Beşte Biri Tüketildi

Yılın ilk 3 çeyreğinde değer kaybeden varlık piyasalarında güçlü pozitif bir son çeyrek yaşıyoruz.

Ekim ortasından bugüne borsa endeksleri $ bazında ortalama yüzde 20 değer artışına imza atarken harekete gümüş % 18 ve altın % 7 yükselişle eşlik ettiler.

Hal böyle olunca yukarıda orta sütunda görebileceğiniz üzere borsa endeksleri ikinci yarıyıl özelinde pozitif performansa döndüler. 

Ancak halen 2021 sonuna göre nominal olarak ortalama yüzde 17 kayıptalar.

2022 yılının $ enflasyonunu da hesaba katarsak, geçen yılın kapanışına göre borsa endekslerinde reel kayıp yüzde 25. 

Kaldı ki borsalar 2021 sonunda değil ortasında gerilemeye başlamıştı.

İster 2014 ister 2018 ister 2021 zirvesini referans alın, dünya ekonomisinin ılımlı pozitif olduğu şartların karşılığı olan reel (enflasyondan arındırılmış) değerlere halen çok uzağız.

Ancak neresinden bakarsak bakalım hisse senedi piyasaları son 4 hafta kaydettikleri yükselişle önceki yazılarda aktardığım potansiyelin yaklaşık beşte birini yitirdiler. 

Rotayı Şubat 2024 alır ve önümüzdeki 14,5 ayda borsa endekslerinde yukarı yönde potansiyel nedir sorusuna yanıt ararsak (yukarıda Almanya örneği var) artık $ bazında yüzde 110 değil ancak yüzde 75’lik bir potansiyelden bahsedebiliriz.

Bu gerçekleşir ve bir sene kadar sonra potansiyelin hemen hemen tamamı tükendi ifadesini de Pusula’da görür müyüz derseniz ben bu ihtimali yüksek buluyorum.

Peki kısa vade ?

Geçici de kalsa hissedilir bir satış gelebilir mi ?

3-6 aylık vadede ne ölçüde ilave değer artışları ile karşılaşabiliriz ?

Öncelikle çok önemli bir faktör değişikliği yaşanmadıkça piyasalar kendi dinamikleri ile yön bulmaya devam ederken cari değerlerden yüzde 2-3’ten öte geri esnemeler yaşanacağını sanmıyorum.

Küresel ralli çok kuvvetli başladı. Henüz güçlü direnç denebilecek geçici de kalsa hissedilir geri çekilmelere neden olabilecek bir alana ulaşılmadığı görüşündeyim.

Kısa vadede (Ocak sonuna kadar olan kesit) varlık fiyatlarında yüzde 10 kadar daha artış yaşanması ihtimalini yüksek buluyorum.

Bu koşunun gerçekleşmesi durumunda aşağı yönde % 5-10’luk değer kayıplarına elverişli bir zemin oluşacaktır. 

Ancak bu noktada dahi yüzde 20’leri bulabilecek bir ara negatif akım bence zor. 

Aylık bazda % 10 veya üzeri kayba sahne bir perdeyi birkaç sene görmezsek şaşırtıcı olmaz. 

Haziran ayına kadar olan kesitte borsa endeksleri ne kadar yükselebilir derseniz, dolar bazında cari fiyatlardan yüzde 25-30 artış kaydedebilecekleri görüşündeyim.

Yukarıda enflasyondan arındırılmış Almanya ETF’ine (DAX’a korele $ bazlı fon) bakınca son 14 yıl içinde taban oluşumlarını takiben yaşanan rallilerin tamamında yükselişin kırmızı çizgiye kadar (21 periyot aylık BB üst zarfı) sürdüğünü görüyoruz. 

Bu gelenek önümüzdeki 14,5 aylık vadede borsa endekslerinin % 75 kadar ($ bazı) değer artışı kaydetmesi beklentimi destekliyor.   

BORSA ISTANBUL 

BIST her ne kadar dünya borsaları düşerken güçlü değer artışına imza atmışsa da Kasım ayının ilk yarısında dinlenmedi ve küresel rallide orta sıralarda yer alarak dahi olsa varlığını sürdürdü.

