Borsanın seyahat parkuru

Borsanın açık ara farkla en iyi getiriye imza attığı bir yılı geride bıraktık. BIST 100 endeksi 78.138 puanla başladığı 2017 yılını yüzde 48 değer kazanarak 115.333 puanda tamamladı.

Kasım ayında % 6 değer kaybeden Aralık ayında ise % 10 değer kazanan BIST 100 endeksi 2018 yılının ilk ayında nasıl bir seyre sahne olabilir, son beş ay 100,000 – 115,000 bandına gerçekleşen yatay seyir 120,000 üzeri bir adrese sıçramaya sahne olabilir mi gelin birlikte yanıt arayalım.

BORSA İSTANBUL HALA UCUZ MU ? 

2015-2016 döneminde dünya borsaları ortalama % 20 yükselirken dolar bazında % 40 değer kaybeden Borsa İstanbul 2017 yılında adeta üç yılın biriken primini tek senede tabelaya yazmayı başardı.

Dünya borsaları 2015-2016 performanslarının üzerine 2017 yılında da ortalama % 25 değer kazanırken Borsa İstanbul’da değer artışı dolar bazında % 37 TL bazında % 48 olarak gerçekleşti.  

Aradaki fark kapandı mı, BIST’in kat edebileceği yol kalmadı mı derseniz aslında halen bizim hisse senedi marketimiz dünyadaki benzerlerine kıyasla oldukça iskontolu. 

Aşağıda solda yer alan grafikte görebileceğiniz üzere 2004-2014 döneminde Euro bazında Alman DAX endeksinin ortalama 3,5 katı değerle işlem gören BIST 100 endeksi 2017 yılını DAX endeksinin yaklaşık 2 katında tamamladı. 

Basit bir matematik ile bu durum bizim endeksin görece % 75 pozitif ayrışma alanı olduğuna işaret edebilir. 

Ancak sağlıklı bir değerlendirme için bu ayrışmanın yok yere yaşanmadığını not etmemiz gerekiyor. Türkiye ekonomisi negatif ayrışma gerekçelerini ne ölçüde ortadan kaldırabilirse aradaki makas da o oranda kapanabilir. 

Yukarıda sağda yer alan grafik bu anlamda daha yararlı ve bir nevi yeni normali görmemizi sağlıyor. 

2016 ilk yarısında BIST/DAX rasyosu ortalama 2,45’de seyrederken 15 Temmuz 2016 sonrasında bu oranın 1,65’a kadar gerilediğini görüyoruz.

Ocak 2017 itibarı ile test edilen bu seviyeden BIST/DAX rasyosu Ağustos 2017’de 2,25’e kadar yükseldi. Kasım 2017’de ise ABD ile gerilim bu oranın yeniden 1,65’e düşmesine neden oldu. 

Aralık ayındaki hızlı yükselişle BIST/DAX rasyosu 2017 yılını 1,96 seviyesinde tamamladı. 

Sonuç derseniz BIST/DAX rasyosu son bir yılın en yükseğinden % 15 aşağıda en düşüğünden % 19 yukarıda başka bir deyişle yolun ortasındayız.

Bu rasyo ne yönde hareket eder son bir yılın en yükseğine mi yoksa en düşüğüne mi yönelir derseniz ben yakın vadede 2,05 üzerine çıkmasını beklemiyor başka bir deyişle pozitif ayrışma alanının % 5 ile kısıtlı olduğunu düşünüyorum. 

Bu nedenle BIST’in Ocak performansı üzerinde belirleyici faktörün dünya borsaları olacağı görüşündeyim.

DÜNYA BORSALARINDA OCAK İSTATİSTİKLERİ 

İstatistiklerden fal tutalım dersek Ocak ayları üç ihtimalli maç gibi. Küresel borsa endeksleri geride kalan 10 yılın beşinde değer kaybederken dördünde değer kazanmış birinde yatay seyretmişler.

Bu yıla özellikle de ABD borsalarının ben negatif bir seyirle başlamasını daha olası görüyorum. Bu bakıma dış iklimin yakın vade adına pek destekleyici olacağını sanmıyorum.

YURTİÇİ ŞARTLAR 

Politik şartlar OHAL’in görünen gelecekte kalkmasın zor olduğuna işaret ediyor. Piyasa bundan olumsuz etkilenir mi ? Süre uzatımlarında ve yakın vadede kaldırılmayacağına yönelik mesajlar verildiğinde refleks fiyatlamada geçici ölçülü negatif etki gösterebilir. Ama kalıcı bir etkisi olacağını sanmıyorum. 

OHAL’in süresi 17 Ocak’ta sona eriyor ve devamı için yeni bir uzatma kararı alınması gerekiyor. Bir sürpriz gerçekleşir ve OHAL’in süresi uzatılmaz yada son kez üç aylığına uzatıldığı yönünde mesaj verilirse borsa ve TL üzerinde güçlü pozitif etkisi olacaktır.  

