2002 iç borçları için operasyon

İç borçların çevrilip çevrilemeyeceği endişelerine savaş ihtimali de eklenirken, Hazine Müsteşarlığı 2002 yılı için belirlediği 44 katrilyon liralık faiz harcamasının yeniden yapılandırılması için operasyon hazırlığı yapmaya başladı. Sözkonusu 44 katrilyon liranın 18.5 katrilyonluk bölümünün kamu bankalarına yapılacak ödemelerden oluştuğu belirtilerek, bu miktarın aşağıya çekilmesi üzerinde durulduğu kaydedildi. Hazine`nin, bu operasyona fon bankalarını da dahil etmeyi planladığı ifade edildi.

44 katrilyon lira olarak belirlenen faiz harcamaları hesaplarında, 3 Mayıs 2001 tarihli Niyet Mektubu`nda yer alan yüzde 40`lık faiz oranının dikkate alınmadığı, hesapların yüzde 50`nin de üzerindeki faize dayandırıldığı kaydedildi. Öte yandan, Hazine`nin bundan sonra 2001 yılına sarkacak borçlanma yapmayacağı bildirildi.
Devlet Bakanı Kemal Derviş başkanlığındaki heyet, cumartesi günü ABD`ye giderek 2002 rakamları üzerinde görüşmelere başladı. Derviş`in heyetinde Hazine KAF Genel Müdür Yardımcısı Ali İhsan Gelberi`nin yer alması dikkat çekti.

İç borçlardan sorumlu olan Gelberi`nin IMF ile 44 katrilyon liralık 2002 faiz harcamalarının aşağıya çekilmesi üzerine çalışmalar yapacağı öğrenildi. Edinilen bilgiye göre, 2002 yılındaki 44 katrilyon liralık faiz harcamaları bu yıl yapılan operasyonların benzerleri ile ileri tarihe atılacak. Söz konusu 44 katrilyon liralık faiz ödemesinin 18.5 katrilyon liralık bölümünün kamu bankalarına yapılacak ödemelerden oluştuğu belirtilirken, hem kamu hem de fon bankaları ile görüşmeler yapılarak bankaların ihtiyacı kadar ödeme yapılması üzerinde duruluyor.

Konu IMF ile görüşülecek
Yetkililer, 44 katrilyon liranın kamu ve fon bankalarına bütün ödemelerin sonuna kadar yapılacağı varsayımıyla hazırlandığını belirterek, `Kamu ve fon bankalarına ihtiyaçları ne kadarsa o kadar verilmesi düşünülüyor. Böylece kamu ve fon bankalarına yapılacak ödemelerden bir tasarruf sağlanabilir, rakam aşağıya inebilir` diye konuştular. Konuyla ilgili Hazine`nin kamu ve fon bankalarıyla ayrı ayrı çalıştığını anlatan yetkililer, `Konu IMF`le de görüşülecek. Kamu bankalarının hesaplarında yapılan çalışmalarda, iki kamu bankasının 18.5 katrilyon liraya ihtiyacının olmadığını gördük. Ne kadarına ihtiyaç olduğunu hem bankalar, hem de biz hesaplıyoruz` diye konuştular. Yetkililer, ayrıca bu yıldan 2002`ye ne kadarlık bir faizin sarkacağı üzerinde de durduklarını ifade ederek, borçlanmaların çoğunluğunun kupon ödemeli olduğunu, enflasyonun ve faizlerin düşmesine paralel olarak faiz ödemelerinin de düşeceğini tahmin ettiklerini söylediler.

Faiz yüzde 50`nin üzerinde
Yetkililer, 3 Mayıs 2001 tarihli Niyet Mektubu`nda yer alan yüzde 40`lık faiz oranının revize edildiğini de söylediler. 2002 yılı hesaplarının yüzde 50`nin üzerinde bir faiz oranı üzerinden yapıldığını kaydeden yetkililer, IMF ile yapılan görüşmelerin ardından bu oranın da kamuoyuna açıklanacağını bildirdiler. Yapılan hesaplarda savaş ihtimalinin de dikkate alındığını dile getiren yetkililer, `Ne zaman savaş çıkacağı beklentisi var. Savaşın çıkacağı belli sadece zamanlaması bilinmiyor. `Savaş ne kadar uzayacak, kaç gün sürecek?` gibi sorular var. Bu tür olaylarda genelde ani fırmalar olur, ama hep oralarda kalmaz, düşer` dediler.

2001 faiz harcaması daha düşük
Yetkililer, artık 2001 yılının faiz oranlarına ilişkin bir düşüş beklenmediğini, 2001 rakamlarının neredeyse kesinleştiğini söylediler. 2001 yılına düşecek bir borçlanma yapmadıklarını ifade eden yetkililer, geçen hafta gerçekleştirilen dolar ve euro borçlanması da hatırlatarak, `Hazine borçlanma politikası para politikasından ayrı değil. Mali piyasada hangi kağıda talep varsa, ortada hangi likidite varsa ondan borçlanmak durumundayız. TL likiditenin olmadığı döviz likiditesinin olduğu bir yerde TL borçlanırsanız başarısız bir borçlanma yaparsınız. Bunu belirleyen biz değiliz` dediler. 2001 yılının kendine özgü özellikleri olan bir yıl olduğunu söyleyen yetkililer, yıl içinde kamu ve fon bankalarına operasyonları kapsamında nakit olarak ödenmeyen faizlerin bile `gider` olarak yazıldığını söylediler. 2001 yılı için ek bütçe ile 41 katrilyon liraya çıkarılan faiz harcamalarının 7 - 8 katrilyon liralık bölümünün bu muhasebeleştirmeden kaynaklandığını belirten yetkililer, aslında bu sene borç ödemelerinin 32 - 33 katrilyon lira civarında olduğunu bildirdiler.