2017 yılında 300 $ olan BIST 2018 yılında 125 $’a gerilemiş ve takip eden dört sene 125 $ - 210 $ bandında yatay seyretmişti.

Ağustos başından bugüne tarihi bir ralliye imza atan Borsa İstanbul geçen haftayı 240 $ seviyesinde tamamladı.

Lokal yatırımcıların enflasyondan korunma refleksinden beslenen bu hareket yabancı katılımı olmadan bu noktaya kadar geldi.

Öncelikle güncel fiyatlar ile dünya borsaları 2022 yılında ortalama yüzde 17 kayıptayken BIST’in BIST $ bazında yüzde 73 MSCI TUR’un yüzde 58 değer artışı kaydetmesinin iki büyük dezavantajı beraberinde getirdiğini kabul etmemiz gerekiyor.

İlki dünyadaki pozitif havaya karşın yabancı yatırımcılar fiyatlar görece yüksek olduğu için BIST’te alıcı olmuyor ve bu bir süre daha (en azından 2023 ilk çeyreğe kadar) süreceğe benziyor.

İkincisi ise aşağıda oluşan geniş alan, olası bir negatif faktör değişikliğinde borsanın potansiyel riskinin yüksek (yüzde 20 hatta 30) olması sonucunu doğuruyor.

Bununla birlikte yurtdışında ana pozitif tonun korunacağını düşündüğüm için, BIST’te de olağan şartlarda yükselişin sürmesi ihtimalini daha yüksek buluyorum.

Endeks teknik olarak hangi seviyeye kadar yükselebilir sorusunu, bu konuda bir kılavuz olarak gördüğüm ve faydalandığım Koray Boybeyi’ne sordum.

Yukarıda çizimini de sizlerle paylaştığım Koray Boybeyi, BIST’in ilerleyen süreçte formasyon hedefinin 295 $ olduğunu düşünüyor.

2023 ilk yarısı içinde $ bazında yüzde 22 prim anlamına gelecek bu hareketin tabelaya yansıması ihtimali bence de görece daha yüksek şansa sahip.

Ancak bu senaryo BIST adına alternatif senaryoların gerçekleşme ihtimalini & riskini ortadan kaldırmıyor.

Yurtiçi hisse senedi yatırımlarını sürdüren tasarruf sahiplerinin varlık kombinasyonlarını dengeli ve BIST riskini savunacak yapıda oluşturmasının daha güvenli & rasyonel olacağı görüşündeyim.

ALTIN-GÜMÜŞ İKİLİSİ

Küresel piyasalarda yaşanan pozitif seyir bu cepheye de olumlu yansıdı ve Kasım ayının ilk yarısında her ikisinde de güçlü değer artışlarına şahit olduk.

Önümüzdeki 6 aylık vadede ben gümüşün 27 $, altının 1950 $ civarına kadar yükselerek bu hareketin devamını tabelaya yansıtacaklarını düşünüyorum.

Ancak özellikle de altın özelinde son 10 yıldır geçerliliğini koruyan yüksek değerleme sorununa dikkat çekmek istiyorum. Bu durum göz ardı edilmemesi gereken bir dezavantaj.

Sarı fırtına 1979 petrol krizinde gördüğü zirveyi takiben 2000 yılına kadar süren dile kolay 20 senelik bir düşüş trendine sahne olmuştu.

2000-2011 döneminde yaşanan müthiş ralliyi takiben ons altın kayda değer bir düşüş yaşamadan 11 senedir bir bant içinde yatay seyrediyor.

Her ne kadar önümüzdeki 12 aylık kesitte şartların destekleyici olacağını ve altının $ bazında dikkate değer bir yükselişe imza atacağı düşünsem de, yüksek değerleme problemi nedeniyle örtülü riskler taşıdığı, bu nedenle de finansal varlıklarda makulden öte bir ağırlığı hak etmediği görüşündeyim. Bir sonraki Pusula’da buluşmak dileğiyle…

GPG Varlık Dağılımı http://pusulaninotesi.com/gpgyatirimfonu/