Haftanın ilk iki gününde borsa % 2,6 değer kaybederken euro % 1,9 dolar % 1,6 değer kazandı. Altın dünya genelinde değer kaybetmesine rağmen TL’deki zayıflama nedeniyle ülkemizdeki fiyatı % 0,5 yukarı gitti.
Dünyaya bakarsak para piyasalarında haftanın ilk perdesi karışık bir açılışa sahne oldu. USD ağırlıkla pozitif. Ancak dünyada kaydettiği prim ortalama % 0,4 ile bizdeki priminin nerede ise ¼’ü kadar.
Borsalar cephesinde ise BIST’in negatif ayrışması çok daha belirgin. Dünya borsaları bu iki günlük perdeyi % 0,4 değer artışı ile geçirirken BIST % 2,6 değer kaybetti.
USDTL’yi 3,50 seviyesine sıçratan BIST 100 endeksinin 104.900 puana gerilemesine neden olan faktör değişikliği Türk Silahlı Kuvvetlerinin Pazartesi sabahı Irak sınırında başlattığı tatbikat.
25 Eylül’de K.Irak’ta gerçekleştirilecek referandum piyasalar için sürpriz değil. Ancak Türkiye’nin şahin tavrı ve bir nevi “ aklınızı başınıza alın “ mesajı sürpriz.
Başka bir deyişle referandum gerçekleşirse ne olur ? Türkiye askeri müdahalede bulunur ve bölgede büyük bir çatışma yaşanır mı kaygısı borsada yakın desteklerin aşağı zorlanmasının nedeni.
Tasarruf sahipleri dolar ve euro’da yükseliş borsada değer kaybı hangi seviyelere kadar sürebilir, hangi fiyat düzeyi dövizde satış borsada alış fırsatı olarak değerlendirilebilir sorularına yanıt arıyor.
Ben de yükselen dalga boylarını göz önüne alarak pazar gününü beklemeden görüşlerimi paylaşma ihtiyacı hissettim.
Önceki yazılarda dayanakları ile kaleme aldığım üzere borsada alış ve döviz cephesinde satış için kasım ayı sonunda şartların ve fiyatların daha uygun olabileceği yönündeki görüşüm geçerliliğini koruyor.
Major negatif sürprizler ile karşılaşılmadıkça BIST 100 endeksinde 95.000 puan civarının alış hamleleri için yeterli iskontoyu barındırdığını USDTL cephesinde de önümüzdeki iki ay içinde 3,63 civarının test edilebileceğini düşünüyorum.
Kuşkusuz bu ne olacağı yönünde bir iddia değil. Ne olabilir ve ne olursa ne yapılabilir sorularına yönelik bir zihin jimnastiği.
Şimdi dönelim yakın vadeye ve masadaki senaryolara ...
1- Pozitif senaryo ile başlayalım. K.Irak yönetimi referandumu ertelerse gerilim yerini geçici de olsa bir rahatlamaya bırakır ve Türk varlıklarında hissedilir bir toparlanmaya şahit oluruz. BIST nefes alır. Ancak ben bu senaryonun şansını düşük buluyorum.
2- Referandum olur ve Türkiye askeri müdahalede bulunur. Bu senaryoya ihtimal vermiyorum desem yeridir.
Türkiye geleceğe dönük konumunu şahin bir biçimde aldı. İç kamuoyunu da göz önüne alarak benimsenen bu politikanın caydırıcı duruştan öteye zorunluluk oluşmadıkça taşınmayacağını bundan sonra diplomasinin bayrağı devralacağını ve Ankara’nın pazarlık masasına ağırlığını koyacağını düşünüyorum.
3- Yüksek olasılık verdiğim senaryo referandumun gerçekleştirileceği ve bir süre sonra tansiyonun görece düşeceği yönünde.
Bu favori senaryonun gerçekleşeceğini varsayarsak piyasalar adına gerek Pazartesi günkü referandum gerek ise bu konunun ele alınacağı Cuma günkü MGK toplantısı ufuktaki belirsizlik kaynağı kötü haberler.
Bu kavşağın geride kalana kadar alıcıları frenlemesi satıcıları daha cesur kılması sürpriz olmaz.
Hal böyle olunca yakın vadeye yönelik şansı yüksek iki ayrı senaryodan bahsedebiliriz.
A- BIST 107.000 seviyesine kadar bir tepki verir ancak devamı gelmez ve stop loss emirlerinin de baskınlığı ile önümüzdeki günlerde aşağı yönde hızlı bir savrulma gerçekleşebilir.
B- Bu tepki de yaşanmadan satış ordinolarının baskınlığında referandumun gerçekleştirileceği Pazartesi günü dahil endekste değer kaybı sürebilir.
Askeri müdahale endişesi ile başlayıp stop loss ordinolarının katalizörlüğünde ivme kazanan bu savrulma gerçekleşirse hareketin temposu bu süreç içinde alıcıları kenarda kalmaya itip, satıcıları fiyata bakmaksızın pozisyon kapama telaşına itebilir.
Her iki senaryoda da BIST 100 endeksinde 95.000 puandan daha yukarıda ancak 103.000 seviyesinden daha aşağıda bir adreste en azından kısa vade adına bir dengelenmenin mümkün hale geleceği görüşündeyim.
Ya sonra ?
Fiyatı oluşturan alıcı satıcı dengesidir.
Satıcıların tükenmesi ve alım için dört gözle bekleyen bir kalabalığın birikmesi dengelenmeyi takiben en azından kısa vade adına hızlı bir yükseliş hareketini mümkün hale getirecektir.
Özetle tamamen yüksek sesle düşünür gibi kaleme aldığım bu senaryoda Eylül sonuna kadar olan kesitte 98.000 – 100.000 bandı içinde bir noktadan 105.000 puana kadar sürebilecek bir tepki yükselişinin mümkün hale gelebileceğini düşünüyorum.
Ekim ayında da 98.000 – 100.000 bandı kısa vade adına risk alınabilir bir adres midir derseniz bu soruya o günün şartları ve teknik görünümü ile yanıt aramak daha güvenli.
Kim bilir belki de K.Irak son dakikada geri adım atar ve önümüzdeki günlerde BIST hacı yatmaz refleksi göstererek yitirdiği 5,000 puanın önemli bir bölümünü geri almayı başarır.
Ya da Ekim ayı bambaşka gündem maddeleri ile “ görüyor musun kötü haberler gelmeye başlayınca ardı arkası kesilmiyor “ dedirtir.
1 Ekim 2017 tarihinde yayınlanacak bir sonraki Pusulada buluşmak dileği ile...
PARANIN YOLU - Günlük Değerlendirmeler
Hafta içi her gün saat 08:45’de Kanal B‘de ve Paranın Yolu adlı video haber serisi ile www.bigpara.com ‘da piyasaları değerlendiriyor, genel stratejiye yönelik görüşlerimi pazar günleri 23:30’da yine BIGPARA ‘da yayınlanan köşe yazım Pusula ile okurlara aktarıyor, haber akışına bağlı anlık tespitlerimi twitter adresimde ( @eralkarayazici ) paylaşıyorum.