Regülasyonlar Işığında Kripto Paralar

Bu zamana kadar ertelenen ya da üzeri kapatılan kripto paralar ise, yeni yeni düzenlemeye tabi tutulmaya başlanıyor ve hukuksal çerçeveye oturtulmaya çalışılıyor. Türkiye, Çin, ABD, İngiltere ve Güney Kore’den arka arkaya gelen haberler ise kripto para piyasası üzerinde yaşanan doygunluğun ardından stres yaratıyor. Beklentiler ise, kripto paraların genelinin yasaklanmaması ancak belirli ve kontrol edilebilir bir düzleme sokulması yönünde ilerliyor.

KRİPTO PARALAR DİJİTAL PARA ÇALIŞMALARINI HIZLANDIRDI

TCMB tarafından yakın zamanda açıklanan yönetmelik üç ana konu nedeniyle dikkatleri üzerine topladı. Kripto para tanımının resmi bir yönetmelik içerisinde geçmesi ve hukuki bir zemine oturtulması ilk olması açısından önem taşıyor. Tanımlama yapılırken “para” yerine geçemeyeceği ve “gayri maddi” olarak tanımlanması ise devletlerin tam olarak çizmek istediği çerçeveyi yansıtıyor. İtibari para birimlerini koruyacak ancak yatırım aracı olarak kullanılmasını engellemeyecek olan bu tanımlar önümüzdeki süreçte yapılacak olan regülasyonların temelini oluşturuyor. Zira, Çin Merkez Bankası’ndan da Türkiye’de açıklanan yönetmelikle örtüşen açıklamalar gelmesi kripto paraların hangi düzlemde kabul görebileceği algısını şimdiden empoze etmiş oluyor. 

Çin’e göre, Bitcoin önemli bir yatırım aracı, ancak para yerine geçemeyecek bir enstrüman. Çin hem dijital dünyadan kopmamak hem de yuan ile olan rekabeti ortadan kaldırmak için ayrıca dijital para çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor. Pilot bölgeler oluşturduğu dijital yuanı 2022 Kış Olimpiyatları öncesinde hayata geçirmeyi planlıyor. 

Yönetmelikler ve kurallar ardı sıra gelirken çekimser olan İngiltere de dijital para çalışmalarına başlayacaklarını ve bu paranın günlük işlemlerde kullanılabileceğini duyurdu. İngiltere hem kontrol edilebilir bir düzlem hem de Brexit sonrası yenilikler ve yaratıcılıklarla dolu bir ekonomik görünüm istiyor. Bunun için ise kripto paraların temelini oluşturan blokzincir teknolojisinden ve mekanizmadan yararlanmayı öngörüyor. 

İTİBARİ PARA BİRİMLERİNİ KORUMAYA YÖNELİK ATILIMLAR YAPILIYOR

Türkiye’de çıkartılan yönetmelik ödemelerde kripto para kullanımını yasakladı. Yanı sıra, e-para kuruluşlarından kripto para alım satım ve saklama hizmeti veren şirketlere transfer yapılmasını kısıtlayan maddeler söz konusu. Blokzincirde yapılan işlemlerin geri alınamaması, piyasadaki volatilitenin yüksek olması ve kripto para piyasasında dönen işlemlerin banka ile platformlar arasında kontrol edilebilir bölgede geçmesi isteği bu karar üzerinde etkili olmuştur. Bahsi geçen maddeler yine kripto paraları yasaklama yoluna gitmiyor, yasa dışı faaliyetlerin önüne geçmek için atılmış bir adım olarak karşımıza çıkıyor.

Türkiye’de 30 Nisan’da yürürlüğe girecek olan bu maddelerin ardından Güney Kore’den yine benzer atılımların geldiği görülüyor. Ancak, Güney Kore’nin atılımları daha keskin bir şekilde ayrışıyor. Güney Kore, yasa dışı faaliyetlerde kullanılmasını engellemek için adımlar atmaya başladı. Finansal Hizmetler Komisyonu, para giriş çıkışında daha hassas davranmaya karar verdi. Ülkeden para çıkışının engellenmesi yönünde kurallar getiriliyor. Bunun için Maliye Bakanlığı ve Finansal Hizmetler Komisyonu görev ayrımlarına göre yürütmeyi yapmakla yükümlü olacak.

Yanı sıra ABD kanadında da kripto para düzenlemelerinin ayak sesleri duyulmaya başladı. Fox News muhabiri Charles Gasparino, gün itibari ile Joe Biden’ın kripto paralarla ilgili bir düzenleme üzerinde çalıştığı iddialarını Twitter hesabından paylaştı. Regülasyon tarihi belli olmasa da kapsamı açısından yasaklayıcı bir tutum gelmeyeceği konuşuluyor.

Genel algı kripto paraların yasaklanması yönünde ilerlemiyor, ancak piyasa içerisinde özellikle para alışverişinin döndüğü noktalarda devletler hem dönüşümden kopmak istemiyor hem de kripto paraları kontrol almaya yönelik atılımlar yapıyor. Çizilen düzlemin ardından kripto para alım satım platformlarına ve yatırımcıların işlemlerini gerçekleştirme eylemlerine de bazı kurallar getirileceği düşünülüyor. Kripto paraların denetimli bir şekilde önünün açılmasını birçok platform desteklerken bazı uygulamalarda esneme ya da yeni düzenleme yapılması için itiraz etme yoluna gidilmesi de beklentiler arasında. Zaman içerisinde piyasanın seyrine de uygun bir şekilde kapsamların değiştirilebileceği ya da yumuşatılabileceği düşünülüyor.