2000 Mumla Aranacak

İş dünyası 2001 yılındaki durgunluğa duruma tahammül etmenin yollarını arıyor. Önlemlerde verimlilik ilk sıralarda.


Ertelenmiş talepler sayesinde 2000 yılını beklediğinden iyi kapatan reel sektör, 2001`de özellikle dayanıklı ve dayanıksız tüketim mallarında sıkıntılı bir yıl olacağının farkında. Türkiye gibi büyüyerek rahatlayacak ülkelerin yüzde 3-4 büyüme hedefi de gelecek yılın ne kadar zorlu geçeceğini kanıtlıyor. Bu durumda şirketler, kalite ve verimliliği artırarak, en fazla müşteriyi çekecek formüller arıyor. Artık herşeyin müşteride bittiğini düşünen şirketler, tamamiyle bu alana odaklanmış durumda. Ayrıca, kişi başına daha fazla iş yaratma konusunda da çalışmalar sürüyor. Özel sektör, ekonomik programın başlangıcında öngörülmeyen, enerji fiyatlarının yüksek oluşu, dolar-euro paritesindeki dengesizlik, kamu maliyesindeki iyileştirme çabalarının sonuçsuz kalması gibi sıkıntıların devam etmesi halinde, hükümetin hedeflediği yüzde 4-4.5 büyümenin dahi tutturulamayacağı görüşünde birleşiyor.OECD`nin Türkiye için öngördüğü yüzde 3`lük büyümenin daha gerçekci olduğunu düşünen iş dünyası temsilcileri, hızla şirket organizasyonlarını gözden geçiriyor. Verimi düşük veya prestij için açık tutulan bölümler kapatılıyor. Ürün çeşidini artırarak her kitleden müşteriye ulaşmanın da önemli bir avantaj olduğuna inanan şirketler, ikinci ürün konusunda çalışmalarını hızlandırdı.


TAHAMMÜL ETMELİYİZ;
Hüsamettin Kavi (İSO Başkanı)

2001`in ilk altı ayı çok önemli. Bu dönemde ayakta kalanlar, ikinci yarıyı daha rahat atlatır. Temmuz 2001`den itibaren dövizde bant uygulamasına geçilecek. İç piyasanın durgun olacağı ortada. Buna tahammül etmek zorundayız. Yeni teknolojilerle verimliliği artırma yoluna gidilebilir. Ancak ihracata yönelik bir yıldır ertelenen önlemler, mutlaka hayata geçirilmeli. Yani yüklerin paylaşımında akılcı bir yöntem uygulanmasını istiyoruz. Aksi taktirde bir kesim büyük darbe alacak. Hem kamu hem özel sektörde sürekli takip ve mikro düzenlemeler şart. Şirketler, talebin olduğu yere yönelmeli. Ürün dizaynlarından, hizmetlere kadar her şey yeniden gözden geçirilmeli. En küçük hata şirketlerin hayatına mal olabilir.


KAYIPLAR ARTACAK;
Güngör Keşçi (TGSD Başkanı)

Hükümetİn ekonomik programa uygun olmayan kararları ve vergilerdeki artış, üretimin üstüne büyük maliyetler getirecek. Bu da büyük miktarlarda üretim ve istihdam kayıplarına neden olacak. Artık, `sanayici bağırır çağırır ama yolunu bulur` gibi yaklaşımdan kurtulmak lazım. 2001`i eksi büyüme ile kapatabiliriz. Tek şansımız ihracat gibi görünüyor. Ama burada da inatlaşmalar yüzünden sıkıntı yaşanıyor ve önlem almakta gecikiliyor.


YATIRIMLAR ASKIDA;
Süleyman Tuğtekin (Doğuş Holding Gıda Grubu Başkanı)

Maliyet düşürücü önlemler alacağız. Görünen o ki pazar büyümeyecek. Verimliliği artırmak ve hammadde giderlerini düşürmek şart. Kapasite kullanımı tavana vurmuştu ve alt yatırımlar düşünüyorduk. Şimdilik yatırımları askıya aldık. 2001, ortaklıkların arttığı bir yıl olacak. Mağaza markalarına ve satış artırıcı operasyonlara ağırlık vereceğiz. Yüksek kârların ve pazar paylarının olduğu dönem geride kaldı.


ATIL BÖLÜMLER KAPANACAK;
Agah Uğur (Borusan Holding Genel Müdürü)

Aç kalmadan zayıflamak mümkün değil. 2001`de bazı zorluklara katlanacağız. Bu durumda `iyi` ile `daha az iyi`nin farkı çıkacak ortaya. En iyi olan ayakta kalacak. Şirketler mali yapılarına dikkat etmeli. Likit kalmaya çalışmak, borçların vadesini uzatmak, verimsiz operasyonlardan kaçınmak şart. Herşey müşteride bitecek. En verimli şirketleri bile biraz silkeleseniz yüzde 20 verimsizlik çıkar.


HER MÜŞTERİYE AYRI ÜRÜN;
Atıl Saryal (Sabancı Hol. Gıda Grubu Başkanı)

Malİyet düşürme her şirkette alfabe olmalı. Kar marjlarını düşüyoruz. Ama sadece bizim çabamız yetmez, yan sanayiinin de bunu benimsemesi lazım. Devletin vergi yönünden sıkıntısı olabilir. Ona göre bütçelerimizi yapıyoruz. Yeter ki devlet de tasarrufa ayak uydurduğunu göstersin. Sıfır faizli 3 ay vadeli satış yapıyorduk. Bu uygulama şartlar öyle gerektirdiği için geçici olarak başladı ama devam edecek. Hangi ürüne bakarsanız rekabet var. Yüksek pazar paylarına sahip firmaların payları düşecek. Pazar payını bir seviyede tutmak için yeni ürünler gelebilir. (SABAH)