Borsa Ne Kadar Yükselebilir?

Borsa İstanbul Ağustos ayında yaşadığı yüzde 5,3 kaybı takiben Eylül ayına değer kazanarak başladı. İlk iki işlem gününde endeks yüzde 2,2 yükselirken döviz cephesinde de tam tersi bir görünüm var.

Ağustosta ortalama yüzde 4 değer artışı kaydeden döviz kurları yeni ayın ilk iki gününde bu primin yarısını geri verdiler. Bugün Pusulayı tamamen borsaya ayırdım.

Eylül-Ekim parkuru elbette yazının önemli konu başlıklarından biri.

Ancak bununla yetinmeyip sizlerle borsanın önümüzdeki bir hatta iki yıllık sürede ne kadar değer kazanabileceğine yönelik görüş ve beklentilerimi de paylaşmak istiyorum.

Çünkü bir varlık piyasasından beklentiniz kısa vadeli olsa dahi işler öngördüğünüz yönde gelişmez ve beklerim ne yapayım deme noktasına gelirseniz o varlığın buna değecek bir potansiyele sahip olması gerekir.

İki senedir BIST’de orta-uzun vadeye yönelik beklentilerim limitliydi.

Elastikiyet katmadan da bu görüşlerimi sizlerle paylaştım.

Şartlar yavas yavas değişiyor ve bu yazıda dayanaklarım ile orta-uzun vadeli beklentilerimde bir güncellemeye gitme ihtiyacı duyuyorum.

Ocak 2018’den bugüne küresel piyasalar 2020 resesyonunu fiyatlıyor.

Bu öyle borsaları yerle bir eden bir satış dalgası şeklinde gelişmedi.

Şubat 2018, 2018 son çeyreği ve Ağustos 2019 bölümlerinden oluşan perdeler halinde gelişti. Belki Kasım-Şubat arası bir zaman dilimi içinde dördüncü bir faz daha göreceğiz.

Dile kolay 20 aydır dünya borsalarında ralli yaşanmıyor. Yatay veya ölçülü negatif bir ana akımın içindeyiz.

Türkiye herkesten önce (lokal nedenlerle) resesyona girdiği için tek perdede 2018 ilk yarısında bu fiyatlamayı gerçekleştirdi.

Son bir yıldır ara akımlarda yükseliş veya düşüşler yaşasa da BIST ağırlıkla 95.000 puan çevresinde geziniyor.

Yükselemedi çünkü resesyonu takiben radar panelde başlayacak bir büyüme belirmedi.

Değer de kaybetmedi çünkü resesyon derinleşmedi.

Borsa endeksleri ile reel ekonomiler arasında kabaca 6-9 aylık bir zaman dilimi farkı vardır.

Hisse senedi marketleri gerçek ekonominin önünden koşar.

Bize gerçek ekonomide neler yaşanacağını en yalın & anlaşılır hali ile fısıldar.

BIST’in Eylül 2019 itibarı ile halen 100.000 puanın altında seyretmesi 2020 ortalarına kadar Türkiye ekonomisinde hissedilir bir büyüme yaşanmayacağına işaret ediyor.

Bu şaşırtıcı değil. Düşecek faizlerin desteği ile haydi büyüyelim de desek Avrupa ekonomisi durgunluk içindeyken bunu başarmamız çok güç.

Hissedilir bir büyüme yüksek olasılık ile 2021 yılının konusu olabilecek.

Sizlerden aşağıdaki iki grafiğe dikkatle bakmanızı rica ediyorum.

Yukarıda 1999-2019 döneminde Türkiye’nin üç ayda bir açıklanan yıllıklandırılmış büyüme verileri aşağıda ise BIST 100 endeksinin enflasyondan arındırılmış reel değeri yer alıyor.

Borsa tamamen büyüme ile paralel seyrediyor.

Büyüme gerçekleşecekse önceden bunu satın alıyor (çünkü şirket karları yükselir) küçülme olacaksa da hızla değer kaybediyor.

Eylül ayı özelinde ( belki Ekim ayında da) ben borsa endekslerinin değer kazanması ihtimalini daha yüksek buluyorum.

Ancak önümüzdeki 2-3 aylık perde içinde BIST 100 endeksinin 110.000 puanı aşabileceğini sanmıyorum.

Ancak 2020 yılında borsanın güçlü bir ralliye imza atma şansı olduğu görüşündeyim.