Yılın ikinci yarısında bir erken seçime gidilmesi senaryosu halen olasılığı düşük olmakla birlikte bir risk olarak masada varlığını koruyor. Ocak ayında bu konuda bir gelişme olması zor. Ancak Şubat ayında uyum yasalarına yönelik çalışmaların başlaması ile birlikte daha fazla bilgiye erişebileceğimizi tahmin ediyorum.

Ve Zarrab davası. 3 Ocak Çarşamba günü jüri Hakan Atilla’nın suçlu olup olmadığına karar vermek üzere bir araya gelecek. Ne gün karar çıkar belli değil. Oybirliği sağlamaları gerekiyor. 

Beraat pekala mümkün ve bu yönde bir karar piyasayı pozitif etkiler. Aksi durum da ise ilk etkinin ölçülü negatif olduğuna şahit oluruz. Ancak kalıcı etki ne olur derseniz resim son derece karmaşık.

Her şeyden önce burada alınacak bir beraat kararı aslında Türk kurumlarına yönelik riskleri ortadan kaldırmıyor. Çünkü bu mahkemede Türk kurumları yargılanmıyor. 
Bu bakıma Zarrab faktörü molalar eşliğinde de olsa piyasa etkisi göstermeye devam edeceğe benziyor.

Yurtiçi faktör olarak görebileceğimiz ama özünde yurtdışı bir faktör olan petrol fiyatları da borsanın Ocak performansı üzerinde etkili olabilir. 

Açalım bunu. 2017 yılına 57 $ yakınlarında başlayıp ilk yarıyılda 45 $’a kadar gerileyen brent altı aydır yükseliyor ve 2017 yılını 66,6 $ seviyesinde tamamladı.

69.6 $ seviyesi geride kalan üç yılın zirvesi ve olurda bu seviye aşılırsa stop loss ve stop out emirlerin devreye girmesi ile hızla brent petrolde 73-74 $ bandına bir sıçrama gerçekleşebilir. 

Kalıcı olur mu bu hareket ? Sanmıyorum. Ama ya kalıcı olursa korkusu geçici de olsa piyasa etkisi yaratabilir. 

Türkiye petrolü ithal ediyor ve cari açığımız hararet göstergesinin kabul edilebilir hududu sayılan % 5 sınırına yakın seyrediyor.  

İşte bu nedenle petrol fiyatlarında olası sert bir hareket Borsa İstanbul adına bir diğer risk başlığı olarak 2018 ajandamızda yer tutuyor.

OCAK AYINDA BORSA İSTANBUL 

2017 yılının ilk yedi ayını güçlü bir ralli ile geçiren Borsa İstanbul beş aydır yatay veya ılımlı pozitif sayabileceğimiz bir seyrin içinde hareket ediyor. 

2018 yılının ilk bölümünde ben bu trendin korunması ihtimalini yüksek buluyor Ocak ayı özelinde 105.000 – 120.000 bandının endeksin potansiyel seyahat adresi olabileceğini düşünüyorum.

İlk hareket ne yönde gelişebilir derseniz ben BIST’in dünya borsaları ile birlikte yıla ölçülü negatif bir başlangıç yapmasını daha olası görüyor, ölçeği haberi akışına bağlı olası geri çekilmelerde 110.000 ve 105.000 seviyelerinin etkili olabilecek destek seviyeleri olduğunu düşünüyorum. 

OHAL, Zarrab, erken seçim, petrol fiyatları, dünya borsalarının seyri gibi BIST üzerinde güçlü etki gösterebilecek çok sayıda faktör belirsizlik içerirken karar almakta yorum yapmakta zor. 

Bu nedenle ben en sağlıklı stratejinin borsaya ayrılan kapitalde hisse, nakit ağırlığını dengelemek olduğunu % 30-40 hisse % 60-70 nakit gibi bir dağılımın güncel şartlar adına daha rasyonel göründüğünü düşünüyorum. Haftaya buluşmak dileği ile…

PUSULA – ABONELİK    

Hafta içi her gün saat 08:45’de Kanal B‘de ve Paranın Yolu adlı video haber serisi ile http://bigpara.hurriyet.com.tr/  de piyasaları değerlendiriyor, genel stratejiye yönelik görüşlerimi pazartesi günleri en geç saat 13:30’da yine bigpara‘da yayınlanan köşe yazım Pusula ile okurlara aktarıyor, haber akışına bağlı anlık tespitlerimi twitter adresimde ( @eralkarayazici ) paylaşıyorum.      

Pusula yayınlandığında haberdar olmak ve ücretsiz olarak tüm posta pusula gönderilerine yayınlandığı anda ulaşmak için abone olabilirsiniz http://pusulaninotesi.com/posta-pusula/