 386.2 trilyon liarlık gelir sağlarken, bütçeden Fon`a yapılan aktarma 32.8 trilyon liraya kaldı. Böylece Belediyeler Fonu dokuz ayda bütçeye net 353.4 trilyon liralık bir pozitif katkı yaptı.

Net katkı tutarında Beledileyer Fonu`nu 132.5 trilyon lira ile Toplu Konut fonu, 116.1 trilyonla Gelir İdaresini Geliştirme Fonu, 90.2 trilyonla Yatırım Teşvik fonu, 62.9 trilyonla MAhalli İdareler Fonu izledi.

Bütçe dışında yer alan fonlardan sağlanan toplam 98 trilyon liralık gelirin ise 96.1 trilyon tek başına Sosyal Yardım ve Dayanışmayı teşvik Fonu`ndan sağlandı.

Fon sisteminin tasfiyesinde durum

Hükümetin, verimsiz çalıştığı işlemez duruma geldiği ya da ihtiyaç kalmadığı için gerekli yasal düzenlemeleri tamamlayarak tasfiye sürecini resmen başlattığı fonlar statülerine göre şöyle:

-Yasayla kurulmuş olanlar: Menkul Kıymetler Tanzim, Deprem, Gecekondu, Sağlık Hizmetlerini Destekleme, Kamu Oratklığı, Türk Sporunu teşvik ve Muhtaç Ailelerine Yardım Fonları.

-Bakanlar kurulu kararıyla kurulmuş olanlar: Geliştirme ve Destekleme Fonu, Bitkisel Yağlar Fiyat İstikrar Fonu, Selektif Kredi Fonu, Yatırım Malları İmalatı Teşvik Fonu, Yurt Dışında Hizmet Veren Teşebbüslerin istihkaklarını Sağlamak Üzere Görevlendirilen Kuruluşlar ile Bu Teşebbüslerde çalışırken Mali Sıkıntıya Düşen işçileri Destekleme ve Çimento Fonları ile Gemi İnşa, Gemi Satın ALma, Tersane kurma ve Geliştirme Fonu.

-Yönetmelikle kurulmuş olanlar: Yeni Yerleşmeler, Devlet Lojmanları Yapı, Geri Kalmış Yörelere Halk Konutu, sanayi Kredisi, Küçük Sanayi Seteleri Tesis ve İşletme Kredisi, Küçük Sanat Kooperatiflerini Geliştirme, Küçük Sanayinin Geliştirilmesi ve Halk Girişimlerini Destekleme Fonları.(ANKA)