Yukarıda aynı verileri 2006-2019 dönemi için görüyorsunuz. 

Büyümenin yüzde 5 civarında seyrettiği parkurlarda BIST/TUFE değeri 3,5-4 aralığına yükseliyor.

Pazartesi açıklanan son büyüme oranımız eksi bir buçuk.

Türkiye ekonomisi dokuz aydır yıllıklandırılmış veriler ile ekonomik küçülme yaşıyor. BIST/TUFE değeri ise 2,68.

Türkiye bana sorarsanız 2020 yılında da reel hayatta hissedilir bir büyüme oranına imza atamayacak.

İşte bu nedenle yakın vadede 110.000 üzerinin zor olduğu görüşündeyim. 

Ancak 2021 yılında Türkiye ekonomisinin asgari yüzde 4 (belki 5-6) büyümesi şaşırtıcı olmaz.

İşte ben 2021 beklentisinin borsada 2020 yılının konusu olacağını tahmin ediyor ve BIST/TUFE değerinin seneye yeniden 3,5 düzeyine kadar yükselebileceğini düşünüyorum.

Önümüzdeki bir yılın enflasyon oranının yuvarlak yüzde 15 olacağını varsayarsak kabaca bu BIST 100 endeksinin 2020 yılının sonlarına doğru 145.000 puana yükseleceği anlamına gelir. 

Bu gerçekleşir mi ? BIST gerçekten 145.000 puana ulaşır mı ?

Öncelikle küresel resesyonun 2021 başında sona ermesine ihtiyaç var.

Olasılığı düşük olsa da dikkate alınması gereken bir risk küresel resesyonun 2022 yılına kadar sürmesi. 

Daha da uzamasını beklemiyorum.

Bu risk gerçekleşirse BIST bu hedefi bir yıl öteleyerek ve yüzde 15 kadar zam yaparak ( bir senelik ilave enflasyon) 165.000 puana taşır. Ancak bu rallinin kayda değer bölümü 2020 yılının değil 2021 yılının konusu olur. Birkaç perdeye ve zamana yayılır. 

Er ya da geç bu gerçekleşir mi yani derseniz şansı yüksek olan senaryo olarak gördüğümü samimiyetle ifade etsem de sürprizlerle dolu ülkemizin gerçekleri daha öte bir cümleye engel.

Ya Türkiye 2020 yılı içinde küresel şartlarda kaygan bir yol durumuna sahip olursa daha derin bir resesyona sürüklenemez mi ?

Bence olasılığı çok düşük ama sıfır değil.

Bu senaryoda BIST 100 bırakın 145.000 puana yükselmeyi 80.000 civarına yelken açar.

Sonuç derseniz işte bu 80.000 senaryosu şansı çok düşük olan ama masada yok diyemeyeceğimiz bir risk.

Bu riski üstlenenler adına BIST’de 145.000 2020 ikinci yarısına yönelik potansiyel bir hedef ve ben bir sene ötelenerek de olsa gerçekleşme şansını yüksek buluyorum.

GPG YÜZDE 24,2 KAZANDIRDI

Tarafımca yönetilen ve tüm bankalardan alınabilen GPG sene başından bugüne yüzde 24,2 getiri sağlayarak düzenli biçimde mevduat üzeri performans hedefini gerçekleştirdi.

Yatırımlarında net (sigorta edilmemiş) hisse senedi payı ağırlıkla yüzde 4–12 arasında değişen GPG ilk yılını dahi doldurmadan 45 milyon büyüklüğe ulaşarak Türkiye’nin en büyük on yedinci değişken yatırım fonu olmayı başardı.

Önemine istinaden yinelemekte yarar görüyorum. GPG hisse senedi yatırımlarınız için bir alternatif değil. Borsada güçlü bir ralli yaşanırsa bundan bire bir yararlanamaz. Yatırım felsefesi düşük ölçekli riskler alarak mevduat üzeri düzenli getiri sağlamak. Bu felsefe değişmeyecek. 

Güven duyan ilgi gösteren tüm okurlara teşekkür ediyor sizlerle çok daha güzel sonuçlar paylaşmayı diliyorum. 

PUSULA – ABONELİK

Pusula Hürriyet Bigpara’da yayınlandığında haberdar olmak ve ücretsiz olarak tüm posta pusula gönderilerine yayınlandığı anda ulaşmak için abone olabilirsiniz http://pusulaninotesi.com/posta-pusula/