Fed ne söyledi, endeksler neyi fiyatlıyor?

Faiz kararı piyasa tahminlerine paralel şekilde oldu ve yüzde 0,00 – 0,25 bandında fonlama faiz aralığı aynen bırakıldı. Karar metninde sıkça, risklere değinilirken, virüsün ekonomik aktivitelerde ve iş gücünde yarattığı kayba özellikle dikkat çekildi. Ayrıca zayıf talep ve düşük petrol fiyatlarının etkisi ile tüketici fiyatlarının gerilediğine de vurgu yapıldı. Karar metnine genel çerçevede baktığımızda farklı ya da sürpriz bir söylem görülmedi. Hatta öyle ki banka, 2022 yılına kadar faizlerin sıfır seviyesine kalacağını da ifade etti ve bu da destekleyici bir söylem olarak yorumluyoruz.

Açıklanan ekonomik projeksiyonlarda ise, her kurum, ekonomi araştırma örgütlerinin yaptığı şekilde revizyonların negatif yönde olduğunu gördük. Banka, 2020 yılı büyüme tahmini, aralık ayında yüzde 2,0 iken, yüzde 6,5 daralma yönünde revize edildi. Yine cari yıl için işsizlik oranı aralık ayı tahmininde yüzde 3.5 iken, yüzde 9.3 seviyesine revize edildi. PCE enflasyon beklentisi aralık ayında yüzde 1.9 iken, yüzde 0.9’a aşağı yönde güncellendi. Çekirdek PCE verisi ise yüzde 1.9 seviyesinden yüzde 1.0 seviyesine revize edildi. Aralık ayı tahminleri yapılırken, her türlü risk barındırılarak yapılsa da ekonominin gündeminde tüm dünyayı olumsuz etkileyecek, hatta dünyayı durma noktasına getirecek virüs riski hesaplanmamıştı. Çünkü yoktu. Bu tahminlere baktığımızda ise aslında kurumlardan gelen son tahminlere neredeyse yakın. Bu kurumları örneklendirecek olursak, geçtiğimiz günlerde Dünya Bankası ABD’nin 2020 yılı büyüme tahminini yüzde 6.1 daralma yönünde açıkladı. Yine OECD’de hafta içerisinde küresel ekonomik raporunun haziran sayısını yayımladı. Örgüt, ABD’nin 2020 yılı büyüme tahmini virüsün yalnızca 1.dalga ile kalması halinde yüzde 7.3, ikinci dalga yaşanması halinde yüzde 8.5 daralacağını tahmin etti. Genel olarak tahminler yüksek ve Fed’in tahmini de son gelen bu iki kurumun tahminlerinin yanında oldukça iyimser bile kalıyor.

Piyasalar, Fed’in “V” şeklinde bir eğilim ile ekonominin toparlanacağı sinyalini bekledi. Fakat gerçek ne ise Fed onu sundu. Tabloda şu anda vakaların azaldığı, ekonomilerin açıldığı şeklinde bir iyimserlik hâkim olsa da, yıl sonu bile özellikle virüsten yana tahmin edilemeyecek nitelikte bir belirsizlik unsuru olarak duruyor. Hal böyle iken V şeklinde bir toparlanmadan ziyade bir süre devam eden durgunluk sonrasında bir U dönüşü beklemek daha uygun olabilir. Bu koşullar altında, Fed ise şu anda ekonomik veriler ve gerçekleri baz alarak, gerektiğinde eldeki tüm araçların kullanabileceğine vurgu yaparak piyasanın önünde bir değerlendirmede bulundu.

Piyasalar ise beklentilerin üzerinde bir karamsarlık varmışcasına negatif bir fiyatlama izledi ve Fed sonrası gerek Asya gerekse Avrupa cephesindeki fiyatlamalara baktığımızda olumsuz bir havanın olduğu görülüyor. Birincisi bu fiyatlamaya şunu sormak gerekir? Fed çok mu kötümser oldu, yoksa bu denli aşırı iyimserlikle ralli normal miydi? 

Ekonomiler yeni yeni açılırken, vaka artışları gelmeye başladı. Bu ihtimal hep masada iken piyasa faaliyetlerin başlamasını fiyatladı. Ralli haline gelen hareket uzun bir süre devam etti ve endeksler 2020 yılı içerisindeki kayıplarını neredeyse geri aldı. Özellikle bugünlerde ikinci dalga ihtimali kuvvetlendi. Sebebi ise, Almanya’da ve diğer ülkelerden gelen yeni vaka artışları, ABD’de 4 eyalette artan tablonun etkisi ile bu ihtimal güçlendi. Bu noktada değerlendirmemiz şu ki, virüsün yaratacağı ikinci dalga ihtimaline varken, bugün piyasaların fiyatlamasına Fed kararı bahane oldu. Bundan sonraki süreçte Fed etkisinin geçmesi ile kısa vadede yukarı yönde sınırlı bir düzeltme gelmesi mümkün olsa da bundan sonra vaka sayısı ve virüs tablosunun ikinci dalga ihtimali, ekonomilerin açılması ile finansal yaratılan iyimserliğin önüne geçecekmiş gibi duruyor.